با انجام یکسری روشها، مفهوم صداقت را به کودک خود آموزش داده و تأکید کنید که چرا دروغ کار بد و نادرستی است. برای تقویت راستگویی در کودک میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
۱-کتاب داستان بخوانید
یکی از بهترین راهها برای تقویت صداقت و راستگویی در کودکان خواندن داستانهای پندآموز درباره دروغ و صداقت است. داستانهای زیادی دراینباره وجود دارد و شما میتوانید با تهیه این داستانها، کودکان را با عواقب دروغ گفتن آشنا کنید.
خواندن کتاب داستانهای آموزنده و شیرین برای کودکان، میتواند تجربیات زیادی را در اختیار آنها قرار دهد و آنها را از انجام دادن برخی کارهای زشت مانند دروغ، تهمت و ... منع کند.
ازجمله داستانهای معروف و تأثیرگذاری که کودکان را با عواقب دروغ گفتن و تأثیرات مثبت راستگویی آشنا میکند، داستان چوپان دروغگو و میمون دروغگو است.
والدین توجه داشته باشند که برای تقویت راستگویی در کودک، پس از مطالعه کتاب در مورد دلیل دروغگویی شخصیت و آنچه در مورد اهمیت گفتن حقیقت آموختهاند، با کودک خود صحبت کرده و در طول داستان از کودک بپرسند که شخصیت باید چهکاری انجام دهد یا چهکاری نباید انجام دهد. درواقع، از داستان برای بحث در مورد اصول مهم صداقت استفاده کنید.
۲-بازی کنید
یکی از بهترین روشها برای تقویت راستگویی در کودک، آموزش صداقت و دروغ در قالب بازی کردن است. برای انجام این کار میتوانید بازیهای زیر را با کودک انجام دهید:
-راستشو بگو
یکی از بازیهای که والدین میتوانند با کودکشان انجام دهند، بیان احساسات واقعی و حقیقی در حضور جمع است. برای انجام این بازی، اعضای خانواده را دورهم جمع کنید و به همه شرکتکنندگان اجازه تمام کردن جمله را بدهید: «من ناراحت شدم وقتی...»، والدین نیز میتوانند با گفتن کلمات خود، جمله را تمام و در بازی شرکت کنند. (من ناراحت شدم وقتی زهرا بدون اجازه، دست به وسایلم زد.) وقتی همه اعضای خانواده این جمله را با داستان تمام کردند، سراغ کلمات نیمهتمام دیگری مانند «من خوشحال شدم...، من ترسیدم...، من عصبانی شدم...» بروید.
درواقع این بازی به کودک کمک میکند تا احساسات واقعی و حقیقی خود را بدون ترس بیان کند. همچنین کودکان با نگاه کردن به داستانهای واقعی والدین، صداقت و راستگویی را از آنها الگوبرداری میکنند.
-کارتهای «دروغ یا حقیقت»
کودکان اغلب از سهسالگی دروغ گفتن را یاد میگیرند، زیرا آنها درک درستی از درست یا غلط بودن دروغ و حقیقت ندارند؛ بنابراین برای شناساندن تفاوت دروغ و حقیقت، ابتدا با نوشتن «د» برای دروغ و «ح» برای حقیقت در دو کارت، به کودک خود کمک کنید تا تفاوت دروغ و حقیقت را درک کند. سپس روبروی او بنشینید و عبارات یا سناریوهای خاصی را بهدروغ یا راست بگویید. پس از بیان عبارت یا سناریو، کودک باید کارتی را بالا نگه دارد که نشان میدهد شما راست گفتید یا دروغ! بهعنوانمثال: بگویید ما امروز ناهار قورمهسبزی خوردیم درحالیکه ساندویچ خوردهاید. او باید کارت «د» را بالا نگهدارید.
با این کار اولاً کودک فرق بین دروغ و حقیقت را متوجه میشود، ثانیاً وقتی کودک شما دروغهای را تشخیص داد، میتوانید از او بپرسید که با شنیدن عبارات دروغ چه حسی به او دست میداد. همچنین بعد از انجام بازی تأکید کنید که وقتی کسی از شما چیزی میپرسد، شما باید صادقانه پاسخ دهید.
۳-از هنر استفاده کنید
ازآنجاکه کودکان نمیتوانند با استفاده از کلمات منظور خود را بیان کنند، نقاشی کشیدن شکلی از بیان احساسات در آنهاست که والدین میتوانند کودک را از طریق تخیل در نقاشی، به واقعیت متصل کنند. درواقع، کودکان با نقاشی، آنچه احساس میکنند را بیان کرده و هوش هیجانی آنها نیز افزایش مییابد؛ بنابراین برای القای ارزش صداقت در کودک، از هنر استفاده کنید و از او بخواهید احساس خود را نسبت به شخصیت فرد راستگو و دروغگو در یک داستان، فیلم و یا در دنیای واقعی، ترسیم کند. فرزند شما از این طریق همدلی را یاد میگیرد و جنبههای مثبت صداقت و ارتباطات منفی با افراد دروغگو را تشخیص میدهد.
۴-کارتون ببینید
با کودک خود کارتون تماشا کنید و درباره آنچه میبینید با کودکتان صحبت کنید. در صورت امکان فیلم را متوقف کنید و از کودک خود بخواهید که آنچه ممکن است اتفاق بیفتد را حدس بزند یا از او درباره انگیزه شخصیت دروغگوی کارتون سؤال کنید و از او بپرسید: «به نظرت چرا او دروغ گفت؟» یا «فکر میکنی اگر او حقیقت را میگفت چه اتفاقی میافتاد؟» پینوکیو و سفیدبرفی کارتونهایی عالی برای نشان دادن عواقب ناشی از دروغ به کودکان هستند. دقت کنید در هنگام تماشای کارتون، نکات اخلاقی مثبت را برای کودکتان برجسته کنید و در پایان کارتون از کودک خود درباره شخصیتهای مثبت و منفی داستان سؤال کرده و از او بپرسید که اگر در آن شرایط بود چهکار میکرد؟!