زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر محمدرضا وفا و همکاران؛ متخصصین تغذیه

براساس اطلاعات انجمن ملی نوشیدنی‌های غیر الكلی آمریكایی‌ها حدود 52 گالن نوشیدنی‌های غیرالكلی كربناته را به ازای هر فرد در سال 2003 نوشیدند، به‌طور متوسط یك گالن در هفته و این شامل همه نوشیدنی‌های میوهای شیرین‌شده غیركربناته، لیمونادها، نوشابه‌ها و مخلوط‌های نوشیدنی پودری نیست، بسیاری از آنها به‌طور خاص برای كودكان به‌فروش می‌رسند.

اگرچه این محصولات گوناگون می‌توانند اجزا متشكله باشند و طعم‌دهنده‌های مختلف داشته باشند، و بعضی ممكن است شامل مقدار كمی آبمیوه باشند، اما، همگی آب به همراه شیرین‌كننده هستند و می‌توانند نوشیدنی‌های غیرالكلی درنظر گرفته شوند.

بیایید نگاهی به شیرین‌كننده مورد مصرف در بیشتر نوشیدنی‌های غیرالكلی بیندازیم، شربت ذرت دارای فروكتوز بالا.

این شیرین‌كننده حدود 30 سال پیش به عنوان گزینه‌ای ارزان به جای سوكروز یا شكر رواج یافت.

فراوانی ذرت در ایالات متحده مصرف آن را آسان ساخت. شربت ذرت دارای فروكتوز بالا از طریق فرایندی شیمیایی كه نشاسته ذرت را به گلوكز و سپس به طور نسبی به فروكتوز تبدیل می‌كند، به وجود می‌آید، شیرین كنندهای كه تقریبا نیمی گلوكز و نیمی فروكتوز است.

با نسبت مشابه شكر. سوكروز نیز از گلوكز و فروكتوز ساخته می‌شود، اما این دو قند ساده در یك مولكول به هم متصل می‌شوند، كه می‌تواند بر چگونگی جذب آن توسط بدن موثر باشد.

مصرف ذرت دارای فروكتوز بالا از زمان عرضه‌اش شگرف‌تر از هر محصول غذایی افزایش یافته است.

شربت ذرت به همراه روغن‌های نسبتا هیدروژنه شده، تقریبا به هر نوع غذای پیش‌ساخته‌ای كه بتوانید تصور كنید راه یافته است.

ساخت آن آسان است، مزه‌اش شیرین‌تر از شكر است، بنابراین كارخانه‌ها مقدار كمتری از آن را استفاده می‌كنند و به نوشیدنی‌ها و نیز كالاهای پخته، اسنك‌ها، سس‌های سالاد، مرباهای میوه، محصولات لبنی راه یافته است.

تخمین زده می‌شود كه روزانه افراد بین 100 تا 300 كالری را به شكل شربت ذرت دارای فروكتوز بالا مصرف می‌كنند.

ارزانی شربت ذرت دارای فروكتوز بالا به آن اجازه داده كه به بسیاری از غذاهایی كه پیش از این هرگز حاوی مقدار زیادی شكر نبوده‌اند نفوذ كند؛ به خواندن برچسب‌های غذایی عادت كنید، منظورم را متوجه خواهید شد.

همگی این غذاها را در روزها، هفته‌ها و سال‌ها ضرب كنید، درمی‌یابید كه شیرین‌كننده‌ها بخش عمده‌ای از رژیم غذایی‌مان شده‌اند.

همه این كالری‌های اضافه شده ناشی از شیرین‌كننده‌ها نه‌تنها جانشین غذای سالم‌تری (مانند: كربوهیدرات‌های پیچیده‌تر، چربی‌های خوب یا پروتئین) می‌شوند بلكه صرفا كالری بیشتری را فراهم می‌كنند كه در طول زمان می‌تواند منجر به افزایش وزن شود.

در سال‌های اخیر، شربت ذرت دارای فروكتوز بالا مورد انتقاد افرادی قرار گرفته كه بیان می‌كنند این ماده می‌تواند محرك مقادیر در حال افزایش چاقی، دیابت نوع 2 و سایر شرایط متابولیك در بزرگسالان و كودكان باشد.

برخی انتقادها بر روی فروكتوز شیرین‌كننده، متمركز می‌شوند كه به جای اینكه با جفت شدن با گلوكز به شكل سوكروز محبوس شود، آزادانه در حركت است.

متخصصان در زمینه چاقی و دیابت اتهامی را علیه شربت ذرت دارای فروكتوز بالا بیان كرده‌اند، و به این شواهد اشاره می‌كنند كه موج بزرگ فروكتوز در رژیم‌های غذایی‌مان، به ویژه از نوشیدنی‌های غیرالكلی، موجب مصرف كالری‌های بیشتر و افزایش وزن مردم می‌شود.

هنوز مشخص نیست كه چه چیز شربت ذرت دارای فروكتوز بالا را به‌طور خاص برای سلامت مضر می‌سازد.

بعضی مردم این بحث‌ها را كه می‌گوید قند، قند است، فرقی نمی‌كند چه شكلی از آن را بخوریم مردود می‌دانند.

اما ما عادت داشتیم فكر كنیم كه چربی فقط چربی است و امروزه می‌دانیم كه تصویرش پیچیده‌تر است- چربی‌های گوناگون اثرات خیلی متفاوتی بر سلامت دارند.

صرف‌نظر از اینكه آیا شربت ذرت دارای فروكتوز بالا در بدن به طور متفاوت عمل می‌كند یا نه، باعث ایجاد این مشكل شده كه به سرعت به غذاها اضافه شده و موجب شده كه مصرف شیرین‌كننده‌ها بیشتر از هر زمان دیگری شود.

در حدود دو سوم شربت ذرت دارای فروكتوز بالا و مورد مصرف در ایالات متحده در نوشیدنی‌ها است.

بیشتر این نوشیدنی‌ها، مانند نوشابه گازدار، حاوی كمی بیشتر از شیرین‌كننده‌ها، آبكربناته و طعم دهنده‌اند.

برخی نوشیدنی‌ها، شامل مقداری آبمیوه، اما مقدار زیادی از شربت ذرت حاوی فروكتوز بالا هستند.

این نوشیدنی‌های میوه‌ای سلامت بخش‌تر حس می‌شوند، اما منبع اصلی قندها و كالری‌های اضافی در رژیم غذایی كودكان هستند.

به همین دلیل، به والدین تاكید می‌كنم، همان محدودیت‌هایی را كه در مورد آب‌نبات و سایر غذاهای شیرین می‌گذارند برای این نوشیدنی‌ها نیز اعمال كنند.

اگر اجازه دهید گه‌گاه كودكان آنها را به صورت تفننی بنوشند، می‌توانید با ندادن بطری كامل به آنها مقدار سهم را محدود كنید.

نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های میوه‌ای رژیمی شیرین‌شده به‌طور مصنوعی می‌توانند گزینه كم‌كالری یا بدون‌كالری خوبی برای نوشیدنی‌های قندی باشد و می‌تواند به كاهش دریافت كالری در كودكانی كه عادت به مصرف نوشیدنی‌های شیرین دارند كمك كند.

بنابراین مطلوب این است كه كودكان را از ابتدا با دادن نوشابه‌های رژیمی به طعم شیرین وابسته نكنیم. هدف شیرین كننده‌های مصنوعی این است كه شما را گول بزنند تا فكر كنید آنها قند هستند، بنابراین از نظر ایجاد مزه‌ها و عادات سالم آنها یكی و مثل هم هستند.