تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
دلایل امتناع كودكان از مدرسه رفتن
نگرانی و دلهره ناشی از جدا شدن از والدین:
ممكن است كه كودك از این جدا شدنها خاطره تلخی داشته باشد مثلا در گذشته به دلیل بستری شدن در بیمارستان (خودش و یا یكی از والدینش) بیم آن دارد كه دوباره این اتفاقات تكرار شوند.
ترس از دست دادن والدین:
گاهی اوقات كودك احساس میكند كه اگر از والدین خود جدا شود اتفاق بدی به وقوع خواهد پیوست و والدین خود را از دست میدهد. علت این مسئله نیز میتواند ناشی از بیمار بودن والدین، دعوا و جنگ میان والدین، جدایی و متاركه والدین از هم، ترس دور شدن والدین از كودك در زمانی كه در مدرسه حضور دارد و از والدینش جدا است. تغییر محل سكونت و تغییر مدرسه در همان سالهای ابتدایی تحصیل و ایجاد فاصله در رابطههای كودك با سایر همكلاسیهایش. حسادت نسبت به خواهر یا برادر كوچكترش كه میتوانند همچنان در خانه و در كنار مادر بمانند از مهمترین علل تأثیرگذار در بروز این رفتارها در كودكان (امتنـــاع از مدرسه رفتن) رفتارهای خود والدین است.
نگرانیها و دلهرههای والدین به راحتی به كودكان منتقل میشود و آنها یاد میگیرند كه باید در مورد مدرسه و كلاس نگرانیهایی داشته باشند چرا كه حتما اینگونه است و این طرز فكر ناشی از واكنشهای والدینشان است.گاهی اوقات كوتاهی والدین در مورد زمان رفتن به مدرسه و بازگشت با كودك به خانه نیز باعث میشود كه كودك دچار دلهره و تشویش شود كه مبادا كسی به دنبالش نیاید و همین مسئله نیز باعث امتناع از مدرسه رفتن میشود.كودكان در ذهن خود از مدرسه و كلاس و معلم تصویرسازی میكنند و برخی از توقعات را از این محیط دارند ولی بعد از وارد شدن در مدرسه توقعاتشان برآورده نمیشود. بنابراین ترجیح میدهند كه در محیط خانه بمانند و در آنجا شاد و راحت باشند.
گاهی اوقات كودكان فكر میكنند كه باید ظرف مدت زمان بسیار كوتاه بتوانند به سرعت خواندن و نوشتن را یاد بگیرند و از آنجا كه این روند باید با سلسله مراتب خاص خود پیش برود، كودكان ناامید میشوند.تعدادی از كودكان از اینكه با دیگران وارد دوستی میشوند و به عبارتی دوست پیدا كنند، میترسند و همین مسئله باعث گریزان شدن آنها از مدرسه میشود آشنایی قبلی با برخی از بچههای كلاس به آنها كمك میكند تا راحتتر با این موضوع كنار بیایند.
چرا كودكان از مدرسه رفتن میترسند؟
آنها جدا شدن از فضای آرام و راحت خانه را دوست ندارند و نمیخواهند وارد یك دنیای مجهول دیگر شوند.
آنها فكر میكنند كه با ورود به مدرسه باید كارهای سخت بسیاری انجام دهند.
آنها در فضای مدرسه و كلاس پدر و مادر را برای مراقبت و نگهداری ندارند.
نمیتوانند اسباببازیها و وسایل دلخواهشان را همراه خود به مدرسه ببرند.
نمیتوانند كارتونهای مورد علاقهشان را تماشا كنند.
فكر میكنند كه معلمها عادت به تنبیه كردن كودكان به هنگام خطا كردن دارند.
فكر میكنند كه دیگران همه چیز را یاد میگیرند و میفهمند بهجز خودشان
ترس از خیس كردن و یا حتی كثیف كردن خودشان را دارند.
ترس آن را دارند كه نتوانند توقعات معلمها و یا حتی والدینشان را برآورده سازند.
چه باید كرد؟
سعی كنید اعتماد به نفس كودك خود را بالا ببرید. كودكی كه اعتماد به نفس كافی دارد، از مدرسه نمیترسد و میتواند تمام كارهای خود را در مدرسه بدون وجود پدر و مادرش انجام دهد.شما نیز میتوانید به او یاد بدهید كه مستقلتر رفتار كند. به او فضای كافی بدهید تا تجربه كند و یاد بگیرد. كودكان با اعتماد به نفس از مدرسه نمیترسند و برای ورود به این دنیای جدید احساس قدرت میكنند.
به كودك خود دوست پیدا كردن را یاد بدهید. هرچه فرزند شما راحتتر بتواند دوست پیدا كند، تمایل و اشتیاق بیشتری از خود برای سازگاری در مدرسه و این محیط جدید از خود بروز میدهد. چنین كودكانی میدانند كه چگونه باید بازی كنند، چگونه باید وسایلشان را به دیگران هم بدهند. و كلهشق و یك دنده نباشند. كودكانی كه از مدرسه میترسند فكر میكنند كه هیچكس در مدرسه آنها را دوست ندارد و هیچكس با آنها بازی نخواهد كرد.
با كودك خود به خرید بروید. سعی كنید وسایل و چیزهای موردنیازش در مدرسه را با خودش خریداری و تهیه كنید. بگذارید چیزهایی كه دوست دارد را انتخاب كند. وقتی كه وسایلش را دوست داشته باشد، بیشتر علاقه به حضور در مدرسه و استفاده از آنها را از خود نشان میدهد.
گاهی اوقات سری به مدرسه بزنید و خود را به طور كامل از محیط مدرسه دور نكنید. فرزند خود را به معلمش معرفی نمایید. به این ترتیب كودك در كلاس احساس راحتی بیشتری خواهد كرد. سعی كنید كه رابطه دوستانهتری با معلم فرزندتان برقرار كنید. سعی كنید در خانه یك برنامه روزانه مرتب داشته باشید تا وقت بیداری، خواب انجام تكالیف، استراحت و بازی برای او مشخص باشد. با كودك خود حرف بزنید و به حرفهای او با دقت بیشتری گوش بدهید. در صورتیكه نگرانی خاصی در مورد كودكتان دارید، آن را با معلمش در میان بگذارید.