خجالتی بودن یك مسأله بسیار جدی است؟
برخی افراد بسیار خجالتی هستند؛ آنقدر كه از انجام ساده‌ترین كارهای زندگی نیز دچار ترس و دلهره می‌شوند. مثلاً رستوران نمی‌روند؛ چرا كه به هنگام سفارش و یا حتی خوردن غذا بسیار عصبی می‌شوند. برخی از مردم با ملاقات افراد جدید خجالت می‌كشند.
اگر یكی از اطرافیان شما درگیر چنین حالتی است، به او كمك كنید تا كمتر احساس عصبی بودن كند. دست انداختن دیگران و نیشدار حرف زدن باعث تشدید خجالت در آنها می‌شود.
كمك به كودكان خجالتی
نخستین قدم، احترام گذاشتن به خجالت كودكتان است. با او راجع‌به احساسات و ترس‌هایش حرف بزنید و هیچگاه از او انتقاد نكنید كه چرا اینقدر خجالتی است و یا اینكه او را را مسخره نكنید. كارهای مهمی كه شما می‌توانید در این زمینه انجام دهید، عبارتند از:
1- كودك خود را برای فعالیت‌ها و كارهای جدید آماده كنید. اگر هفته آینده به یك جشن تولد دعوت شده است، در مورد آن جشن، افرادی كه در آنجا خواهند بود و اتفاقاتی كه احتمالاً در طول جشن رخ می‌دهد، با او صحبت كنید. برخی از روانشناسان توصیه می‌كنند كه در این گونه مواقع، بسیاری چیزها را برای كودك تكرار كنید؛ اینكه چه كارهایی انجام بدهد، چگونه با دیگران حرف بزند و ...
از فعالیت در گروه‌های كوچك‌تر شروع كنید. ارتباط برقرار كردن او با یك كودك دیگر نیز در بر طرف شدن این حالت موثر است. كودكان بزرگ‌تر، بزرگ‌ترها و سایر افراد خانواده كه كودك با آنها احساس راحتی بیشتری می‌كند، می‌توانند كمك زیادی كنند تا او كمتر دچار ترس و نگرانی شود و آن كار یا فعالیت را راحت‌تر انجام دهد.
كودك خجالتی شما ممكن است در فعالیت‌های غیر رقابتی احساس راحتی بیشتری كند؛ بنابراین قرار گرفتن در گروه‌های ورزشی بزرگ (مثل فوتبال) به اندازه گروه‌های ورزشی كوچك‌تر به او كمك نمی‌كند تا بر این رفتارش غلبه كند. وزرش‌های غیر رقابتی به او حس خود دوستی بیشتری می‌دهد و در گروه‌های كوچك‌تر نیز احساس صمیمت بیشتری دارد.
بازی كردن كودك با كودكان كوچك‌تر نیز موثر خواهد بود. می‌توانید برنامه‌ریزی كنید و شرایطی را فراهم سازید تا آنها در خانه با هم بازی كنند و كودكتان استرس قرار گرفتن در یك محیط جدید را نیز نداشته باشد.
اگر كودكتان واكنش خوبی در برابر كودكان كوچك‌تر از خودش نشان نداد، در حركات و رفتارهایش بیشتر دقت كنید. اگر كشش او به سمت كودكان بزرگ‌تر از خودش بیشتر است، همین كار را با كودكان بزرگ‌تر انجام دهید. برخی از كودكان (به خصوص كودكانی كه ضریب هوشی بالاتری دارند)، با بچه‌های بزرگ‌تر از خودشان، راحت‌تر ارتباط برقرار می‌كنند.
او را با مهربانی و ملایمت تشویق كنید تا فعالیت‌های جدید را تجربه كند. البته هیچگاه او را مجبور به انجام كاری كه دوست ندارد، نكنید و به زور در موقعیتی كه احساس راحتی نمی‌كند، هُل ندهید.
طوری رفتار نكنید كه همیشه پشت سپر شما پنهان شود. حمایت شما از كودك باید منطقی و معقولانه باشد و در این‌كار زیاده‌روی نكنید.
موقعیتی را فراهم سازید تا سایر كودكان در نزدیكی كودك شما مشغول بازی كردن با هم شوند. مثلاً اگر به پارك رفته‌اید، چند اسباب‌بازی اضافی نیز با خود ببرید تا شاید كودكان دیگر نیز به سمت شما بیایند و بخواهند با آنها بازی كنند.
به كودك توجه مثبت كرده و او را تشویق كنید تا قدرت‌ها و علایق خود را افزایش دهد و چیزهای جدید را تجربه كند. هیچگاه او را به خاطر خجالتی بودنش سرزنش نكنید و یا مورد تمسخر قرار ندهید.
نیاز به كمك جدی‌تری
همان‌طور كه قبلاً نیز گفته شد، خجالتی بودن كودك شما می‌تواند برای او دردسر ساز هم باشد؛ به خصوص با ورود به اجتماع. اگر احساس می‌كنید خجالت كودكتان فراتر از حالت عادی است و به ترس از اجتماع و اختلال دلهره و تشویش اجتماعی تبدیل شده به یك مشاور یا روانشناس كودك مراجعه كنید تا هر چه زودتر مورد درمان قرار بگیرد. اگر خودتان نیز دچار خجالت مفرط هستید، شما نیز هم‌زمان نیاز به درمان دارید و باید هر چه زودتر در این باره اقدام نمایید.
برای خواندن بخش اول- خجالت و كم‌رویی در كودكان- اینجا کلیک کنید.
