نویسنده و موسس خیریه موعود ایرانیان: اعظم حاجی یوسفی؛ تهیه و تنظیم: معصومه موسایی
کودک در دوران بسیار مهم کودکی به تدریج با صفات نیک و بد آشنا شده و راه و روش آیندهاش مشخص میشود.
تحقیقات و تجارب به دست آمده مبین این مسئله که عادتها، طرز تفکر، عقاید و تمایلاتی که فرد در ایام کودکی کسب میکند اساس شخصیت اجتماعی باورها و ... در دورههای بعدی زندگی را تشکیل میدهد.
در حقیقت میتوان گفت: توانمندیهای رفتار و ویژگیهای شخصیتی بزرگسالان تحت تاثیر رویدادها و آموزشهایی است که در دوران کودکی برای آنها اتفاق افتاده.
بنابراین با توجه به اهمیت بازی و علاقهمندی کودکان به بازی، اهمیت دقت به نوع بازیهایی که کودکان انجام میدهند از مسئولیتهای مهم والدین است.
بازی به هر گونه فعالیت جسمی یا ذهنی کودک گفته میشود و بازیها میتوانند در تمام ابعاد رشدی کودک تاثیرگذار باشند.
کودکان از طریق بازی آماده پذیرفتن نقشهای زندگی بزرگسالی میشوند.
در بازیها کودکان نقش مادر، معلم، پزشک، پلیس و ... را بازی میکنند و با این روش مهارتهای زندگی را میآموزند و آماده پذیرفتن نقش های زندگی بزرگسالی میشوند.
در همین بازی ها میتوان کمک کرد تا کودک بتواند آداب و رسوم زندگی و معاشرت و مسئولیتهای اجتماعی را نیز یاد بگیرد و یا به عبارتی مهارتهای زندگی و رشد اجتماعی کودک قوت پیدا کند.
آنچه ثابت شده، بازی یکی از مهمترین عوامل در تربیت کودک است و مهم است که والدین به بازی کودکانشان اهمیت داده و با دقت بیشتری وقت لازم را برای بازی کردن فرزندشان فراهم سازند، چرا که ثابت شده است، کودکانی که به اندازه کافی بازی نمیکنند از رشد اجتماعی و ذهنی کمتری بهرهمند میشوند.
بنابراین بهتر است والدین روی بازیهایی که کودکشان انجام میدهد نظارت و برای بازی آنها وقت بگذارند. در بعضی از بازیها میتوان با برنامهریزی باعث شد تا کودک احساسش را ابراز نماید. این احساس میتواند منفی یا مثبت باشد در واقع در بازی کودک به رشد عاطفی نیز دست مییابد.
بازیهای مناسب حتی در تربیت اخلاقی کودک تاثیرگذار است و والدین با جهت دادن و انگیزههای کودک میتوانند با بازی او را در مسیر درست هدایت و به رشد اخلاقی او کمک کنند.
پدر و مادر با شرکت در بازیهای کودکان علاوه بر تقویت رابطه خود با فرزندشان نکات تربیتی مناسب را در خلال بازی به او آموزش دهند.
از آنجا که کودکان از والدین خود بیش از دیگران الگو میگیرند، هنگام بازی مراقب رفتار، گفتار و اعمال خود باشید و چیزی را به او تحمیل نکنید سعی کنید در بازیهایی که با کودکان می کنید مهربانی را در وجودشان پرورش دهید و راه های مهربانی کردن به دیگران را در بازی ها به آنها آموزش دهید.
چرا که مهربانی ریشه عمیقی درون انسان دارد و مهربان بودن به برقراری ارتباط بهتر و داشتن شفقت بیشتر به کودک امکان میدهد در بزرگسالی با نیروی مثبت در زندگی خود و دیگران اثر بگذارد.
یک بازی با هدف آموزش مهربانی
شما میتوانید یک روز دوستان فرزندتان را به منزل دعوت کنید و از آنها یک گروه تشکیل دهید و با آنها با یک قوطی خالی یک قلک بسازید (کاردستی درست کنید) و از آنها بخواهید هر روز مقداری از پول تو جیبیشان را دور از چشم دیگران داخل آن بیندازند بعد از اینکه قلک پر شد دوباره دوستان فرزندتان را دور هم جمع کنید.
به هر یک از بچهها یک برگه بدهید که روی هر برگه اسم آنها نوشته شده باشد.
از کودکان بخواهید هر کدام حدس بزنند داخل قلک چه مبلغی جمعآوری شده و مبلغ حدس زده شده توسط هر کودک را روی برگه خودش و زیر اسمش یادداشت کنید.
بعد از بررسی برگه هر کس که حدسش به مبلغ جمعآوری شده نزدیکتر بود، برنده است و برنده میتواند تصمیم بگیرد با پولها چه کار نیکی انجام شود.
به عنوان مثال
- خرید هدیه برای یک کودک نیازمند
- تهیه غذا برای یک انسان گرسنه
- خرید شیرینی و عیادت از یک بیمار
- خرید لوازمالتحریر برای یک دانش آموز نیازمند
- خرید دانه برای پرندگان
- و اهدای پول به یک موسسه خیریه
پس از انجام بازی مهربانی از کودکان بپرسید چه احساسی نسبت به بازی دارند و خود نیز به کودکانتان بگویید که چقدر مهربانی حالتان را خوب میکند.
این گونه بازیها را تکرار و تکرار کنید و با تکرار بازیهایی با محوریت خیرخواهی و مهربانی به رشد شخصیتی و اخلاقی فرزندتان در بزرگسالی کمک کنید.
در این بازیها علاوه بر آموزش کار گروهی به کودکان، همکاری، بخشش و نیک اندیشی را به آنها آموزش دادهاید. ضمنا کودکان در این گونه بازیها متوجه خواهند شد، هستند کسانی که مانند آنها راحت زندگی نمیکنند و چیزهایی که به راحتی در دسترس آنها است ممکن است در دسترس همگان نباشد و این موضوع باعث میشود کودکان به حس رضایتمندی برسند و از طرفی وقتی کودکان ببینند توانستهاند به دیگران کمک کنند، علاوه بر اینکه به اعتماد به نفس خواهند رسید، به رشد شخصیتی و معنوی نیز دست خواهند یافت.
تحقیقات ثابت کرده کودکانی که در روند رشد در فعالیتهای اجتماعی شرکت و با مفاهیم نیکوکاری آشنا میشوند در آینده انسانهایی موفقتر، شجاع تر و با اعتماد به نفس بهتری در زندگی گام برمیدارند.
کودکانتان را به جمع کودکان نیکوکار موعود ایرانیان پیوند دهید و با این کار با آنها در ساختن دنیایی بهتر کمک کنید.