آيا رنگ زرد به اندازه موز شيرين است يا اينكه به اندازه ليمو، ترش است؟ همه ما مي‌دانيم كه بخشي از ماهيت غذا، جاذبه ظاهري آن است و بخشي از لذت آن از تماشا به دست مي‌آيد. چندين سال پيش سازندگان نوعي شكلات‌هاي شيرين و رنگي آمريكايي كه تنوع طعم و رنگ زياد دارند تصميم گرفتند به شكلات‌هاي خود رنگ آبي را نيز اضافه كنند. اما چرا آبي؟ آبي تنها رنگي بوده كه بعد از باز شدن بسته شكلات ته آن مي‌ماند و كمتر كسي به خوردن آن علاقه نشان مي‌داد. در ميان تمام رنگها، آبي از همه بيشتر سركوب كننده ميل و اشتها است به همين دليل پزشكان و متخصصان به افرادي كه قصد كاهش وزن دارند، پيشنهاد مي‌كنند كه غذاي خود را داخل ظرف‌هاي آبي قرار دهند و يا حتي در اتاق غذاخوري و يا آشپزخانه لامپ آبي قرار دهند. يك غذاي بسيار سنتي ژاپني به نام «موسوبي» كه در آن برنج را با يك لايه جلبك دريايي مي‌پوشانند، براي مدتي مورد بررسي و پژوهش دانشمندان قرار گرفت. آنها به اين غذا، مواد رنگي (رنگ غذا) افزودند و در نهايت به اين نتيجه رسيدند كه موسوبي فقط بايد طعم و رنگ طبيعي خود را داشته باشد.
چرا رنگ آبي اشتهاآور نيست؟
در طبيعت مواد غذايي آبي رنگ اندكي وجود دارد. در واقع هيچ برگ و سبزي به رنگ آبي نيست، گوشت‌ها آبي نيستند و... به طور طبيعي مواد غذايي آبي‌رنگ به تعداد بسيار اندك وجود دارد. بنابراين به صورت خودكار، پاسخ اشتهايي به رنگ آبي نداريم از طرفي از ساليان بسيار دور تا به حال رنگ آبي، بنفش و سياه روي مواد غذايي نشان دهنده فساد و خرابي آنهاست. رنگها و ظاهر غذاها باعث تحريك شدن عصب‌هايي در هيپوتالاموس مي‌شوند. قبل از خوردن غذاها، چشم‌ها از آنها لذت مي‌برند. متخصصان مي‌گويند كه طعم غذاها و رنگ آنها ارتباط مستقيم با هم دارند. به همين دليل فروش برخي از مواد غذايي كه در فروشگاهها چندان موفق نيستند در واقع به خاطر رنگشان است. نه طعم‌شان به طور كلي متقاعد كردن مشتري‌ها براي خريد مواد غذايي آبي‌رنگ، كار دشواري است مخصوصا براي كودكان و معمولا رنگ‌هاي سبز، قهوه‌اي، قرمز و... بسيار پذيرفتني‌تر هستند. در ميان رنگها هيچ‌كدام به اندازه رنگ آبي باعث كاهش اشتها نمي‌شوند. رنگ سفيد كه در بيشتر آشپزخانه‌ها، رستورانها، مغازه‌ها و خانه‌ها استفاده مي‌شود، باعث تشويق فرد به خوردن مي‌شود و در عين حال باعث مي‌شود كه فرد از خوردن لذت نبرد.
آيا بايد به كودكان در ظروف سفيد غذا بدهيم؟
انتخاب رنگ سفيد براي ظروف مورد استفاده در آشپزخانه به اين دليل است كه اين رنگ تمام انواع غذاها و ميوه‌ها و سبزيجات را با رنگ واقعي‌شان نشان مي‌دهد. اين رنگ كمتر دلزدگي ايجاد مي‌كند و مي‌تواند براي مدت زمان طولاني مورد استفاده قرار گيرد. اگر مي‌خواهيد به كودكتان غذاي بيشتري بدهيد بهتر است كه ظرف غذايش همرنگ محتويات غذايي باشد تا خطاي ديد ايجاد شود ولي زماني كه قصد داريد كاهش وزن بدهيد بهتر است از ظروف غذايي كه درست نقطه مقابل رنگ غذا هستند، استفاده كنيد مثلا برنج را در ظروف تيره و مشكي بريزيد تا با خطاي ديد ايجاد شده، كمتر از قبل غذا بخوريد.
كدام ظرفها براي غذاخوردن مناسب‌ترند؟
بهتر است بدانيد كه در اين رابطه مهم‌ترين چيز سليقه و نظر خودتان است. در واقع بايد اين سوال را اينگونه بپرسيد كه شما دوست داريد از كدام ظرفها براي خوردن غذا استفاده كنيد؟
معمولا اغلب ما از رنگ سفيد و ظروف گرد استفاده مي‌كنيم. اين ظرفها ايجاد انرژي بيشتري مي‌كنند. سفيد رنگ تازگي و نشاط است. البته نمي‌توان گفت كه ظروف مربعي شكل و رنگي براي غذاخوردن مناسب نيستند بلكه فقط انرژي كمتري را به گردش مي‌اندازند. انتخاب رنگ و شكل مناسب كاملا سليقه‌اي است. به طور كلي آبي باعث كاهش اشتها مي‌شود و نارنجي، قرمز و زرد بسيار تحريك كننده و اشتهاآور هستند.
