اگر فرزندتان مدرسه را دوست ندارد...
آیا فرزندتان، صبح زود، درست پیش از رفتن به مدرسه دچار دل درد یا سردرد ناگهانی میشود؟ آیا این دل درد یا سردرد چند دقیقه پس از اینکه به او اجازه میدهید به مدرسه نرود و در خانه استراحت کند رفع شده و دوباره صبح روز بعد ایجاد میشود؟ آیا احساس میکنید که فرزندتان مدرسه را دوست ندارد؟ اگر چنین است، پس مشکل فرزند شما فراتر از بهانههایی مانند یک دل درد یا سردرد است. برخی کودکان مدرسه را دوست ندارند یا حداقل در دورهای از زندگی خود دچار این حس میشوند. اینگونه کودکان نمیتوانند در مدرسه بمانند، زیرا دچار نوعی احساس اضطراب و دلتنگی میشوند. البته توجه داشته باشید که این به معنای شرارت این کودکان نیست. اتفاقا در بسیاری موارد چنین دانش آموزانی افرادی بانظم و آرام هستند. تنها مشکل رفتاری آنها، عدم میل آنها به رفتن به مدرسه است. اما با اینگونه کودکان چه باید کرد؟
با كودكتان در رابطه با مدرسه صحبت كنید
هرگاه با فرزندتان احساس نزدیکی کردید (مثلا بعد از اینکه برای او قصه گفتید یا با او بازی کردید)، از او بخواهید کمی در رابطه با خودش و مدرسه برای شما صحبت کند. از او بپرسید چرا مدرسه را دوست ندارد. برخی کودکان بلافاصله علت اصلی را میگویند در حالیکه با برخی دیگر باید کمی بیشتر صحبت کرد و شرایط خاصی را برایشان فراهم کرد تا آنها بتوانند از مشکلشان صحبت کنند. احساس امنیت، دوست داشته شدن و نزدیکی با والدین، خصوصا با مادر، به کودک اجازه میدهد احساسات خود را بروز دهد. پس سعی کنید با مهربانی و صبر این شرایط را برای او فراهم کنید و به حرفهای او خوب گوش دهید.
برای مثال اگر فرزندتان از موضوعی ناراحت است و در حال شرح علت ناراحتی خود است، شما فقط باید به حرفهای او گوش دهید بدون اینکه در پی قضاوت یا انتقاد یا نصیحت کردن او باشید. در اینصورت است که اعتماد کودک به تدریج به شما بیشتر جلب میشود و بهتر میتواند اسرارش را با شما در میان بگذارد. گاهی از اوقات، کودکان با سوالات مثبت حاضر به سخن گفتن میشوند. برای مثال روزی فرزندتان را به گردش ببرید یا کمی با او بازی کنید، سپس در حین بازی یا گردش از او بپرسید دوست داشت مدرسه چگونه باشد. یا مثلا اگر میتوانست مدرسه را تغییر دهد، آن را چگونه میکرد؟ یا اینکه اگر میتوانست معلمش را تغییر دهد، چه کسی را انتخاب میکرد؟ با پرسیدن سوالاتی از این قبیل، به مرور متوجه میشوید چه عاملی در مدرسه موجب آزار فرزندتان شده است.
علل خارجی
گاه علت عدم علاقه کودک به مدرسه، مربوط به مدرسه نیست، بلکه یک علت خارجی دارد. برخی کودکان از اینکه از پدر یا مادرشان جدا شوند ناراحت میشوند یا اینکه دچار ترسهایی هستند که علت آن به گذشته و دوران کودکی باز میگردد. بسیاری از اتفاقات دوران نوپایی در کودکان تاثیر میگذارد، حتی اگر خود آنها یا والدین متوجه نباشند. گاه انجام کارهایی در کودک حس بدی ایجاد میکند که معمولا علت آن نیز به خاطر کودک نمیآید. احساس عدم امنیت و تنهایی از جمله علل اصلی وابستگی کودک به خانه و خانواده است. به همین دلیل هم بسیاری از کودکان رفتن به مدرسه را دوست ندارند.
نقش والدین در كاهش ناراحتی فرزندان
سعی کنید به این علل هرچند کوچک پی ببرید. در اکثر موارد، کودکان برای بروز احساسات خود شروع به بهانهگیری میکنند. مثلا ممکن است فرزندتان پیش از رفتن به مدرسه از صبحانهای که برای او آماده کردهاید ایراد بگیرد یا اینکه دوست نداشته باشد از رختخواب بیرون بیاید. پس از این بهانهگیریها، برخی کودکان کنترل خود را از دست داده و شروع به گریه میکنند. در این حالت، اجازه دهید فرزندتان کاملا آرام شود. لازم نیست او را به کنترل احساسات تشویق کنید. اجازه دهید کاملا احساس ناراحتی خود را بروز دهد. همه ما روزی دچار ناراحتی میشویم و لازم است به نحوی از این حس منفی خالی شویم. پس از اینکه فرزندتان از لحاظ روانی آرام شد، میتواند راحتتر راجع به علت ناراحتیاش برای شما صحبت کند. البته این روش اغلب برای خود والدین نیز دشوار است. هر پدر یا مادری، با وجود مشغله کاری و فکری زیاد، دوست دارد فرزندش را خوشحال ببیند. اما فراموش نکنید که نقش شما در کاهش ناراحتی فرزندتان تعیین کننده است.
وظیفه والدین
پس شما دو وظیفه اصلی دارید. اول اینکه باید بتوانید محیطی آرام و امن برای فرزندتان فراهم کنید تا او بتواند مشکلاتش را با شما در میان بگذارد. دوم اینکه فرزندتان را راهنمایی کنید تا بتواند مسائل مدرسه را خودش حل و فصل کند. کنار آمدن با یک همکلاسی که موجب آزار کودک میشود یا تطبیق با شیوه تدریس معلم از نمونههای این مورد است. همچنین اگر مشکل فرزند شما ناشی از حجم زیاد تکالیف درسیاش است، به او برای انجام تکالیفش کمک کنید.
آشنایی والدین با دوستان كودك
یکی از راههایی که معمولا والدین به آن فکر نمیکنند، آشنایی با دوستان کودک است. برخی کودکان مدرسه را دوست ندارند، زیرا دوستان مناسبی ندارند. برای آشنایی بیشتر با همکلاسیهای فرزندتان، برخی از آنها را با اجازه والدینشان به منزل خود دعوت کنید و از نزدیک با آنها صحبت کنید یا اگر میدانید مشکل فرزند شما با معلم کلاس است، میتوانید از مدیریت مدرسه اجازه بگیرید و ساعاتی را در کلاس درس فرزندتان حضور پیدا کنید. با اینکار، هم با محیطی که کودک بخش عمدهای از زمان خود را در آنجا میگذراند بیشتر آشنا میشوید، و هم کودک احساس دلگرمی بیشتری خواهد کرد.