مترجم : اعظم اسلامی مجد
azameslamimajd2008@yahoo.com
تحریریه زندگی آنلاین : ناراحتی و یا احساس ترس می‌تواند دلیل گریه کردن کودک باشد. با برطرف کردن نیازهای او می‌توان مشکلات و مسائل این چنینی را به راحتی مدیریت نمود. در جایگاه پدر و مادر احتمالا با دیدن گریه فرزندتان، قلب شما هم ریش‌ریش می‌شود. به درد می‌آید و این یک واکنش عاطفی طبیعی است. کوکان با گریه کردن برخی از احساسات خود را بیان می‌کنند؛ احساس ناراحتی، ترس، خشم، سردرگمی و ... . از آنجا که هنوز برای بیان حالات روحی و احساسی‌شان نمی‌توانند از کلمات استفاده کنند، گریه کردن را ابزاری می‌کنند برای نشان دادن موقعیتی که در آن هستند. در جایگاه پدر و مادر، ممکن است به سختی دلیل گریه آنها را تشخیص دهید، اما بدون شک با حمایت و راهنمایی‌های شما می‌توانند به شکل موثرتری مهارت‌های کلامی خود را تقویت و احساسات خود را مدیریت کنند. این مقاله را بخوانید تا با برخی از مهم‌ترین دلایل گریه کودکان و نحوه مدیریت آنها آشنا شوید.
علل گریه کودکان
گریه بیش از حد در کودکان کمتر از پنج درصد به دلایل و اختلالات پزشکی مربوط است، بنابراین با هر بار گریه فرزندتان دچار نگرانی و اضطراب نشوید.
بیشتربخوانید:
لجاجت و کج‌خلقی در کودکان
شایع‌ترین دلایل گریه کودکان
گرسنگی
مانند بزرگسالان، کودکان خردسال نیز وقت گرسنگی، دچار افت قند خون می‌شوند. کاهش قند خون یا گلوکز می‌تواند موجب ترشح هورمون‌هایی مثل کورتیزول (هورمون استرس) و آدرنالین (هورمون هیجان) شود. تغییرات هورمونی در بدن می‌تواند به حس بیشتر گرسنگی منجر شود. این نوع گرسنگی، ترکیبی از آن با عصبانیت است و ثبات احساسات را از بین می‌برد. در چنین شرایطی می‌توانید حواس کودک را به بازی یا چیز دیگری پرت کنید، به گونه‌ای که برای لحظاتی گرسنگی را فراموش کند و در زمان صرف غذا، به او غذای سالم و مفید بدهید.
درد یا ناراحتی
گاهی اوقات کودکان به نحوی به بزرگ‌ترهای خود نشان می‌دهند که درد دارند، اما نمی‌توانند دلیل و علت آن را پیدا کنند. درد و ناراحتی آنها می‌تواند افزایش و یا ادامه یابد. در چنین شرایطی کودک از ناراحتی شروع به گریه کردن می‌کند و این گریه مانع از آن می‌شود که شما علت واقعی آن را بدانید. کودکان بزرگ‌تر گاهی درد را پیش‌بینی می‌کنند و قبل از شروع آن گریه را سر می‌دهند، مثلا در انتظار معاینه و ویزیت پزشک هستید و قرار است که آمپول بزند. کودک در مرحله قبل از تزریق آمپول، شروع به گریه کردن می‌کند. معمولا در کودکان خردسال، گرمای زیاد محیط، پوشیدن لباس‌های زبر و خشن، برچسب لباس‌ها و ... منجر به گریه کردن نوزادان و کودکان خردسال می‌شود.
بیشتربخوانید:
با لجبازی کودک چگونه رفتار کنیم؟
خستگی
ناتوانی در ایجاد ارتباط چشمی و حفظ این نوع از تماس، مالش چشم‌ها، از دست دادن میل و علاقه به انجام فعالیت‌های معمول، خمیازه کشیدن، تحریک‌پذیری و حساسیت زیاد و ... همگی از علائم خستگی کودک هستند و نشان می‌دهند که کودک یا نوزاد شما باید هر چه زودتر استراحت کند. کودک در زمان خستگی مفرط به سختی به خواب می‌رود و حتی همین مسئله نیز منجر به افزایش گریه او می‌شود.
