خورش اناربیج یا انار آویج گیلانی یکی از ۵ غذای ثبت شده جهانی استان گیلان است. انار پیچ، قورآویچ، سنگه خورش و … نام‌های دیگر این خورش لذیذ و خوشمره گیلانی است که در سایر شهر‌های شمالی هم به مناسبت‌های مختلف در فصل انار به خصوص برای شب یلدا پخته می‌شود. ۲ طرز تهیه خورش اناربیج گیلانی با مرغ یا گوشت، ترکیب دقیق سبزی اناربیج و تاریخچه این خورش ثبت شده جهانی را بخوانید.
طرز تهیه خورش اناربیج گیلانی با مرغ یا گوشت
مواد لازم برای ۶ نفر
مرغ: ۶ یا ۸ تکه
پیاز: ۱ عدد بزرگ
مغز گردو آسیاب شده: ۵۰۰ گرم
آب انار: ۴ لیوان فرانسوی دسته‌دار
ترکیب سبزی اناربیج گیلانی: نعنا، جعفری، گشنیز، اسفناج، تره،
چوچاق و خالواش: ۸۰۰ گرم
سیر: ۴ حبه
رب انارغلیظ و با کیفیت: ۲ قاشق غذاخوری
انار دان شده: ۴ قاشق غذاخوری
روغن: به مقدار لازم
طرز تهیه
اگر بخواهیم در مورد تاریخچه خورشت اناربیج صحبت کنیم باید بگوییم این خورش به زمان مادربزرگ‌ها برمی‌گردد. به نوعی خورش اناربیج طرز تهیه نسخه قدیمی‌تر خورش فسنجان محلی گیلانی و شمالی است که برخلاف خورش فسنجان در ترکیب خود سبزی و سیر هم دارد. قدیمی‌ها آن را در ظرف محلی گمج درست می‌کردند و به آن «خورش فسنجان سبزی» می‌گفتند. برای درست کردن خورش اناربیج گیلانی یا رشتی با مرغ ابتدا پیاز‌ها را نگینی خرد کنید و در مقداری روغن تفت دهید تا سبک شوند. سپس تکه‌های مرغ را اضافه کنید و با پیاز‌ها تفت دهید. حالا آب انار، یک استکان آب، نمک، فلفل، زردچوبه و گردو را هم به مرغ اضافه کنید و اجازه دهید روی شعله ملایم گاز نیم پز شود. در یک تابه سبزی حسابی ریز شده (حتی می‌توانید سبزی را چرخ کنید) را با مقداری روغن تفت دهید تا سبزی مقداری سرخ شود. سپس سیر ریز خرد شده را اضافه کنید و کمی دیگر تفت دهید تا بوی سیر بلند شود. ترکیب سبزی و سیر را به همراه رب انار به مرغ در حال پخت اضافه کنید و اجازه دهید خورش روی شعله ملایم گاز خوب جا بیفتد و غلیظ شود.
خورش گیلانی اناربیج را با گوشت چرخ کرده هم می‌توانید درست کنید. به همین منظور به جای گوشت مرغ برای این مقدار مواد ۳۰۰ گرم (یا بیشتر) گوشت چرخ کرده مخلوط را با پیاز رنده شده و نمک و فلفل مخلوط کنید و خوب ورز دهید. سپس گوشت را به اندازه یک عدد گردو یا بزرگ‌تر قلقلی کنید و در مقداری روغن تفت دهید. سپس گوشت‌های قلقلی تفت داده شده را به پیاز داغ اضافه کنید و به همان روشی که خورش را با مرغ پختید مواد دیگر را به آن اضافه کنید و بپزید تا خورش خوب جا بیفتد. به جای گوشت مرغ یا گوشت چرخ کرده قلقلی از گوشت اردک یا بوقلمون هم می‌توانید استفاده کنید. بعد از سرو خورش روی آن را با دانه انار تزیین و با کته میل کنید.
نکات مهم و فوت و فن طرز تهیه خورش اناربیج رشتی و گیلانی با مرغ یا گوشت
*اگر طعم سیر را نمی‌پسندید آن را از ترکیب خورش حذف کنید.
*به جای سبزی خالواش از نعنا هم می‌توانید استفاده کنید.
*در ترکیب سبزی خورش اناربیج مقدار سبزی محلی باید از سایر سبزی‌ها کمتر باشد. مثلا برای ۸۰۰ گرم سبزی، ۳۰۰ گرم سبزی محلی و بقیه سبزی معمولی باشد.
*رب انار این خورش ترش است، اما اگر رب انار ترش دوست ندارید از رب انار ملس استفاده کنید.
*برای این‌که خورش حسابی به روغن بیفتد در ۵ دقیقه پایانی پخت دو یا سه تکه یخ در خورش بیندازید.
*برای درست کردن خورش اناربیج رشتی با گوشت چرخ کرده بهتر است به این ترتیب عمل کنید: ابتدا سبزی سرخ شده را با سایر مواد بپزید تا خورش خوب جا بیفتد و سپس در ۳۰ دقیقه پایانی پخت گوشت‌های قلقلی تفت داده شده را اضافه کنید تا در خورش وا نروند.
*خورش اناربیج یکی از غذاهای اصلی مهمانی مخصوص شب و البته ناهار در گیلان و در برخی شهر‌های مازندران است. همچین این غذا از جمله غذاهای اصلی شام شب یلدا و مهمانی شب یلدا در گیلان و مازندران است.
منبع: مجله کوروش
