زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر محمود راوری؛ متخصص اطفال؛ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی اراك؛ عضوكمیته كشوری ترویج تغذیه

توانایی در حرکات اندام‌های تحتانی و فوقانی

نوزادان در اندام‌های تحتانی با توانایی در رفلکس قدم زدن (Stepping reflex) از روی شکم مادر به طرف پستان کشانیده می‌شوند و همچنین از طرفی با ایجاد ضربات و فشار پاهای خود به شکم مادر سبب کمک به خروج جفت و کاهش خونریزی از رحم مادر می‌شوند.

نوزادان با حرکات افقی در اندام‌های فوقانی به صورت بالا و پایین بردن بازو، به طرف جلو رفته و توسط ضرباتی که با دست خود به نیپل مادر می‌زنند کمک به برجسته كردن و بیرون آمدن آن نموده که سبب سهولت در گرفتن پستان می‌شود. ضمنا با ماساژ پستان و به دنبال آن مکیدن آن، مقدار زیادی اکسی‌توسین از غده هیپوفیز ترشح شده و همچنین این عمل سبب تولید پرولاکتین و تولید شیر نیز می‌شود.

حرکات صورت و دهان

معمولا در طی 30 تا 40 دقیقه بعد از تولد نوزادان شروع به حرکاتی در دهان به صورت لیسیدن لب‌ها و مکیدن مچ و انگشتان دست و پستان می‌كند. بررسی‌ها نشان داده است که پس از موفقیت در گرفتن پستان، آنها اولین دفعه به مدت 20 دقیقه پستان مادر را می‌مکند.

فواید مادری خزیدن به طرف پستان شامل: خروج سریع‌تر جفت، کاهش خونریزی رحم، کاهش آنمی بعد از زایمان، باندینگ بهتر مادر به نوزاد، ایجاد احساس علاقه و عشق به نوزاد، افزایش آستانه درد مادر، ایجاد آرامش و احساس خوابیدن، افزایش سطح جذب و کسب کالری بیشتر غذا با هر تغذیه، کمک به ترشح و افزایش تولید شیر و.. است.

چگونگی انجام عمل خزیدن به طرف پستان

برای این منظور بلافاصله بعد از تولد و بعد از اینکه نوزاد گریه و شروع به تنفس نماید اقدامات زیر توصیه شده است:

1.‌ دست‌های همراهیان و پرسنل اتاق زایمان قبل از تماس با نوزاد با آب و صابون شست وشو شود.

2.‌ بدن نوزاد با حوله نرم و گرم به استثناء دست‌های او (برای بوییدن و لیسسیدن توسط خود نوزاد) خشک شود.

3.‌ نوزاد به مادر نشان داده شود و ابتدا تماس گونه به گونه حتی به مدت كوتاه (فرصتی برای بوسیدن توسط مادر و یا رساندن پیغام الهی( اذان) انجام شود).

4.‌ نوزاد به روی شکم بین دو پستان مادر و در تماس پوست به پوست به صورت لخت قرار داده شود و سپس هردو با یک پوشش پوشانیده شوند.

5.‌ مادر باید از نوزاد مراقبت نماید تا از افتادن وی جلوگیری شود.

6.‌ در صورت ممکن سر مادر توسط بالش کمی بالاتر قرار گیرد تا تماس چشمی بهتری با نوزاد داشته باشد.

برای رسیدن به بهترین نتیجه درخزیدن به طرف پستان (Breast crawl) اقدامات زیر توصیه شده است:

1.‌ مشاوره با مادر قبل از زایمان انجام شود و وی لباسی بپوشد که امکان برقراری تماس پوست به پوست به راحتی میسر شود.

2.‌ آموزش و راهنمایی‌های لازم به پرسنل در مورد چگونگی عمل خزیدن نوزاد به طرف پستان داده شود.

3.‌ در صورت نیاز برای مادر آنالژزی‌های مناسب در طی زایمان استفاده شود.

4.‌ در نوزادی که بلافاصله بعد از تولد گریه می‌کند و نفس می‌کشد ساکشن دهان و بینی انجام نشود.

5.از گذاشتن لوله دهان به معده و یا به بینی به معده به منظور ساکشن ترشحات معده پرهیز شود.

6.‌ از شستن پستان مادر قبل از انجام اولین تغذیه نوزاد پرهیز شود.   

7.‌ بدن نوزاد به استثناء دست‌ها، بلافاصله بعد از زایمان خشک شود.

8.‌ حمام دادن نوزاد را ترجیحا به بعد از ساعت اول و یا به بعد از 24 ساعت اول موکول شود.

9.‌ تزریق ویتامین K، توزین، اندازه‌گیری‌های دیگر و پوشانیدن لباس به نوزاد، به بعد از اولین تغذیه از پستان انجام شود.

10.‌ مادر و نوزاد باید با هم ضمن داشتن تماس پوست به پوست، با یک پوشش پوشانیده شوند.

11.‌ تماس پوستی تا برقراری اولین تغذیه کامل از پستان ادامه یابد.  

12. اکثر نوزادان عمل خزیدن به طرف پستان و اولین تغذیه را در مدت 30 تا 60 دقیقه به اتمام می‌رسانند ولیکن در صورتی که در مدت 60 دقیقه نوزاد موفق به انجام این عمل نشود مادر می‌تواند وی را به آرامی به پستان نزدیک كرده و به وی در گرفتن پستان کمک كند...

برای خواندن بخش دوم- تاثیر تغذیه با شیر مادر در تكامل نوزاد- اینجا کلیک کنید.