دکتر پروانه صفایی مقدم؛ روانشناس بالینی ، عضو تحریریه دنیای سلامت
معرفی بازیهای آپارتمانی که اجرای آنها ساده باشد به پرورش فکری، شخصیتی و تقویت هوش کودکان کمک میکند.
1- بازی کی از چی خجالت میکشد؟
هدف: جرأت آموزی، رفع خجالت، حساسیتزدایی
قابل اجرا از ۵ سالگی: هر یک از کودکان بیان میکند که از چه چیزی یا در چه موقعیتهایی خجالت میکشد، نوع خجالت هر یک از کودکان روی تابلو نوشته و به بحث گذاشته میشود و هر کودک با توجه به نوع خجالت در موقعیت نمایشی قرار میگیرد و تشویق میشود تا با خجالت خود مبارزه و بر آن غلبه کند.
2- بازی انتخاب شغل
هدف: بررسی علائق و استعدادهای کودک، آیندهنگری
قابل اجرا از ۵ سالگی:کودکان میگویند که دوست دارند در آینده چه کاره شوند و درباره علت انتخاب خود و خود شغل اطلاعاتی را به کودکان دیگر میدهند.
3- بازی دوست داشتن غذاها
هدف: تغییر ذائقه کودکان و گرایش آنها به غذاهای مقوی
قابل اجرا از ۳ سالگی:هر یک از کودکان مطرح میکند که کدام یک از غذاها را بیشتر دوست دارد و از کدام غذا بدش میآید و یا این که آن غذا را نمیخورد. تمامی موارد ثبت میشود و سپس درباره خواص غذاهای مقوی، سبزیجات و لبنیات برای کودکان توضیح داده میشود و مثلاً میگوییم هر کی دوست دارد قوی و زیبا بشود باید این غذا را بخورد، مثل قهرمان کارتون ملوان زبل که با خوردن اسفناج قوی میشود.
4- بازی مهارتهای زندگی
هدف: آموزش مسائل مختلف، تقویت حافظه، دقت
قابل اجرا از ۵ سالگی: این بازی را میتوان به دو صورت گروهی و انفرادی اجرا کرد. میتوان از وسایل پلاستیکی و اسباب بازی برای تقریب بیشتر ذهنی استفاده کرد.کودکان، مهارتهایی مثل آشپزی، بچهداری، باغبانی، خیاطی، ظرف شویی، خانه داری، خرید کردن از مغازه و مواردی از این قبیل را به شکل نمایشی بازی میکنند. مثلاً یکی نقش آشپز را بازی میکند و نحوه درست کردن ماکارونی را آموزش میدهد. هدایت به وسیله افراد گروه و راهنما انجام میپذیرد.
5- بازی حیوانات
هدف: دوست داشتن حیوانات و پرهیز از آزار حیوانات
قابل اجرا از ۳ سالگی: از بچهها میخواهیم که به ما بگویند کدام حیوان را بیشتر از همه دوست دارند و از کدام حیوان خوششان نمیآید. موارد ثبت میشود و سپس درباره دوست داشتن و محبت کردن به حیوانات و پرهیز از آزار حیوانات برای کودکان صحبت میشود و با اسباب بازیهای حیوانات، باغ وحشی توسط کودکان ساخته میشود و غذای هر حیوان و مشخصات آن حیوان به کودک آموزش داده میشود.
6- بازی دوست داشتن
هدف: محبت به دیگران، آموزش مسائل اجتماعی، پرهیز از کینه ورزی
قابل اجرا از ۳ سالگی: از کودکان میخواهیم بگویند که چه کسی را بیشتر از همه و چه کسی را کمتر دوست دارند و علت آن را نیز مطرح کنند. موارد ثبت میشود و سپس در رابطه با دوست داشتن دیگران و محبت کردن صحبت میشود و دیدگاه منفی کودکان را در رابطه با دیگران تغییر میدهیم.
7- بازی با عروسک
هدف: بازیهای خلاق، برون فکنی
قابل اجرا از ۳ سالگی: به کودکان دختر عروسک و به کودکان پسر آدمکهای عروسکی مختلف داده و از آنها خواسته میشود که با عروسکها به صورت جداگانه هر بازی که دلشان میخواهد انجام دهند و یا هر حرفی که دلشان میخواهد به عروسک خود بگویند. حرکات، حالات و محتوای ارتباطات کلامی ثبت و در جلسه بررسی میشود.
8- بازی دزد و پلیس
هدف: آموزش مسائل اجتماعی، آموزش نقش، تحرک، حساسیت زدایی
قابل اجرا از ۵ سالگی:یکی از بچهها نقش دزد را بازی میکند و دیگری نقش پلیس. این بازی به خصوص برای کودکانی که از دزد میترسند مناسب است. دزدی، کار بدی است و دزد، خیلی ترسو است . کسی که نقش پلیس را بازی میکند باید هدف از وظیفه خود را بیان کند. میتوان برای ایجاد نشاط بیشتر در این بازی از وسایلی مانند چشم بند، دستبند و هفت تیر پلاستیکی استفاده کرد.
9- بازی کشف تغییرات
هدف: افزایش دقت و حافظه
قابل اجرا از ۳ سالگی: از کودکان میخواهیم وسایل داخل اتاق را به دقت زیر نظر بگیرند و سپس به یکی از بچهها میگوییم از اتاق بیرون برود و جای یکی از اشیای اتاق را تغییر میدهیم. فرد مورد نظر باید تغییر ایجاد شده را در زمان مقرر حدس بزند این کار میتواند به صورت گروهی نیز انجام شود به این ترتیب که بچهها رو به دیوار میایستند و تغییر ایجاد میشود و سپس هر کدام از بچهها زودتر تغییر ایجاد شده را حدس بزند برنده بازی است.
10- بازی حدس بزن کجاست؟
هدف: افزایش دقت، سرعت عمل
قابل اجرا از ۳ سالگی: یک شیء به کودکان نشان داده میشود مثل یک مهره کوچک که در دست جای میگیرد و سپس از بچهها میخواهیم که رو به دیوار بایستند و مهره را در یک قسمت از اتاق پنهان میکنیم و هرکس زودتر جای آن را پیدا کرد برنده است این بازی میتواند به صورت انفرادی و با احتساب زمان نیز اجرا شود.ی که اجرای آنها ساده باشد به پرورش فکری، شخصیتی و تقویت هوش کودکان کمک
میکند.