د‌کتر لاد‌ن گیاهی - متخصص تغذیه و رژیم درمانی
تحریریه زندگی آنلاین : نوع و مقدار مصرف نوشیدنی‌ها نقش بسیار مهمی در تعادل برنامه غذایی همه ما از جمله کودکان دارد. تکرار مصرف نوشیدنی‌های مناسب می‌تواند به تأمین مواد مغذی از جمله ویتامین‌ها، مواد معدنی مورد نیاز کودکان و حتی تأمین انرژی و پروتئین مورد نیاز آنان کمک کند.
* تا می‌توانید برای بچه‌ها آب خوردن را جا بیندازید و نوشیدن آب را بــــرایشـــان تسهیل کنید. آب‌های طعم‌دار یا همان آب‌نوش‌های محبوب من به راحتی جایگزین نوشیدنی‌های نامناسب می‌شود و بچه‌ها پذیرش بالایی دارند
نوشیدنی سالم برای کودکان چیست؟
یک نوشیدنی وقتی برای کودکمان مناسب است که نسبت مواد مغذی (ویتامین‌ها، مواد معدنی، پروتئین) به انرژی آن بالا باشد و در عین حال فاقد رنگ و طعم‌دهنده مصنوعی، قند و شکر افزوده شده و کافئین باشد. از آنجا که یکی از عوامل افزایش شیوع چاقی در کودکان مصرف قند و شکر اضافه است، سهم نوشیدنی‌های قنددار مثل آبمیوه‌های صنعتی، شیرهای طعم‌دار و نوشابه‌ها در ایجاد این معضل سلامتی حقیقتاً قابل توجه است. برخی مطالعات در سال‌های اخیر بیانگر آن بوده‌اند که بیش از یک نفر از هر 3 کودک، روزانه بیش از 240 میلی‌لیتر نوشابه یا نوشیدنی میوه‌ای قنددار مصرف می‌کنند. پس اگر کودک دارای اضافه وزن و در معرض چاقی دارید، این قبیل نوشیدنی‌ها را از سبد خریدتان حذف کنید و به جای آن از ترکیباتی که در ادامه این مقاله گفته می‌شود استفاده کنید. ممکن است بگویید فرزند من مشکل اضافه وزن ندارد و حتی دچار کمبود وزن نیز هست. پس استفاده از نوشیدنی‌هایی مثل آبمیوه‌ها، شیرهای طعم‌دار و نوشابه‌ها می‌تواند مناسب باشد، اما به واقع چنین نیست، زیرا این نوشیدنی‌ها حجم زیادی از معده کودک را اشغال می‌کنند، بدون اینکه به میزان متناسب مواد مغذی مورد نیاز را تأمین کنند، ذائقه بچه‌ها را نسبت به ترجیح طعم شیرین خراب می‌کنند و باعث ایجاد پوسیدگی دندان می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
تغذیه کودکان زیر 3 سال
همه چیز درباره آفلاتوکسین
یادتان باشد:
نوشیدنی‌های رژیمی برای کودکان منع مصرف دارند.
نوشیدنی‌های گازدار مانع تراکم استخوان بهینه می‌شوند و به رشد قدی آسیب می‌زنند.
نوشیدنی‌های حاوی کافئین به ویژه کوکاکولا باعث سردرد، مشکلات گوارشی، عدم تمرکز، اختلال در خواب، عصبانیت و بی‌قراری می‌شوند. بچه‌های پیش‌دبستانی نباید بیش از 45 میلی‌لیتر کافئین در روز مصرف کنند و این میزان برابر با کافئین موجود در یک نوشابه 360 میلی‌لیتری و شکلات‌های شیری 45 گرمی است.
نوشیدنی‌های انرژی‌زا هیچ ارزش غذایی مفیدی برای کودکان ندارند. بیشتر آنها حاوی کافئین، شکر و شیرین کننده‌های مصنوعی هستند. در برخی هم انواع گیاهان و سبزیجات انرژی بخشی وجود دارند که برای بدن کودک به هیچ عنوان مفید نیستند.