حساسیت و تحریک شدن بیش از حد
محیط شلوغ و پر سر و صدا، آمد و شد آدم‌ها، نورهای محیطی و ... از عوامل تحریک‌کننده نوزادان و کودکان خردسال هستند. از آنجا که نمی‌توانند اطلاعات زیادی راجع به ناراحتی‌شان بگویند، شروع به گریه کردن می‌کنند و ممکن است که گریه‌شان به راحتی قطع نشود. در کودکان بزرگ‌تر هم برنامه بسیار شلوغ و آشفته در مدرسه و فعالیت‌های فوق برنامه او، می‌تواند باعث عصبانیت و خستگی و در نهایت گریه کودک شود.
میل و نیاز به توجه بیشتر
گاهی اوقات کودکان برای جلب توجه والدین خود گریه می‌کنند. اگر سایر علل را رد کرده‌اید، ممکن است علت آن این میل و نوع نیاز باشد. او می‌خواهد به شما بفهماند که نیاز به وقت‌گذرانی با شمادارد.
بیشتربخوانید:
همیشه نباید بی قراری نوزاد را به حساب کولیک بگذارید
اضطراب جدایی
همه کودکان وقتی کمی احساس اضطراب می‌کنند، از خود واکنشی مثل گریه کردن نشان می‌دهند. اضطراب در اغلب کودکان 18 ماهه تا 3 ساله، با گریه کردن خود را بروز می‌دهد.
عواطف خود آگاه
کودکان از دو تا سه سالگی شروع به رشد احساساتی مثل احساس گناه، خجالت، شرم و ... می‌کنند. ممکن است که زمانی عمدی یا غیر عمدی به دیگری آسیبی وارد کنند و بعد احساس پشیمانی کنند. به وقت آسیب دیدن حیوانات، گریه می‌کنند و این موج هیجانات خودآگاه می‌تواند باعث فروپاشی عاطفی شود.
ترس
گریه‌های از روی ترس معمولا ناگهانی هستند و با صدای بلند! برخی صداهای بلند و مهیب، ترس از غریبه‌ها، ترس از پارس کردن سگ، رعد و برق و ... حتی گوش دادن به یک داستان ترسناک هم می‌تواند عامل ترسیدن کودک و گریستن او شود. خواب بد دیدن، جدایی والدین، از دست دادن عزیزان، آشنایی با مفهوم مرگ و ... باعث ایجاد ترس و گریه کودک می‌شود.
پیدا نکردن اسباب‌بازی مورد علاقه، طعم متفاوت غذای مورد علاقه همیشگی، برنده نشدن در بازی، عدم توانایی در چیدمان درست لگو و ... با آنها بسیار کوچک و کم‌اهمیت به نظر می‌رسند، ولی در دنیای بسیار کوچک کودک، ناراحتی‌ها و ناامیدی‌های زیادی ایجاد می‌کنند و حتی باعث می‌شوند که کودک دچار فروپاشی عاطفی شود.
بیشتربخوانید:
علت دل درد نوزاد و راه‌های درمان آن
چگونه کودک را به ترک گریه کردن، عادت دهیم؟
اولین و موثرترین قدم، مدیریت آن است. باید بدانید که دلیل گریه کودک چیست. هنگامی که دلیل اشک ریختن او مشخص شد، کم‌کم تلاش کنید که به او مدیریت احساساتش را یاد بدهید. در این راه باید صبور باشید و خونسردی خود را حفظ کنید. در واقع باید خودتان الگوی خوبی برای کنترل احساسات باشید تا او هم از شما بیاموزد.
