یاسر خواجه بیشک، لاله پیاهو، زیر نظر دکتر علیرضا استاد رحیمی؛ متخصص تغذیه
سلامت کودک تحت تأثیر نوع و كیفیت غذایی است كه مصرف میكند. الگوی غذایی سالم در زندگی انسان، از دوران کودکی شکل میگیرد که ناسالم بودن آن زمینه ساز بروز بسیاری از بیماریهای مزمن در بزرگسالی است. یکی از پرطرفدارترین نوشیدنیها در میان کودکان، انواع نوشابههای گازدار است که در طی دهههای اخیر، مصرف رو به رشدی داشته است. مصرف این نوشیدنی برای کودک خطراتی چون پوکی استخوان، پوسیدگی دندانی، چاقی، فشارخون، دیابت، نفخ شکم و اختلالات گوارشی و همچنین اختلالات رفتاری را دارد که در ادامه تعدادی از آنها توضیح داده میشود:
نوشابه و پوسیدگی دندانی
اگرچه استفاده از فلوراید در خمیر دندانها یا اضافه کردن این عنصر به آبهای آشامیدنی منجر به کاهش آمار پوسیدگیهای دندانی بخصوص در کودکان شده است، اما مصرف بی رویه نوشابه های گازدار به دلیل محتوای بالای قند آن، رنگ و طعمدهندههایی که موجب فرسایش و تخریب مینای دندان میشوند و همچنین اسیدیته بالای آنها منجر به پوسیدگیهای دندانی میگردد. از طرف دیگر، به دلیل اینکه مهمترین عنصر تشکیل دهنده دندانها عنصر کلسیم است، دریافت زیاد نوشابه منجر به کاهش دریافت بخصوص غذاهای غنی از این کلسیم میگردد که زمینه را برای کاهش سختی و مقاومت دندانها در برابر پوسیدگی مهیا میکند.
نوشابه و پوکی استخوان
مصرف زیاد نوشابه منجر به اختلال در جذب کلسیم غذا از محیط روده میشود. علاوه بر این، فسفر موجود در نوشابه موجب بروز اختلال در برقراری تعادل کلسیم و فسفر که برای رشد استخوانها ضروری است، میگردد. از آنجاییکه دوران کودکی حساسترین دوره از زندگی انسان برای تشکیل استخوانها و رشد مطلوب قد محسوب میشود، از این رو مصرف بیرویه نوشابه توسط کودک منجر به بیماری استخوانی به نام راشیتیسم میگردد که در آن استخوانها ضعیف و شکننده بوده و قدرت بدنی کودک کاهش مییابد.
نوشابه و سوءتغذیه
در نتیجه مصرف نوشابه توسط کودک، تمایل او به دریافت غذاهای سرشار از مواد مغذی که کودک میبایست در وعدههای غذایی اصلی دریافت کند، کاهش مییابد. کاهش اشتهای کودک، منجر به کاهش دریافت میوه و سبزیجات، پروتئینها و انواع ویتامینها میشود که دریافت آنها برای رشد مطلوب قد و وزن ضروری است. در نتیجه کودک نسبت به کودکان هم سن و سال خود رشد جسمی و ذهنی نرمالی نخواهد داشت. اغلب کودکانی که نوشابههای زیادی مصرف میکنند، نسبت به کودکان با وزن نرمال اضافه وزن داشته و چاق هستند. چرا که دریافت نوشابه به همراه غذاهای آمادهای که غنی از کالری و چربی هستند، زمینه را برای بروز چاقی در کودکان مهیا خواهد کرد.