تحریریه ماهنامه كودك سالم
سیستم ایمنی بدن فردی که به تخممرغ حساسیت دارد، به پروتئین موجود در این ماده غذایی عکسالعمل شدیدی نشان میدهد. به همین دلیل هر گاه غذایی که حاوی تخممرغ است وارد سیستم گوارش فرد میشود، بدن تصور میکند که این غذا یک عنصر خارجی خطرناک است که باید با آن مبارزه کند. سیستم ایمنی بدن نیز با ترشح پادتنهای خاصی که مخصوص مبارزه با عوامل نامطلوب در بدن است پاسخ میدهد.
این پادتنها، که ایمونوگلوبین نام دارند، باعث آزاد شدن برخی مواد شیمیایی، از جمله هیستامینها در بدن میشوند. به همین دلیل وقتی کودکی غذایی میخورد که در آن تخممرغ وجود دارد، سیستم ایمنی تعداد زیادی مواد شیمیایی برای مبارزه با آنها در بدن آزاد میکند. آزاد شدن این مواد شیمیایی میتواند بر سیستم تنفسی، گوارشی، قلبی و عروقی و پوست تاثیر بگذارد و منجر به عطسه، حالت تهوع، سردرد، دل درد و خارش پوست شود.
بدن اکثر کسانی که به تخممرغ حساسیت دارند، به پروتئین موجود در سفیده واکنش نشان میدهد، اما برخی نیز نسبت به زرده تخممرغ حساس هستند. حساسیت به تخممرغ معمولا در کودکی بروز میکند و در اکثر موارد، این مشکل پس از سن 5 سالگی، برطرف میشود. حساسیت به تخممرغ نیز مانند سایر حساسیتهای غذایی، از چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف آن ماده غذایی بروز میکند. اکثر واکنشها کمتر از یک روز طول میکشند و بر این سه سیستم در بدن تاثیر میگذارند:
كدام سیستمها تاثیر میپذیرند؟
پوست: پس از مصرف تخممرغ، پوست قرمز شده و ورم میکند و ممکن است اطراف دهان ملتهب شود.
سیستم گوارشی: دل درد، حالت تهوع، استفراغ و اسهال از جمله واکنشهای سیستم گوارشی هستند.
سیستم تنفسی: واکنشهای سیستم تنفسی به حساسیت متنوع و متفاوت است. آب ریزش بینی، خارش، سوزش و اشک چشم، و عطسه همراه با سرفه از جمله واکنشهایی هستند که ممکن است سیستم تنفسی از خود نشان دهد، اما حساسیت برخی افراد به تخممرغ بسیار شدید است. به این حساسیت شدید، آنافیلاکسی گفته میشود. این واکنش شدید منجر به تورم شدید گلو، دهان و مجاری تنفسی منتهی به ریه میشود که در نتیجه آن تنفس برای فرد مشکل میشود. علاوه بر این، ممکن است کودک دچار افت شدید فشار خون شود که همین امر منتهی به از حال رفتن او میشود.
تشخیص حساسیت به تخممرغ
اگر پزشک شما احتمال دهد که فرزند شما به تخممرغ حساس است، او را نزد یک متخصص آلرژی میفرستد تا آزمایشات پیشرفتهتری برای او انجام شود. متخصص آلرژی از شما سوالهایی از قبیل اینکه هر چند وقت یکبار فرزند شما دچار واکنشهای آلرژیک میشود، یا اینکه مدت زمان بین مصرف ماده غذایی و واکنش بدن چه قدر است و در رابطه با سابقه این مشکل در خانواده، میپرسد. متخصص آلرژی ممکن است آزمایشاتی بر پوست فرزند شما انجام دهد. برای انجام این آزمایش، معمولا پزشک مقداری سفیده یا زرده تخممرغ را بر روی پوست کودک میمالد و پوست او را کمی خراش میدهد.
سپس منتظر واکنش پوست میشود. توجه داشته باشید که حداقل 5 الی 7 روز قبل از این آزمایش، فرزند شما نباید از داروهای ضد حساسیت استفاده کند (حتی از آنتی هیستامینها). در غیر اینصورت نتایج آزمایش اشتباه و گمراه کننده میشوند. اکثر داروهای سرماخوردگی و در برخی موارد داروهای ضد افسردگی نیز بر این آزمایش تاثیر گذارند. برای اطمینان بیشتر، از متخصص آلرژی در این رابطه اطلاعات کافی را کسب کنید. در برخی موارد نیز از کودک آزمایش خون به عمل میآید تا پادزهرهای موجود در خون او بهتر شناسایی شوند.
درمان
درمان حساسیت به تخممرغ ساده است، کافی است کودک از مصرف تخممرغ بپرهیزد، اما تخممرغ آنقدر ماده غذایی پر مصرفی است که اگر قرار باشد از خوردن آن پرهیز شود، باید از مصرف اکثر مواد غذایی پرهیز گردد. همچنین تشخیص اینکه کدام غذا دارای تخممرغ است و کدام دارای تخممرغ نیست دشوار است.
به همین خاطر، باید حتما در این رابطه با یک متخصص تغذیه صحبت کنید. متخصص تغذیه علاوه بر اینکه غذاهای مضر برای فرزندتان را به شما معرفی میکند، جایگزینهای مناسبی نیز به شما ارائه میدهد تا کودک دچار کمبود مواد مغذی ضروری نشود. اگر فرزند شما حساسیت شدیدی به تخممرغ دارد و پس از مصرف این ماده غذایی دچار عوارض شدید میشود، ممکن است پزشک به شما توصیه کند آمپول اپی نفرین را همراه خود داشته باشید تا در صورت ضرورت، آن را به کودک تزریق کنید.
تزریق آن نیز کار سادهای است که پزشک به شما آموزش خواهد داد. معمولا از این آمپول در مواقع بحرانی و قبل از مراجعه به پزشک استفاده میشود. همچنین توصیه میشود که والدین کودکانی که به تخممرغ حساسیت دارند، همیشه آنتی هیستامین همراه خود داشته باشند، زیرا برای اکثر کودکان، استفاده از این دارو موثر واقع میشود، البته توجه داشته باشید که آنتی هیستامین را نباید جایگزین داروی اصلی که پزشک تجویز کرده است، کرد.
زندگی با آلرژیها
کودکانی که به تخممرغ حساسیت دارند باید همیشه مراقب غذاهایی که میخورند باشند. لازم است اطلاعات مندرج بر بسته محصولات غذایی به دقت مطالعه شود تا از عدم وجود تخممرغ در ترکیب آنها اطمینان حاصل شود. همچنین اگر میخواهید به رستوران بروید، حتما از مسئول رستوران راجع به محتویات غذایی که سفارش دادهاید و اینکه آیا حاوی تخممرغ است یا نه سوالاتی بپرسید.
برخی محصولات غذایی بدون اینکه به نظر بیایند، دارای تخممرغ هستند، مانند انواع سسها. به همین دلیل لازم است در مورد همه مواد غذایی، دقت نظر کافی را به خرج دهید.