زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

ارزش‌ هايی كه بايد به كودكانمان بياموزيم

ما در دنیایی زندگی می‌كنیم كه مدام در حال تغییر است؛ از سیستم آموزشی گرفته تا تصمیم‌گیری‌های سیاسی روش‌های تربیت و آموزش اخلاقیات نیز در حال تغییر هستند. عقاید و نظریات مختلف به سادگی در همه جا پخش می‌شوند و كودكان هر آنچه كه در اطرافشان رخ می‌دهد را یاد می‌گیرند. آیا می‌دانید تمام آن چیزهایی كه كودك‌تان یاد می‌گیرد، برایش مفید است یا نه؟ همه ما دوست داریم كه فرزندانی شاد و موفق داشته باشیم. اما آیا واقعا می‌توانیم درس‌های درست زندگی را به آنها بیاموزیم؟ درس‌های زندگی كدام هستند و چگونه می‌توانیم آنها را به فرزندانمان بیاموزیم؟ برخی از روانشناسان معتقدند كه هرگز نمی‌توان ارزش‌ها را آموزش داد و همانگونه كه نمی‌توان فرد بزرگسالی را با گفتن جملاتی مثل «همیشه صادق باش، همواره به دیگران احترام بگذار و...» كاملا متقاعد به انجام و پذیرفتن این ارزش‌ها كرد، كودكان نیز با گفتن چنین جملاتی از جانب دیگران متقاعد به پذیرفتن آنها نمی‌شوند. اگر اینگونه باشد، چگونه می‌توانیم ارزش‌های واقعی را به كودكانمان بیاموزیم؟

راه اصلی و درست آموزش ارزش‌ها به كودكان، در واقع ساده‌‌ترین راه ممكن است؛ تماشا كردن و دیدن آنچه كه ما انجام می‌دهیم و رعایت می‌كنیم. بدون آنكه نیاز به هیچ آموزشی باشد، كودكان از دوره خردسالی درباره ارزش‌های اصلی والدین خود به طور واضح و روشن آگاه می‌شوند. البته در این الگوبرداری‌ها تنها منبع اصلی والدین نیستند بلكه سایر افراد خانواده مخصوصاً خواهر و برادر بزرگتر كودكان نیز نقش اساسی دارند. هرچه رابطه پدر و مادر و یا سایر افراد خانواده با كودك نزدیك‌تر و محكم‌تر باشد، به همان اندازه دنیای او كه شامل عقاید و افكارش است،‌ از فیلترهایی كه از ارزش‌های شما برگزیده است، عبور می‌كند. هرچه در محیط گرم و صمیمی و با احترام بیشتری بزرگ شده باشد به همان اندازه تمایل دارد در آینده دوستانی با همان ارزش‌ها داشته باشد.

 چرا باید به كودكان خود ارزش‌ها را بیاموزیم؟

كودكانی كه ارزش‌های مشخص و واضح دارند، به هنگام تصمیم‌گیری كمتر دچار مشكل می‌شوند. كودكانی كه با این ارزش‌ها بزرگ می‌شوند، یاد می‌گیرند كه به دیگران احترام بگذارند. این كودكان معنای واقعی همكاری و هماهنگی را می‌آموزند. این كودكان از نظر شخصیتی و اخلاقی رشد می‌كنند. چه باور داشته و چه نداشته باشید، سیستم ارزش‌‌های كودكانمان هر روز شكل می‌گیرد و منابع متفاوت از قبیل والدین،‌ دوستان، معلم‌ها، مهمانی‌ها،‌ تلویزیون و رسانه‌ها و تجربیات روی آنها اثر می‌گذارد. ارزش‌هایی كه كودكانمان امروز یاد می‌گیرند، نوع و شكل زندگی آینده آنها را می‌سازد. ارزش‌ها به آنها كمك می‌كند تا درست را از نادرست تشخیص دهند اینكه چگونه رفتار كنند، چگونه فكر كنند، چگونه پول درآورند و چگونه و در چه راهی پولشان را مصرف كنند. آینده كودكانمان به شدت تحت‌تاثیر ارزش‌هایی است كه امروز یاد می‌گیرند. این ارزش‌ها به آنها كمك می‌كنند تا آینده مثبت‌تری داشته باشند.

ارزش‌‌های اصلی كدام‌ها هستند؟

 صداقت

كودكانی كه ارزش و اهمیت صداقت را در دوران كودكی و نوجوانی می‌آموزند به احتمال بیشتری در بزرگسالی، افراد صادق و درستكار می‌شوند. این افراد در مورد خودشان احساس بهتری خواهند داشت چرا كه صداقت حس لذت‌بخشی به ما می‌دهد و باعث می‌شود وجدان و روان آسوده‌تری داشته باشیم، شب‌ها راحت بخوابیم و بهتر زندگی كنیم.

 خانواده و افراد آن

ما تمام تلاش خود را می‌كنیم تا در مورد خانواده و اهمیت آن به فرزندانمان بیاموزیم. مراقب هم هستیم، به هم توجه می‌كنیم و برای یكدیگر بسیار گذشت و فداكار‌ی می‌كنیم. خانه مكان امنی است كه به ما آرامش و امنیت می‌دهد. این مكان باثبات و امن به فرزندمان كمك می‌كند تا پایه‌های یك زندگی موفق و سالم را امروز بسازد. كودكی كه به خانواده‌اش افتخار می‌كند همواره به خانه باز می‌گردد و از آن گریزان نیست.

