اعظم صالحی - کارشناس علوم تربیتی
تحریریه زندگی آنلاین : به کودکان ایران ستاره‌های عشق و امید...
به آن امید که صلح در سراسر دنیا به همه انسان‌ها مجال دهد تا نغمه شادی و ترانه‌دوستی سر دهند.
هر جا قصه‌ای از تولد و زایش دوباره‌‌ای گفته می‌شود، در آن می‌توان فلسفه نوروز را پیدا کرد. از طرف دیگر به هر حال بخشی از موسیقی ما که سرشار از شعر و ترانه است، به نوروز گره می‌خورد. در روزهای نزدیک به نوروز و نوروز می‌توانیم نمادهای شادی را برپا کنیم.
بیشتربخوانید:
نوروز از نـگاه کــودکان
شعر، ترانه، ادبیات، قصه، هنرهای دستی و تزئینی، پخت شیرینی
برپایی نمادهای انسانی نوروز مانند عمو نوروز، حاجی فیروز، بی‌بی بهار، ننه سرما، میر نوروزی و نمایش دادن در محیط اطراف و یا تصویرسازی شخصیتی از این نمادها. حاجی فیروز که نمادی فراتر از فقر و تبعیض است، باید آن را یک نماد شاد معرفی کرد.
فرهنگ، تاریخ و تمدن ما پر از نمادهایی هست که می‌تواند ما را به شادی پیوند بزند، مانند ترانه‌های عاشق‌ها که می‌توانیم آن را برای کودکان‌مان تعریف کنیم تا پرورنده روح آنها باشد، یا تکم‌خوانی یا هزاران آداب و رسوم دیگر یا ترانه‌های کودکان یا ترانه‌های بهاری. مانند ترانه ((یک گل، ده گل، صدتا گل)) با اجرای سیمین قدیری را می‌توانیم برای کودکان خودمان بگذاریم تا بشنوند. همچنین می‌توان از فرهنگ جامع ترانه‌ها، تصنیف‌ها، سرودها، لالایی‌ها، ترانه‌های محلی یا کتاب نیم قرن در باغ شعر کودکان نوشته عباس یمینی شریف برای شادی نوروزی بچه‌ها استفاده کرد.
*یک گل، ده گل، صدها گل
اینجا، آنجا، هر جا گل
دامن دامن فروردین
می‌روید بر دل‌ها گل
باغ و دره پر گل شد
کوه و دشت و صحرا گل
لب‌ها را گل خندان کرد
شد از شادی لب‌ها گل *
در زمان نوروز و نزدیک به آن می‌توانیم از موسیقی و ادبیات و فرهنگ پر افتخار سرزمین‌مان برای شادی کودکان بهره بگیریم. شاید چون کودکی دوره زلالی از زندگی آدمی است و بهترین زمان مانوس شدن او با نغمه‌ها.
مانند آهنگ‌های فریبرز لاچینی، سیمین قدیری، ناصر چشم آذر یا شعرهای عباس یمینی شریف، احمدرضا احمدی، ناصر کشاورز و ثمین باغچه‌بان.
امروزه کودکان به دلیل آپارتمان‌نشینی و سبک زندگی شهری از طبیعت دور افتاده‌اند، نوروز می‌تواند فرصت مناسبی برای پیوند آنها با طبیعت باشد. با آغاز تعطیلات بیشتر خانواده‌ها برای رفتن به سفر یا گردش‌های یک‌روزه برنامه‌ریزی می‌کنند. با انجام این فعالیت‌ها سفر و یا گردش با کودک‌تان را لذت‌بخش‌تر کنید.
همچنین می‌توانید پخت شیرینی و کاشت گیاهان در گلدان را روزهایی که در خانه هستید همراه کودکان انجام دهید. یا پرداختن به افسانه‌های ایرانی همراه با تعریف کردن آن برای کودکان؛
مانند کدو قلقله زن، عمو نوروز، بز زنگوله پا، ماه‌پیشانی
نصب نمادهای شادی در ارتباط با نوروز در اطراف‌مان، تشویق اطرافیان به چیدن هفت‌سین، همراه کودکان گل و گیاه به کارگاه‌ها، مطب‌ها، فروشگاه‌ها بردن و ترویج نوروز و نمادهای آن به بیرون از محیط‌های بسته
استفاده از کتاب‌های مناسب برای معرفی نوروز به کودکان می‌تواند مفید باشد؛ مانند کتاب عمو نوروز، نوشته فریده فرجام، تصویرگر فرشید مثقالی. کتاب عمو نوروز داستان خوبی است که با استفاده از آن می‌توانید کودکان را با عمو نوروز آشنا کنید.
بیشتربخوانید:
کودکم ؛ نوروز پیام آور مهربانی و همدلی است
یا ترانه نوروز بر اساس کار ثمین باغچه‌بان، با صدای علی عظیمی، یا استفاده از ترانه‌های تاجیکی برای نوروز که در جهت شادی کودکان بسیار موثر و شاد هست.
یا استفاده از منابع اطلاعاتی سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد یونسکو که در سایت رسمی خود هر سال نوروز را به تمام فارسی‌زبانان دنیا به ویژه ایران، افغانستان و تاجیکستان تبریک می‌گوید در جهت آشنایی کودکان با فرهنگ‌ها، اقوام و تمدن‌های مختلف و تقویت روحیه دیگر پذیری و صلح.
جمع‌آوری اسباب‌بازی‌های خشونت‌آفرین که شوربختانه گاهی در برخی خانه‌ها و مهدکودک‌ها دیده می‌شود برای تقویت روحیه صلح و دوستی و تشویق دیگران به این کار و چه فرصتی بهتر از نوروز برای این فعالیت مثبت و ارزنده!
تحریم اسباب‌بازی‌های مروج خشونت، اسباب‌بازی‌های جنگی این تصویر را در ذهن کودکان به جا می‌گذارد که جنگ و ابزار کشتار جنگی یک راه‌حل است. در حالی که جنگ نه اولین راه حل است نه آخرین راه‌حل! ابزار کشتار جمعی را نباید ابزاری معمولی، ساده و قابل دسترس معرفی کرد و چه فرصتی بهتر از نوروز برای این کار. اجازه بدهید شادی نفس بکشد.
این فعالیت‌ها برای کودکان شش تا یازده ساله در نوروز مناسب است.
فعالیت یک: سبز کردن سبزه نوروز با گندم، شاهی، عدس و دیگر دانه‌ها
فعالیت دو: کاشت هویج با کمک بزرگ‌ترها
فعالیت سه: با کمک بزرگ‌ترها سبزی بکاریم
فعالیت چهار: جست و جوی ردپای حیوانات در طبیعت
فعالیت پنج: آشنایی کودکان با تفکیک زباله
فعالیت شش: کودک، سفر و گردشگری
فعالیت هفت: پخت شیرینی
