تحريريه ماهنامه كودك سالم
نقش سدیم
این امکان را فراهم می‌کند که در صورت نیاز، آب وارد سلول‌های بدن شده و یا از آن خارج شود؛
فشار خون را تنظیم می‌کند؛
انتقال تکانه‌های عصبی را ممکن می‌سازد (اطلاعات رد و بدل شده بین مغز و دیگر اعضای بدن)؛
به عضلات کمک می‌کند منقبض و منبسط شوند.
نمک همچنین بخش بزرگی از نیاز بدن کودک به ید را تامین می‌کند چرا که به اکثر نمک‌های طعام، ید نیز افزوده می‌شود. کمبود ید می‌تواند به ابتلا به بیماری گواتر (بیماری که در آن غده تیروئید بزرگ شده و باعث بوجود آمدن تغییر شکل در گردن می‌شود) منجر گردد.
مصرف زیاد نمک
مصرف بیش از حد سدیم مشکلات جدی برای سلامتی در پی دارد. این در حالی است که اکثر کودکان میزان فراوانی نمک مصرف می‌کنند! براساس بررسی گسترده در رژیم غذایی کانادایی‌ها، محققان دریافتند که 77 درصد کودکان بین 1 تا 3 ساله و 93درصد کودکان 4 تا 8 ساله، بیش از میزان مورد نیاز بدنشان، نمک مصرف می‌کنند.
حداکثر میزان مصرف روزانه سدیم
1-3 سال: 1500 میلی گرم سدیم
4-8 سال: 1900 میلی گرم سدیم
(۱ قاشق چایخوری از نمک حاوی 2300میلی‌گرم سدیم است).
حواستان به فشارخون باشد!
مصرف بیش از اندازه سدیم، می‌تواند فشارخون کودک را تغییر دهد و خطر ابتلا به فشارخون بالا را در او افزایش دهد. فشارخون بالا با بیماری‌های قلبی- عروقی، سکته مغزی و بیماری‌های کلیوی پیوندی مستقیم دارد. به علاوه گرایش به خوردن غذاهای شور در کودکی که نمک زیادی مصرف می‌کند، افزایش می‌یابد. در مطالعه‌ای که در امریکا انجام شده است، محققان دریافته اند کودکان امریکایی به طور متوسط روزانه 3400 میلی گرم سدیم – در حدود 2 برابر میزان توصیه شده – مصرف می‌کنند. این رقم در انگلستان و فرانسه نیز نگران کننده است. مطمئنا مصرف این میزان سدیم، برای تمام طول زندگی کودکان مشکلی بزرگ بر جای خواهد گذاشت. به همین دلیل است که کارشناسان بر توجه به میزان مصرف روزانه سدیم، تاکید فراوانی دارند. با توجه به مطالعات صورت گرفته، حتی کاهش اندک میزان نمک مصرفی در کودکان می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا در بزرگسالی داشته باشد.
مواد غذایی حاوی سدیم بالا
غذاهای آماده (در رستوران‌ها و فروشگاه‌ها)
گوشت‌های دودی، شور یا کنسرو شده (ژامبون، سوسیس دودی و...)
ماهی‌های دودی، نمک سود شده یا کنسروی
عصاره گوشت، مرغ و سبزیجات
- رب گوجه فرنگی
انواع سس آماده (سویا سس و...)
ترشی و شور (کلم شور، زیتون و ...)
تنقلات شور (چیپس، پفک، چوب شور، بیسکویت، دانه‌های روغنی شور مثل بادام زمینی و...)
جوش شیرین، بیکینگ پودر و ...
چگونه مصرف سدیم کودکتان را کاهش دهید؟
ساده‌ترین راه این است که از آوردن نمکدان به سر سفره اجتناب کنید.
تا حد‌‌امکان، خودتان آشپزی کرده و سس‌ها، ترشی و ... را در خانه تهیه کنید. در نتیجه می‌توانید میزان نمک افزوده شده به غذاها را کنترل کنید.
به جای استفاده از کنسروها و مواد غذایی فرآوری شده از نوع تازه آن‌ها بهره ببرید.
قبل از خرید مواد غذایی به جدول اطلاعات غذایی روی بسته آن‌ها توجه کرده و میزان سدیم موجود در آن‌ها را چک کنید. محصولات حاوی نمک کم یا بدون نمک را انتخاب کنید.
یک قانون: مواد غذایی حاوی سدیم بالا را تنها در موارد خاص به کودکانتان بدهید و خودتان نیز این قانون را رعایت کنید.
در تهیه ساندویچ به جای استفاده از سوسیس و کالباس از گوشت‌هایی که خودتان پخته‌اید (مرغ، گوشت گوساله و ...)، استفاده کنید.
قبل از استفاده از سبزیجات کنسرو شده در قوطی (نخود فرنگی، لوبیا و...) حتما آن‌ها را با آب بشویید.
به جای استفاده از نمک به عنوان چاشنی در غذاها، از انواع مختلف ادویه‌ها و سبزیجات خشک استفاده کنید.
به کودکتان بیاموزید که مواد غذایی را قبل از نمک زدن بچشد.
مراقب منابع پنهان نمک باشید!
شاید متعجب شوید اگر بدانید برخی مواد غذایی که به نظر بی‌نمک یا حتی شیرین هستند (همچون غلات صبحانه) حاوی نمک فراوانی می‌باشند. غلات در تغذیه کودکان نقش بسیار مهمی دارند، دقت کنید نوع کم نمک آن‌ها را انتخاب کنید.