 یادگیری و تحصیل

كودكان نیاز دارند كه ارزش تحصیل را بدانند ولی پیش از آن باید ارزش فرایند یادگیری و آموختن را بدانند چرا كه در طول زندگی‌شان همواره یاد خواهند گرفت. به آنها بیاموزید كه خواندن، توضیح دادن، كنجكاوی كردن و سوالات خوب پرسیدن را دوست داشته باشند.

 جنس مخالف

پسرها باید یاد بگیرند كه به ارزش‌های جنس مخالف یعنی دخترها احترام بگذارند و دخترها نیز به همین صورت. داشتن نگرش و دیدگاه مثبت و درست نسبت به جنس مخالف باعث می‌شود تا در آینده روابط سالم‌تری با یكدیگر ایجاد نمایند و پشیمانی به بار نیاورند.

 دوستی‌ها

دوستان خوب می‌توانند زندگی هر كسی را تغییر دهند. افراد صادق، مستقل و دست‌ودلباز، همواره افراد صادق، مستقل و دست و دلباز را جذب می‌كنند. كودكان باید بیاموزند كه به دوستی‌هایشان احترام بگذارند و در حفظ و نگهداری دوستان خوب‌شان تلاش كنند.

 همدردی و مهربانی

مهربانی یعنی خودمحور نبودن، یعنی دلسوزی، یعنی بخشش، تحمل، رفتار خوب، عشق و ... این ارزش‌ها به كودكانمان كمك می‌كنند تا روابط مثبت و خوبی با افراد پیرامون خود داشته باشند.

 تشكر و قدردانی كردن

بیشتر مردم از زندگی‌شان احساس رضایت كافی ندارند ولی نباید فراموش كنیم كه حتی به خاطر كوچكترین چیزها باید شكرگذار باشیم. كودكان باید زیبایی شكرگذاری را بیاموزند و درك كنند. خوشحالی و شادی واقعی از طریق مالكیت بیشتر روی مادیات حاصل نمی‌شود ولی متأسفانه جامعه بیشتر و بیشتر از قبل به ما یاد می‌دهد كه باید بیشتر و بیشتر بخواهیم و به كافی بودن فكر نكنیم.

 صبوری

برای برخی از هدف‌ها باید ماه‌ها و حتی سال‌ها صبوری كرد. كودكان به سختی می‌توانند معنای صبر كردن را درك كنند و انتظار كشیدن را یاد بگیرند. ما در دنیای فست‌فودها و اینترنت پر سرعت زندگی می‌كنیم. همه چیز كوچك‌تر و سریع‌تر شده است. پس صبر كردن برای به دست آوردن نیز معنای واقعی‌اش را از دست می‌دهد. كودكان باید بیاموزند كه با صبوری برخی چیزها را پس‌انداز كنند تا در آینده به نتیجه بهتری برسند. آنها صبوری را با پذیرفتن طعم شكست یاد می‌گیرند. نمی‌توانند در مسابقه‌ای پیروز شوند، استاد موسیقی‌شان از آنها و تمرین‌شان رضایت كافی ندارد و... و تمام این ناكامی‌ها باعث می‌شوند تا آنها بیشتر و بیشتر تلاش كنند و به نتیجه دلخواه برسند.

 عدالت

زندگی همواره خوب و دلخواه نیست. گاه بدی‌ها جای خوبی‌ها را می‌گیرند و ما باید به كودكان خود بیاموزیم تا تلاش كنند درستی و خوبی در جایگاهش باشد. هرگز برای رسیدن به قدرت بیشتر نباید حق و حقوق دیگری را نادیده بگیرند.

 روح‌

ما باید به فرزندان خود یاد بدهیم كه چیزی فراتر از گوشت و استخوان هستند. آنها روح فكر، قلب و ذهن دارند و تصمیم‌گیری‌های زندگی‌شان باید چیزهایی بیشتر از نیازهای مربوط به گوشت و پوست و خون باشند. تصمیم‌گیری‌های آنها باید بر اساس حس و حال درونی‌شان باشد.

 چگونه ارزش‌ها را به آنها بیاموزیم؟

رابطه خوب و صمیمی با فرزند خود ایجاد كنید. در چنین شرایطی كودكان به ارزش‌های والدین خود احترام بیشتری می‌گذارند. خانواده‌های صمیمی و نزدیك معمولا علایق و ارزش‌هایشان را با یكدیگر تقسیم می‌كنند و روی هم اثر می‌گذارند. یكی از روش‌های كلیدی برای تاثیر گذاشتن روی كودكان آن است كه آنها درك كنند و بدانند كه حقیقتاً چه چیزهایی برای ما مهم‌ترند و این‌كار تنها از طریق نشان دادن و گفتن میسر می‌شود. تكرار كردن آن چیزهایی كه برای شما ارزش هستند و به آنها اهمیت بیشتری می‌دهید به آنها كمك می‌كند تا بهتر بفهمند و یاد بگیرند. به علایق و دنیای كودك‌تان نیز توجه كنید. وقتی كه شما به آن چیزهایی كه برای كودك‌تان مهم است توجه می‌كنید و اهمیت می‌دهید آنها نیز یاد می‌گیرند كه متقابلا ارزش‌های شما را بپذیرند و به آنها احترام بگذارند. به كودك خود حق انتخاب بدهید و بگذارید به طور مستقل خودش تصمیم بگیرد. اجبار و الزام از جانب والدین باعث می‌شود تا در بزرگسالی تمام آن ارزش‌ها را به یكباره كنار بگذارند. اطلاعات درست و مناسب در اختیارشان بگذارید تا بتوانید به سوالات آنها به درستی پاسخ دهید. با آنها راجع به این ارزش‌ها حرف بزنید و توضیح بدهید كه چرا بهتر است آنها را حفظ كنید. خودتان نیز تلاش كنید تا الگوی مناسبی باشید.