زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر ابراهیم فلاحی متخصص تغذیه، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشكی لرستان

با شروع فصل سرما احتمال عفونت‌های باكتریایی در كودكان زیاد می‌شود و در نتیجه مراجعه به پزشك و مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها در آنها افزایش می یابد. نحوه مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها و ارتباط آنها با غذا خوردن نیاز به رعایت نكاتی چند دارد كه در زیر به آنها اشاره می‌شود:

دارو می‌تواند بر ارزش مواد غذایی كه ما می‌خوریم تاثیر بگذارد و مواد مغذی آنها را كاهش یا افزایش دهد. از طرفی كارایی و اثربخشی دارو نیز ممكن است تحت تاثیر مواد غذایی و وضعیت تغذیه‌ای – از سو‌ء‌تغذیه گرفته تا چاقی – قرار گیرد.

مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها باید یك ساعت قبل از غذا و یا دو ساعت بعد از صرف آن باشد؛ مانند پنی‌سیلین‌های خوراكی، آمپی‌سیلین،  اریترومایسین، تتراسایكلین، و ریفامپین.

آنتی‌بیوتیك‌هایی مانند آموكسی‌سیلین، آزیترومایسین، آمپی‌سیلین، سفیكسیم، سفالكسین، مترونیدازول، ریفامپین، پنی‌سیلین و تتراسایكلین باعث ایجاد اسهال می‌شوند.

بنابراین به منظور جبران كمبودهای بدن، مصرف میوه، سبزی، مایعات و سوپ‌ها در دوره مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها توصیه می‌گردد.

مترونیدازول باعث بی‌اشتهایی و تغییر در تشخیص مزه غذا می‌شود. آنتی‌بیوتیك‌ها ممكن است باعث سوء‌هاضمه یا سوء‌جذب مواد مغذی گردند. همچنین ممكن است اثر آنتاگونیستی بر ویتامین‌ها داشته باشند و باعث افزایش دفع مواد معدنی در اثر ایجاد مسمومیت كلیوی شوند.

اگر كودكان دارو را همزمان با غذا مصرف كنند، جذب دارو كاهش می‌یابد. دارو باید هنگام گرسنگی و یا دو ساعت پس از غذا مصرف شود.

در PEM (سوء تغذیه ناشی از كـمبود پروتئین و انرژی)‌ به علت اختلال در عمل پانـــكراس (و چون آنتی‌بیوتیك‌ها به شكل شربت و به فرم استر به كودكان داده می‌شوند) استر شكسته نشده و یا اندكی هیدرولیز می‌شود. پس از جذب چنانچه آلبومین پلاسما كاهش یافته باشد، دارو به علت داشتن بخش آزاد بیشتر در پلاسما فعال‌تر بوده و در نتیجه اختلال در عملكرد كبد و كلیه سطح پلاسمایی بیشتر از حد انتظار خواهد بود.

در PEM شدید جذب كلرامفنیكل وتتراسایكلین و ریفامپیسین كاهش می‌یابد و یا به تاخیر می‌افتد.

توصیه‌های كلی برای كودكانی كه آنتی‌بیوتیك مصرف می‌كنند به شرح زیر است:

1- مصرف دارو یكساعت قبل یا دو ساعت پس از غذا.

2- مصرف میوه‌های مختلف و متنوع.

3- مصرف سبزیجات تازه و همچنین سبزیجات سبز تیره، نارنجی و قرمز.

4- عدم مصرف شیر و لبنیات همراه با آنتی‌بیوتیك.

5- مصرف مایعات، به‌خصوص نوشیدنی‌های شیرین و در صورت امكان افزودن مقداری نمك به این نوشیدنی‌ها در هنگام مصرف.

6- مصرف سوپ سبزیجات.