تحریریه ماهنامه كودك سالم
کمک در خانه و یادگیری مهارت‌های زندگی
هدف از مجبور کردن کودکان به کمک در امور منزل تنها کاهش حجم کار والدین نیست. اینکار جنبه آموزشی دارد. با استفاده از این روش، کودکان با مفهوم مسئولیت پذیری آشنا می‌شوند و می‌فهمند که برای مدیریت زندگی، باید زحمت کشید. شستن ظرف‌ها، جارو کردن خانه، تمیز کردن حیات خانه، کمک در شستن ماشین و ... همگی درس‌های اولیه و ابتدایی مهارت‌های زندگی هستند. اینگونه است که کودکان با نحوه گردش امور در زندگی آشنا می‌شوند.
وظایف را متناسب با سن فرزندانتان تقسیم کنید
اگر کاری که به فرزندتان می‌سپارید با سن او تناسب نداشته باشد، کار کردن برای او دشوار و غیر قابل تحمل می‌شود. ما در رابطه با کار مناسب برای هر گروه سنی پیشنهاداتی به شما ارائه می‌کنیم. شما می‌توانید با الهام از این پیشنهادات از خلاقیت خود استفاده کرده و سایر وظایف را نیز به همین ترتیب تقسیم کنید.
کودکان 4 و 5 ساله: جفت کردن جوراب‌های شسته شده، مرتب کردن اسباب بازی‌های بزرگ، کمک در چیدن میز، مرتب کردن روزنامه‌ها و مجله‌ها.
کودکان 6 و 7 ساله: خالی کردن ماشین ظرف شویی، آماده کردن ناهار، مرتب کردن تخت خواب.
کودکان 8 و 9 ساله: چیدن میز غذا، قرار دادن ظروف در ماشین ظرف شویی و شستن سینک توالت.
کودکان 10 و 11 ساله: قرار دادن اقلام خریداری شده در جای مناسب خود، مرتب کردن لباس‌های شسته شده، بیرون گذاشتن زباله‌ها.
کودکان 12 و 13 ساله: شستن لباس‌ها با ماشین لباس شویی و قرار دادن لباس‌ها در جای مناسب خود پس از خشک شدن، آماده کردن وعده‌های غذایی ساده، شستن توالت و حمام.
برای افزایش همکاری کودکان در کارهای خانه چه باید کرد؟
وظایف را شخصی کنید. از نظر فرزندتان تمیز کردن اتاق خودش بسیار منطقی‌تر از تمیز کردن اتاق خواهرش است. شخصی کردن وظایف بسیار مهم است زیرا به کودکان می‌آموزد که باید مسئولیت کارهای خود را بپذیرند و خودشان امور خود را مدیریت کنند. پاداش انجام این وظیفه نیز مشخص است؛ فرزندتان اتاقی مرتب و تمیز خواهد داشت.
در اوقات انجام کارهای خانه تنوع ایجاد کنید
اگر یک وظیفه خاص را برای همیشه به فرزندتان بسپارید، او خیلی زود خسته می‌شود و حوصله‌اش سر می‌رود. اگر می‌خواهید چنین اتفاقی نیافتد، ناگزیر باید در وظایف او تنوع ایجاد کنید. این تنوع را می‌توان با استفاده از راه‌های گوناگون ایجاد کرد. مثلا می‌توانید یک چرخه در خانه ایجاد کنید تا نوبت هر کاری هر چند وقت یکبار به هر یک از فرزندانتان برسد. یا اینکه نام هر کار را بر روی یک کارت بنویسید و از هر یک از فرزندانتان بخواهید بدون اینکه از محتوای کارت با خبر شوند یکی از آنها را انتخاب کنند. بدین ترتیب، هم در کار آنها تنوع ایجاد می‌شود، هم جایی برای بهانه‌گیری و فرار از کار وجود نخواهد داشت!
قوه بصری فرزندتان را به کار بگیرید
برخی کارها باید هر روز انجام شوند. برخی دیگر نیز باید به صورت هفتگی پیگیری شوند. برخی دیگر ممکن است ماهانه باشند و ... از کارهایی که هر از اعضای خانواده باید در طی آن ماه انجام دهند یک جدول تهیه کنید و جدول را بر روی در یخچال آشپزخانه، یا هر جای دیگری که همه اعضای خانواده آن را ببینند نصب کنید.
بدین ترتیب همه اعضای خانواده با چشم خود می‌بینند که چه کارهایی را انجام داده و چه کارهایی را باید انجام دهند. می‌توانید برای موثرتر شدن این حرکت، از مدادها یا ماژیک‌های رنگی نیز استفاده کنید. اخیرا برنامه‌هایی در این زمینه معرفی شده‌اند که می‌توانید با نصب آنها بر گوشی تلفن همراه خود به امور خود نظم بیشتری دهید.
در رابطه با کارهای خانه واقع بین باشید
شما باید استانداردهایی را برای فرزندتان تعیین کنید و به او نشان دهید که منظورتان از انجام یک کار به‌طور کامل چیست. اما توجه داشته باشید که از یک کودک باید به اندازه خودش توقع داشت. گاه لازم است از استانداردهای خود کمی کوتاه بیایید، خصوصا در برخورد با کودکان کوچکتر. برای مثال اگر دختر کوچک شما هنوز نمی‌تواند تخت خود را به‌طور کامل مرتب کند و شما هر بار پس از او اینکار را دوباره انجام می‌دهید، پس بهتر است این وظیفه را از روی دوش او بردارید و یا سطح توقع خود را پایین بیاورید و تخت او را به همان حال رها کنید. فراموش نکنید که تعریف و تمجید باعث بالا رفتن اعتماد به نفس فرزند شما خواهد شد و او را به کار کردن علاقه‌مند می‌کند.
به حرف فرزندتان توجه کنید
والدین باید در مقابل غر زدن‌های فرزندانشان مقاوم باشند. اما این بدان معنا نیست که باید به طور کلی حرف آنها را نادیده بگیرند و توجهی به آن نداشته باشند. اگر فرزندتان می‌گوید اینکار برای من سخت است، به او بگویید که کمکش خواهید کرد. بدین ترتیب، فرزند شما کاری که به او محول کرده‌اید را انجام می‌دهد ولی با کمک شما. در واقع، با اینکار شما به فرزندتان می‌فهمانید که با او دشمنی ندارید و در صورت لزوم به او کمک خواهید کرد.