رنگ‌هاي گرم ايجاد شادي و راحتي مي‌كنند. با اين رنگها احساس پرانرژي بودن مي‌كنيد و براي رشد و نمو بسيار مفيدند اما براي زمان خواب بهتر است كه مورد استفاده قرار نگيرند. رنگ قرمز باعث افزايش متابوليزم بدن، سريع‌تر شدن تنفس، افزايش فشارخون و... مي‌شود. رنگ نارنجي باعث افزايش ذخيره اكسيژن در مغز و افزايش عملكرد مغز مي‌شود. رنگ آبي براي آرامش ذهن و جسم مفيد است. اما متابوليزم بدن را كند مي‌كند، بنابراين براي كودكتان از اين رنگ استفاده نكنيد.
در طبيعت بيشتر مواد غذايي به رنگ‌هاي قهوه‌اي، سبز و قرمز هستند.
اين روزها اغلب والدين از بي‌اشتهايي و بي‌ميلي كودكان به انواع غذاها شكايت مي‌كنند. كودكان بسياري در اغلب مواقع از شبانه‌روز ميلي به خوردن غذا ندارند و والدين‌شان تمام تلاش خود را مي‌كنند تا راهي بيابند و از اين مشكلات نجات يابند.
يكي از بهترين روش‌ها براي برطرف كردن اين مسئله ايجاد جاذبه‌هاي بصري در آنها است. بهتر است از مواد مغذي و مفيد در انواع رنگ‌هاي جذاب و تحريك كننده استفاده كنند.
كودكان بيشتر جذب غذاهايي مي‌شوند كه تنوع رنگي دارند. متاسفانه چيزي كه از نظر كودكان جذاب و خوب به نظر مي‌رسد از نظر والدين و بزرگسالان اينگونه نيست و معمولا والدين نيز با سليقه خود انتخاب مي‌كنند و به اين تفاوت‌ها اهميتي نمي‌دهند.
نحوه ارائه غذا تاثير زيادي در اشتهاي كودكان دارد. اينكار باعث مي‌شود تا غذاها در نظر كودكان خوشمزه‌تر به نظر برسند.
كودكان ترجيح مي‌دهند كه در ظرف غذايشان چيزي حدود 6 رنگ را ببينند ولي براي بزرگ‌ترها سه رنگ كافي است. رنگها اهميت و قدرت بسيار دارند. ما بايد به كودكانمان بياموزيم كه انعطاف‌پذير باشند و هر طعمي را امتحان كنند. معمولا در سنين 6-3 سالگي كودكان به غذاهاي جديدي كه قبلا نخورده‌اند، «نه» مي‌گويند. به طور كلي كودكان مي‌توانند به طور مستقل در مورد اينكه چقدر غذا بايد بخورند، تصميم بگيرند و شما بايد سعي كنيد در زمان‌هاي معين و مشخص به آنها غذا بدهيد. تعداد وعده‌هاي بيشتر و حجم غذاي كمتر، روش مناسبي براي اين منظور است.
در دنياي صنعتي و كنوني ما اغلب افراد خانواده بيشتر وقت خود را در فضاهاي بسته با نورهاي مصنوعي سپري مي‌كنند به همين دليل تاثير رنگها و نورها اهميت زيادي دارد.
نور و رنگ تاثير مستقيم روي سلامت و رفتار و حتي افكار انسا‌ن‌ها دارد. غذاهاي مختلف با رنگ‌هاي متفاوت روي فشارخون، تپش قلب، عملكرد دستگاه تنفسي و مغز اثر مي‌گذارند به همين دليل است كه اين روزها از رنگها براي درمان بسياري از بيماري‌ها استفاده مي‌كنند.
تاثير رنگ‌هاي مختلف بر اشتها
قرمز: اشتها را فعال مي‌سازد.
زرد: تحريك كننده اشتها است و در عين حال به كودك احساس شادي نيز مي‌دهد با وجود اين رنگ مغز سروتونين بيشتري توليد مي‌كند. سروتونين باعث مي‌شود كه احساس خوب و خوشي به كودك دست بدهد. رنگ زرد در رستورانها بسيار به كار مي‌رود.
سبز: تقريباً همه ما بر اين باوريم كه رنگ سبز در مورد غذاها يعني رنگ سلامت
سفيد: رنگ سفيد در مورد غذاها بسيار زياد به چشم مي‌خورد. رنگ سفيد نيز باعث مي‌شود بدون آنكه متوجه باشيد، مقدار زيادي غذا بخوريد.
رنگ صورتي: در غذاها و مواد غذايي بسيار كم ديده مي‌شود و در واقع يك رنگ غير طبيعي محسوب مي‌شود و شايد همه ما را به ياد گوشت نپخته و خام بيندازد. رنگ صورتي تحريك كننده اشتها نيست.
رنگ خاكستري: تحريك كننده اشتها نيست.
با نگاه كردن به غذاها و ميوه‌ها مي‌توانيد متوجه شويد كه آيا تحريك كننده اشتها هستند يا خير؟ چرا كه هر كدام عصب‌هاي بخشي از مغز را به واكنش و عكس‌العمل مي‌كشانند. برخي غذاها باعث تحريك غدد دهان و افزايش ترشح بزاق مي‌شوند و از اين طريق در افزايش اشتها تاثير گذارند.
تحريريه مجله كودك سالم
