لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
همه ما بارها و بارها در مورد اهمیت خوردن صبحانه در کودکان و تاثیر آن در افزایش تمركز، قدرت یادگیری و همچنین بهبود خلق و خو مطالب بسیاری شنیده و خواندهایم؛ اما تحقیقات انجام شده در بسیاری از جوامع نشان میدهد که بیش از 40 درصد کودکان وعده صبحانه را مصرف نمیکنند و در بین کودکانی هم که صبحانه میخورند، آن را با ترکیب بهینه و در زمان مناسب دریافت نمیکنند. این امر نشان میدهد که والدین و کودکان کمتر با راهکارهای عملی دریافت صبحانه مغذی در زمان مناسب آشنا هستند و آن را در برنامه زندگی تمرین كردهاند.
به عبارتی میتوان گفت، توصیههای علمی در مورد فواید صبحانه به عادت و ر فتار تغذیهای ماندگار در بسیاری از خانوادهها تبدیل نشده است. در این مقاله به راهکارهای عملی برای خوردن صبحانه سالم به منظور تامین نیازهای تغذیهای روزانه میپردازیم؛ به نحوی که در کنترل وزن و رفتار تغذیهای صحیح در طی روز کمک کند. در حقیقت کودکان کم ورن و لاغر در صورت عدم مصرف صبحانه در طول روز قادر به دریافت انرژی مورد نیاز نیستند. همچنین نخوردن صبحانه در کودکانی که افزایش وزن دارند، باعث پرخوری بیش از حد آنها در ساعات بعدی روز میشود. از آنجایی که سوخت و ساز بدن هنگام صبح افزایش مییابد، انتظار ما از یک صبحانه خوب، تامین یک سوم کل انرژی مورد نیاز روزانه (حدود 500 تا600 کالری) و دریافت كافی املاحی چون کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامینها مانند ریبو فلاوین، ویتامین B12,C,A و فولات است.
برانگیختن میل به صبحانه در کودکان
بیمیلی مهمترین عامل صبحانه نخوردن كودكان است. والدین عزیز باید بدانند که هرگونه استرس و عجله باعث از بین رفتن اشتها و طفره رفتن از خوردن صبحانه میشود. بعلاوه تکراری و یکنواخت بودن صبحانه هم سبب بیمیلی میشود. غذاها و نوشیدنیهای جدید را هرچند وقت یکبار به برنامه صبحانه اضافه کنید تا از یکنواختی جلوگیری شود.
والدین غیرشاغل
خودتان با کودک صبحانه بخورید تا او هم صبحانه بخورد. مراسم صبحانه را دل انگیز و شاد کنید. شکل صبحانه، حتی شکل و رنگ ظرفها میتواند در اشتیاق کودکان برای خوردن صبحانه موثر باشد. اگر کودک شما تمایلی به خوردن صبحانه ندارد، میتوانید خیار، گوجه، تخممرغ یا پوره را به شکل حیوانات تزئین کرده و به شكل مطلوب همراه با تعریف داستان او را تشویق به خوردن آنها کنید. توجه به ذائقه کودک راهنمای بسیار خوبی است و به افزایش اشتها کمک میکند؛ اما ذائقه کودک با افزایش سن تغییر میکند.
بهتر است رسم و رسوم کهنه را کنار بگذارید؛ اگر کودک شما غذاهای معمول را نمیخورد، غذای دیگری را امتحان کنید. اگر کودک ناگهان از خوردن غذایی که قبلا دوست داشت، امتناع كرد، به زور آن را به او ندهید. برای مدتی آن را کنار بگذارید و سپس بهتدریج و با ظرافت دوباره به برنامه غذایی او اضافه کنید. برای صبحانه روی غذاهای مشخصی تعصب نداشته باشید.
کودکان خوردن غذاهای گرم مانند انواع ساندویچ، عدسی، پوره سیبزمینی را به انواع صبحانههای معمول ترجیح میدهند. توجه به این خواسته کودکان و تهیه انواع غذاها برای این وعده، خود راهکاری مناسب برای ایجاد تمایل به مصرف صبحانه است. هنگام صرف صبحانه، با کودکتان بیشتر دوست باشید. طی این مدت میتوانید بازی کنید، نقاشی بكشید و او را تشویق کنید؛ البته نه با چیزی که ارزش غذایی ندارد بلکه با چیزی که عادت خوب غذایی را در او بیدارتر کند.
بهترین زمان خوردن صبحانه
بهترین زمان برای کودکان پیش دبستانی بین ساعت 9-7 صبح (نیم ساعت تا یک ساعت بعد از بیدار شدن) و برای کودکان سنین مدرسه، قبل از رفتن به مدرسه است. تحقیقات نشان داده است کودکانی که 20 دقیقه قبل از آغاز کلاس، صبحانه میل میکنند، نسبت به گروهی که یک ساعت قبل صبحانه مصرف کردهاند، تمرکز بهتر و نمرات بالاتری دارند.
والدین شاغل
چون فرصت کافی ندارند، نمیتوانند برای صبحانه خوردن هنگام صبح تلاش خاصی کنند. به این مادران توصیه میشود ظرف صبحانه کودک خود را مثل ناهار از شب قبل آماده کنند. این ظرف صبحانه باید از نظر شکل و رنگ مورد علاقه کودک و حتما حاوی یک ترکیب آبدار مانند پوره میوه و چند مغزدانه و یک نان شیرمال یا نانی غنی (مانند نان تست فرانسوی که دستور آن در زیر داده شده است)، فرنی کاکائویی سفت به همراه مغزدانه، ترکیب سیبزمینی، تخممرغ، هویج و ماست به عنوان پوره مقوی باشد. با در نظر گرفتن ذائقه کودک یك صبحانه متنوع با ظاهری کودک پسند و جذاب محیا کنید. مادران شاغل روزهایی که در منزل هستند، میتوانند با الگو قرار دادن خود در صرف صبحانه کودکان را به این امر تشویق کنند.
ترکیب صبحانه
انواع نانهای شیرمال و کیکهای پنیری، به ویژه تهیه شده از آرد سبوسدار و غلات صبحانه آماده منبع تامین انرژی هستند. حلیم، عدسی و پوره میوهها باید به طور گردشی در برنامه صبحانه کودک باشند. برای کودکانی که نسبت به خوردن تخممرغ و شیر مقاومت میکنند از این مواد در پودینگ و فرنی و پنکیک استفاده کنید. شیر را همچنین میتوانید به همراه میو ههای خنک و بستنی یا کمی آبمیوه و خامه در مخلوط کن بریزید و به صورت معجونی با طعم و رنگ بهتر به او بدهید.