کودکان مجاز به مصرف چه میزان آبمیوه هستند؟
مصرف آبمیوه‌های شیرین شده را به روزانه کمتر از یک فنجان محدود کنید. مصرف آبمیوه‌های صد در صد طبیعی نیز به میزان 125 میلی‌لیتر (نصف لیوان) برای بچه‌های زیر 6 سال و برای بچه‌های پیش‌دبستان و نوجوانان 250 میلی‌لیتر (یک لیوان) در روز کافی است.
بهترین نوشیدنی‌ها
آب ساده و آب‌نوش‌ها: که با تکه‌های میوه‌ها متناسب با هر فصل به سرعت تهیه می‌شوند و ظاهر جذابی هم دارند. تا می‌توانید برای بچه‌ها آب خوردن را جا بیندازید و نوشیدن آب را برایشان تسهیل کنید. آب‌های طعم‌دار یا همان آب‌نوش‌های محبوب من به راحتی جایگزین نوشیدنی‌های نامناسب می‌شود و بچه‌ها پذیرش بالایی دارند.
بیشتر بخوانید:
غذادرمانی در عفونت‌ها
سوسیس بخورید؛ اما خانگی!
می‌توانید نمونه آب‌نوش‌های زیر را امتحان کنید:
آب + هندوانه + لیمو + نعنا
آب + پرتقال + آناناس
آب + پرتقال + خیار + نعنا
آب + خیار + لیمو + زنجبیل
آب + توت‌فرنگی + خیار + لیمو + نعنا
آب + کیوی + توت‌فرنگی + نعنا
آب + هندوانه + ریحان
یادتان باشد آب حجم زیادی از بدن بچه‌ها را شامل می‌شود و نوشیدن آب کافی برای سلامتی آنها و عملکرد صحیح کلیه، قلب و مغز و سطح هوشیاری ضروری است.
نوشیدنی‌های بر پایه لبنیات، البته بدون شکر افزوده
انواع فرآورده‌های لبنی: برای بچه‌های زیر دو سال انواع پرچرب و برای بچه‌های بالای دو سال ترکیب پرچرب و کم‌چرب و برای بالای5 سال غالباً انواع کم‌چرب توصیه می‌شود. اگر فرزند شما تمایل به مصرف شیر ساده ندارد، به جای شیر کاکائو آماده یا شیر قهوه آماده می‌توانید از اسموتی‌های متنوع بر پایه لبنیات استفاده کنید:
شیر + ترکیب دلخواه از میوه‌های یخ‌زده موجود (انبه، توت‌فرنگی، کیوی، موز، هلو و طالبی) + ماست یونانی + دانه چیا
شیر نارگیل + شیر + موز + آناناس + نارگیل
شیر + سیب + موز + عسل یا شیره توت یا شیره انگور + گلاب
شیر + سیب + هویج
برخی شیرهای گیاهی مفید
شیر نارگیل و آب نارگیل: شیر نارگیل را می‌توانید در منزل با مخلوط کردن آب و نارگیل تهیه کنید. آب نارگیل نیز حاوی مقادیر خوبی کلسیم، منیزیم، منگنز، آهن، فسفر، پتاسیم، سدیم، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان است و به همین دلیل در کاهش خستگی بدن بسیار مؤثر می‌باشد. شیر نارگیل را منبع غنی از مس، سلنیوم و روی نیز می‌دانند، بنابراین حاوی طیف زیادی از مواد معدنی ضروری برای استخوان‌سازی، خون‌سازی و عضله‌سازی است. بهتر است شیر نارگیل را در کوتاه‌ترین زمان بعد از تهیه و حداکثر دو تا سه روز مصرف کنید.
شیر بادام: شیر بادام سرشار از ویتامینE و مقادیر خوبی B1 و B2 و مقدار زیادی مواد معدنی است که البته به جهت وجود اسید فیتیک در بادام جذب آنها برای بدن آسان نیست.
شیر پسته: حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین A، پتاسیم، سدیم، ویتامین C، آهن و درصد بالایی پروتئین است که به ساخته شدن استخوان‌ها، عضلات، تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت چشم و کلیه کودک کمک می‌کند. شیر پسته همچنین حاوی فیبر، ویتامین B6، تیامین، فسفر، منیزیم و مس است.
شیر سویا: منبع خوبی برای پروتئین گیاهی است و بهتر است به هنگام تهیه شیر سویا از انواع غنی شده آن با ویتامین D، B12 و کلسیم استفاده کنید.