نکات زیر به شما کمک می‌کنند که گریه‌های کودک خود را مدیریت کنید
آرامش خود را حفظ کنید
استرس و نگرانی شما می‌تواند اوضاع را بدتر کند. پس لازم است که خونسردی خود را حفظ کنید. خونسردی به شما کمک می‌کند تا آرامش خود را باز یابید. دیدن شما وقتی که مضطرب و پرتنش هستید، باعث بدتر شدن واکنش‌های آنها می‌شود.
مراقب کلمات خود باشید
از کلمات و عباراتی استفاده نکنید که کودک‌تان احساس کند او را ندیده می‌گیرید و احساسات او را باطل میکنید. از به کار بردن عباراتی مثل «مسئله مهمی نیست» یا «چیزی نیست که»، «برای چی ناراحتی؟»، «مگه بچه‌ای؟»، «چرا مثل کوچولوها گریه می‌کنی؟» پرهیز نمایید، به احساسات فرزندتان احترام بگذارید و از عبارات مناسب‌تری مثل «می‌دانم احساس غمگینی می‌کنی»، «آیا می‌تونی احساست رو به من بگی؟» استفاده کنید. نادیده گرفتن احساسات، راه‌حل غلطی است. باید احساسات آنها را بپذیریم و آنها را تشویق کنیم تا یاد بگیرند ناراحتی‌هایشان را بیان کنند.
به یاد داشته باشید که آنها فقط بچه هستند
به خاطر داشته باشید که آنها هنوز کوچک هستند و به اندازه شما عقلانی با مسائل برخورد نمی‌کنند. به آنها گوش کنید و اطمینان دهید که می‌توانید احساسات‌شان را درک کنید.
به فرزندتان کمی بیشتر فضا بدهید
در مواقعی، مداخله فوری می‌تواند بیشتر از آنکه فایده داشته باشد، باعث آسیب بیشتر شود. شاید زمان‌هایی لازم است که به آنها فرصت دهید تا هوا را تخلیه کنند و سبک شوند. گریه کردن اشکالی ندارد. هر کاری که باعث شود کودک با ثبات عاطفی تربیت کنید، سودمند است.
به برنامه‌ها و روال‌ها نیز پایبند باشید
کودکان وقتی که خیلی خسته می‌شوند، به هم می‌ریزند. به برنامه خواب و خوراک آنها بیشتر اهمیت دهید و پایبند نظم باشید. کودکان گرسنه ممکن است نتوانند احساسات خود را به خوبی تنظیم کنند. اگر در سفر هستید، به مقدار کافی تنقلات بردارید. از استراحت کافی برخوردار باشند تا به مرز خستگی زیاد نرسند.
موضع خنثی را نیز حفظ کنید
در جایگاه والدین فرزندتان، سعی کنید احساسات او را درک و آنها را تایید کنید، اما تسلیم خواسته‌های غیر منطقی‌شان نشوید.
عصبانیت و گریه‌های فرزندتان نباید پاسخ شما را تغییر دهد و با خواسته‌های بی‌دلیل او موافقت کنید. تماشای گریه کردن او قطعا برای شما دشوار است، ولی دلایل گریه کردن، متفاوت است و همه آنها منطقی نیستند. بدون دانستن دلیل آن، واکنش متفاوت نشان ندهید. از مداخله فوری پرهیز کنید. به آنها اطمینان دهید که با ادامه گریه کردن، مشکلی حل نمی‌‌شود. شما در کنارشان هستید و آنها را تنها نخواهید گذاشت. با این رفتارهای منطقی می‌توانید از فروپاشی‌های مکرر جلوگیری کنید و به آنها بیاموزید که احساسات خود را به روش موثرتری بیان کنند. به جای گفتن «گریه نکن»، به آنها راهی برای بیان احساسات کودکانه‌شان یاد دهید. هرگز به تنبیه کردن و اعمال زور و خشونت متوسل نشوید. انرژی خود را روی آگاهی از علت گریه کردن متمرکز کنید تا کودک‌تان دچار فروپاشی نشود.
