سمانه سادات میرمحمدی؛ کارشناس روانشناسی
از خود کودک در خانه تکانی كمك بگیرید
از مرتب کردن اتاق کودک به تنهایی و در زمانی که او حضور ندارد جدا خودداری کنید. وسایل دور ریز را در جلوی چشم کودک خارج کنید تا فکر نکند غیب یا گم شده‌اند. کودک باید ببیند و یاد بگیرد که چگونه می‌توان اتاق را مرتب کرد و تمیز نگه داشت و این را باید در کنار شما تجربه کند. بنابراین به خانه تکانی و مرتب کردن اتاق کودک به عنوان یک دردسر نگاه نکنید، بلکه آن را یک مرحله از روند آموزشی کودک بدانید که می‌تواند برای او لذت بخش هم باشد.
ترغیب کودک به بازی خانه‌تکانی
به كودك یك جعبه بدهید و مسابقه بگذارید كه چه كسی می‌تواند زودتر جعبه‌اش را پر كند. تا زمانی كه همه لباس‌ها و اسباب‌بازی‌ها جمع نشده بازی را متوقف نكنید. در این حین می‌توانید یك سری قوانین نیز برای بازی تعیین كنید، اما مهم‌ترین قانون اتاق بچه‌ها این است: برای هر بازی، هر بار می‌توانید فقط از یك نوع اسباب بازی استفاده كنید. قبل از شروع بازی بعدی، باید تمام وسایل و اسباب‌بازی‌های پهن شده را سر جای خود بگذارید. این كار به مرتب نگه داشتن اتاق بچه‌ها بسیار كمك می‌كند.
جداسازی وسایل اضافی کودک
اغلب اتاق کودکان کوچک است و گاهی مشترک با هم و به همین علت اغلب فضای کافی برای وسایل ندارد. البته می‌توان با کمی حوصله این اتاق کوچک را از وسایل اضافی خالی کرد؛ مانند اسباب‌بازی‌هایی که استفاده نمی‌شوند، لباس‌هایی که دیگر فصل آن گذشته و یا کوچک شده‌اند. گاهی می‌بینیم وسایلی که مربوط به کودکان نیست در اتاق کودک هست که با حذف کردن آن کلی به فضای اتاق اضافه می‌شود.
لازم است اتاق به گونه‌ای چیده شود که دست کم تمام تعطیلات که قرار است مهمان‌ها برای دید و بازدید عید بیایند، مرتب بماند. در ضمن کودکان نمی‌توانند یک کمد انباشته از وسایل را مرتب نگه دارند چون تا بخواهند یک وسیله را از زیر انبوهی از وسایل دیگر بیرون بکشند همه چیز دوباره در هم و بر هم می‌شود. بنابراین سعی کنید اتاق را خلوت کنید و وسایل اضافی را از دسترس کودک خارج کنید.
برای کودکان کوچک‌تر می‌توانید یک جعبه پلاستیکی بزرگ برای کنار گذاشتن اسباب بازی‌هایی که زیاد استفاده شده‌اند و دیگر مورد توجه کودک نیستند تهیه کنید. این جعبه را تا مدتی در جایی دور از دسترس بگذارید و بعد از اینکه اسباب‌بازی‌های در دسترس کودک برایش خسته کننده شدند این اسباب‌بازی‌های قدیمی را دوباره در اختیار کودک بگذارید.
كنترل فصلی لباس کودک
تنها لباس‌های فصل را در دسترس قرار دهید. از خود كودك بخواهید كه برای لباس‌های كوچك شده تصمیم بگیرد. او را راهنمایی كنید كه مناسب‌ترین مكان برای فرستادن لباس‌ها كجا است.
بسیاری از خیریه‌ها یا مؤسسات نیكوكاری خوشحال خواهند شد كه لباس‌های تمیز و مناسب دست دوم شما را تحویل بگیرند و كودك با لباس‌هایی که برای او کوچک شده می‌تواند بچه‌هایی را شاد کند. لباس‌هایی را كه برای فصل مناسب نیستند در زیر تخت كودك انبار كنید. به محض تغییر آب و هوا جای آنچه را كه در كمد لباس‌ها است، با آنچه در زیر تخت است عوض كنید.
چیدمان ساده و مرتب و قابل فهم
از قرار دادن وسایلی که از اجزای ریز ساخته شده در جعبه‌های اسباب‌بازی و طبقه‌های بدون درخودداری کنید. برای طبقه‌بندی اسباب‌بازی‌ها ابتدا آنهایی را که اجزای ریز دارند از بقیه جدا کنید و در جعبه‌هایی مانند جعبه کفش و یا جعبه‌های پلاستیکی و فلزی سبک بگذارید. پازل‌ها، حیوانات کوچک پلاستیکی، ماشین‌های کوچک و لباس‌های عروسک‌ها را می‌توانید در این جعبه‌ها بگذارید.
سپس آنها را در طبقات کمد جایگزین کنید. می‌توانید روی جعبه‌ها را بنویسید و یا به کمک کودک نقاشی کنید تا کودک بتواند بدون باز کردن در جعبه وسیله مورد نیاز خود را پیدا کند. برای بلوک‌های ساختمان سازی و ماشین‌های بزرگ‌تر و کامیون‌ها از جعبه‌های بزرگ‌تر استفاده کنید. مجله‌ها و کتاب‌ها را در طبقات کتابخانه بگذارید و اگر فضای کافی ندارید آنها را هم در جعبه‌ها انبار کنید.
سی‌دی‌ها و بازی‌های رایانه‌ای و... را هم طبقه‌بندی کرده و در جعبه‌های کوچک‌تر بگذارید. اگر تعدادی از آنها خراب شده‌اند، از بقیه جدا کنید تا سر فرصت آنها را امتحان کرده و در صورت لزوم دور بیندازید. فایده این طبقه‌بندی و گذاشتن مجزا در جعبه‌ها این است که می‌توانید به کودک بگویید تا وقتی یک مجموعه از اسباب‌بازی‌ها را بعد از بازی، در جعبه خودش و سر جایش نگذاشته، اجازه ندارد جعبه دیگری را بیرون بیاورد.
زدن برچسب بر روی وسایل کودک
اگر قبلا روی وسایل کودک‌تان برچسب زده باشید، برای خانه‌تکانی این اتاق بسیار در وقت شما صرفه‌جویی می‌شود. این برچسب‌ها می‌توانند شکل نقاشی شده و یا یک عکس قیچی شده از مجلات باشند که کودک خودش آنها را تهیه کرده است. تصاویری از عروسک، کفش، پیراهن، جوراب، ماشین و حیوانات می‌تواند نشان دهد که در داخل هر جعبه و یا کشوی کمد چه وسیله‌ای قرار داده شده است.
به‌طور روزانه به اتاق کودک رسیدگی کنید
انجام همه کارها در یک روز می‌تواند کودک و حتی شما را خسته و کلافه کند. حتی وقتی اتاق کودک تمیز و مرتب است، با چند ساعت بازی دوباره به هم می‌ریزد. بنابراین به کودک یاد بدهید تا با انجام روزانه کارهای نظافت، اتاق را همیشه مرتب نگه دارد و اسباب‌بازی‌ها و وسایلی که در طول روز استفاده می‌کند را سر جایشان قرار دهد.
