تحريريه ماهنامه كودك سالم
سلام کردن، اولین گام در تعاملات اجتماعی است و این امکان را برای ما فراهم میکند که با رویکردی مثبت با دیگران ارتباط برقرار کنیم. برای سلام کردن معمولا به مخاطب خود نگاه میکنیم، به او لبخند میزنیم و سپس سلام میکنیم. برای اینکه به یک گروه بپیوندیم باید با افراد آن گروه ارتباط برقرار کنیم و سلام کردن راهی مناسب است که بتوانیم از اعضای گروه بخواهیم، ما را در جمع خود راه بدهند. وقتی کودکی سلام نمی کند یا به سلام دیگران پاسخ نمی دهد بیم آن میرود که دیگر تعاملات و عادات اجتماعی پیچیدهتر را (مثل صبور بودن، گوش فرا دادن به دیگران، مباحثه کردن، بخشنده بودن و ...) نیز نیاموزد.
ارتباط برقرار کردن با دیگران: از لبخند تا مودب بودن
کودک پیش از این در دوران نوزادی یاد گرفته است که به کمک نگاه با شما ارتباط برقرار کند. او بهتدریج - بین 10 الی 12 ماهگی - میآموزد که لبخند بزند یا شما را ببوسد. وقتی که شروع به حرف زدن میکند، میتواند کلماتی مثل «سلام» یا « خداحافظ» را به کار ببرد. حدود سن 4 سالگی است که ما میتوانیم او را برای یک ملاقات آماده کنیم: «ما قصد داریم به خانه مادر بزرگ و پدر بزرگ برویم، آنها خیلی دوست دارند، که تو به آنها سلام کنی!»
چگونه به کودک بیاموزیم سلام کند؟
برای او الگو باشید!
به عنوان مثال وقتی همسرتان دیرتر به خانه میآید به پیشوازش بروید، به او سلام کنید و از کودکتان بخواهید او نیز همین کار را تکرار بکند. سپس عمل مثبت کودکتان را با بازگو کردن مجدد آن برای همسرتان، پر رنگتر کنید: «عزیزم میبینی بچه ما چقدر مودب و خوش رفتاره! او به تو سلام کرد.» با این عمل شما کودک به انجام دوباره این کار تشویق میشود و به اهمیت آن پی میبرد. رفتار شما به عنوان یک الگو، تاثیر شایان توجهي در یادگیری مهارتهای اجتماعی کودک دارد.
از او قدردانی کنید!
وقتی کودکتان سلام میکند او را تشویق کرده و توجهاش را به واکنشهای مثبت دیگران (لبخند، بوس فرستادن، دست دادن و ...) جلب کنید.
به کمک بازی، سلام کردن را به او بیاموزید!
به عنوان مثال از کودکتان بخواهید نقش یک خریدار را بازی کند و شما نقش فروشنده را بر عهده بگیرید؛ از او بخواهید قبل از خرید، سلام کند و واکنش مثبتتان را ببیند.
به زور متوسل نشوید!
حتی اگر رفتار کودکتان شما را آزار میدهد، او را مجبور نکنید که سلام کند. با این حال میتوانید ناراحتی خود را با بوس نکردن او یا در آغوش نگرفتنش نشان دهید. البته دقت کنید مدت این تنبیه طولانی نشود.
صبور باشید!
آموزش مهارتهای اجتماعی کاری زمان بر است و نیاز به استمرار و تمرین دارد. به کمک تلاشهای شما او به تدریج این رفتارها را خواهد آموخت.