نیما طیبینژاد
کودکان در زمانهایی که برای مدت طولانی دچار کماشتهایی هستند، ممکن است دچار سوء تغذیه شوند.
ویتامین D
امروزه بحث در مورد ویتامین D بین محققین بسیار داغ میباشد و بسیاری از افراد این ویتامین را به میزان کافی دریافت نمیکنند. در بزرگسالان، کاهش این ویتامین با شرایط و بیماریهایی مانند پوکی استخوان، سرطان پستان، سرطان کولون، سرطان پروستات، بیماریهای قلبی و افسردگی ارتباط دارد. هنوز به صورت کامل مشخص نشده است که آیا ویتامین D میتواند از این بیماریها جلوگیری نماید، اما کمبود این ویتامین موجب پیشرفت آنها میشود.
متخصصین معتقدند که ویتامین D برای جذب کلسیم و حداکثر رشد و قدت استخوانی ضروری میباشد. کودکانی که مقدار کافی از ویتامین D را دریافت نمیکنند مستعد پیشرفت بیماری نرمی استخوان (که به نام ریکتز شناخته میشود) در اوایل زندگی و پوکی استخوان (استئوپروز) در مراحل بعدی زندگی خود میباشند.
منابع ویتامین D
غذاهای معمول غنی از ویتامین D شامل بسیاری از تولیدات شیری و دیگر غذاهای غنی شده با این ویتامین شامل برخی غلات صبحانه، آب پرتقال غنی شده و ماست غنی شده میباشد. از دیگر غذاهایی که دارای مقداری ویتامین D میباشند میتوان برخی ماهیهای چرب مانند سالمون و ماهی تون را نام برد. از منابع دیگر این ویتامین مکملها میباشند.
کودکانی که در طول روز شیر غنی شده با ویتامین D کافی را دریافت نمیکنند بهتر است از مکملهای حاوی این ویتامین مطابق با توصیههای پزشك اطفال استفاده کنند.
کلسیم
کلسیم به رشد و قدرت استخوانهای بدن کمک میکند. این ماده معدنی ضروری همچنین به ریتم قلبی، لخته شدن خون و کارکرد عضلانی نیز کمک میکند. بیشتر کلسیم در بدن در استخوانها ذخیره میشود. اگر کودک شما مقدار کافی کلسیم را در رژیم غذایی روزانهاش دریافت نکند، بدن این مقدار را از ذخایر استخوانی خود میگیرد.
چه مقدار کلسیم باید در طول روز دریافت کرد: مطابق با توصیههای IMO کودکان 1 تا 3 سال باید 500 میلی گرم در روز، 4تا 8 سال مقدار 800میلی گرم در روز و 9 تا 18 سال باید 1300 میلی گرم در روز کلسیم دریافت کنند. بسیاری از کودکان مقدار خیلی ناچیزی کلسیم در طول روز دریافت میکنند که برای مقابله با نیازهای آنها کافی نمی باشد.
این حالت بخصوص در سنین نوجوانی که یک دوره بحرانی برای ساخت استخوانها است، حائز اهمیت میباشد. قبل از سنین نوجوانی و در طول این سنین، کودکان شما باید کلسیم کافی را برای اساس استخوانهای قدرتمند دریافت نمایند. در طول این دورهها، بدن نزدیک به نیمی از توده استخوانی خود را تشکیل میدهد.
منابع كلسیم: متخصصین برای دریافت کلسیم کافی دریافت شیرهای کمچربی و طعم دار را در هر وعده غذایی پیشنهاد میکنند. کلسیم را میتوان از انواع شیر یا ماست و یا پنیرهایی مانند پنیر چدار بدست آورد. آب پرتقال غنی شده با ویتامین D و کلسیم نیز یکی دیگر از منابع کلسیم میباشد. برخی از کودکان ممکن است در صورت دریافت ناکافی کلسیم نیاز به دریافت مکمل در رژیم غذایی خود داشته باشند.
فیبر
غذاهای غنی از فیبر همراه با مواد مغذی مورد نیاز کودکان میباشند. فیبر به احساس پری در کودکان و پیشگیری از یبوست در آنها نیز کمک میکند. زمانیكه یک رژیم غذایی متعادل حاوی فیبرهای غذایی مورد استفاده قرار گیرد، میتواند به کاهش احتمال بیماری دیابت و کلسترول بالا در بزرگسالان کمک کند که این حالت میتواند در کودکان نیز اتفاق بیفتد. رژیم غذایی غنی از فیبرهای غذایی به کاهش احتمال بیماریهای قلبی در مراحل بعدی زندگی کمک میکند.
چه مقدار فیبر باید دریافت شود؟ مقدار نیاز دریافت فیبر توسط کودک شما به سن او بستگی دارد. مقدار نیاز روزانه کودک شما به فیبر غذایی با اضافه کردن عدد 5 به سن کودک شما بدست میآید. به عنوان مثال اگر فرزند شما 5 سال دارد، نیاز به فیبر غذایی او 10 گرم در روز میباشد.
منابع فیبر: برای دریافت فیبر غذایی میتوان میوهها و سبزیها را با وعده و میان وعدههای غذایی مصرف کرد. نانهای حاوی غلات کامل، غلات صبحانه، ماکارونی و حبوبات را برای دریافت فیبر کافی انتخاب کنید. میتوانید از حبوباتی مانند نخود، عدس و لوبیا در سالاد، سوپ و یا املت برای بالا بردن دریافت فیبر غذایی استفاده کنید. بسیاری از این غذاها منیزیم و پتاسیم را نیز برای بدن فراهم میکنند.
پتاسیم
پتاسیم کارکرد طبیعی قلب و عضلات را تضمین میکند، تعادل مایعات بدن را حفظ میکند، در تولید انرژی شرکت میکند و قدرت استخوانی را بهبود میبخشد. یک رژیم غذایی غنی از پتاسیم به کنترل فشارخون در بزرگسالان کمک میکند. عادت دادن و تشویق کودکان به دریافت رژیم غذایی با میزان پتاسیم بالا میتواند به حفظ و کنترل فشارخون در محدوده طبیعی در دورههای مختلف زندگی کودکان کمک کند. کودکان نیز مانند بزرگسالان، میوه و سبزیهای تازه و غلات کامل که غنی از پتاسیم هستند را به میزان کافی دریافت نمیکنند.
منابع پتاسیم: میوهها، سبزیها، محصولات لبنی و غذاهای دریایی منابع خوبی از پتاسیم میباشند. به طور کلی، غذاهای فرآوری شده پتاسیم کمتر و سدیم بالاتری دارند. برای کمک به کودکان خود برای دریافت پتاسیم بیشتر، حداقل یک میوه یا سبزی را در وعدهها و میان وعدههای غذایی آنها بگنجانید و آنها را تشویق کنید که از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنند.
اگر شما فکر میکنید که فرزندان شما مواد مغذی مورد نیاز خود را به میزان کافی دریافت نمیکنند، با متخصص تغذیه و اطفال صحبت کنید. یک رژیم غذایی با غذاهای فرآوری شده پائین و غنی از غلات کامل، پروتئینهای کم چربی و محصولات لبنی کم چربی میتواند به دریافت مواد مغذی ضروری توسط کودکان شما کمک نماید.