ركسانا خوشابی؛ كارشناس ارشد مشاوره
فرزندان ما چه كودك باشند و چه نوجوان، آیینه‌های خود ما هستند كه ما را با همه ویژگی‌هایمان منعكس می‌كنند. این انعكاس همیشه مستقیم و خطی نیست. یعنی ممكن است آیینه وجود فرزندانمان گاهی ما را عیناً نشان ندهد، بلكه بطور كج و معوج، وارونه، بزرگ‌تر، كوچك‌تر، با تحدب یا تعقر و خلاصه با تغییراتی نشان دهد. اگر والدین متوجه باشند كه برای فرزندان نقش جدی و موثر دارند، مربی بهتری خواهند بود.
دوست دارم به والدین بگویم كه همیشه دقت كنند و ببینند كدام رفتارشان در آیینه فرزندشان رفتاری را ایجاد كرده است. اعم از اینكه این رفتار بد یا خوب باشد، فرزندان ما اغلب آن را به شكلی از فیلتر درونی خود عبور داده و تبدیل به رفتار یا كنشی دیگر می‌كنند و دوباره به خودمان تحویل می‌دهند.
مثلا وقتی والدین دروغ می‌گویند، فرزندانشان ممكن است عین خود آنها به آنها دروغ بگویند، راست بگویند، اما به محض اینكه توسط والدین برای كاری دیگر سرزنش شوند، به والدین پرخاش كنند و آنها را دروغگو بخوانند، ممكن است بی‌اعتماد شوند و هرگز حرف والدین را باور نكنند یا مثلا در بزرگسالی درباره دروغگویی والدین كتاب بنویسند، یا جلوی دیگران آنها را دروغگو نشان دهند یا ... به هر حال معمولا رفتارهای متفاوت فرزندان ما نشانی از ویژگی‌های خود ما دارند.
همینطور هم شادی و تلاش و نرمی و محبت ما بر فرزندانمان اثر می‌گذارد.
واكنش فرزندانمان در برابر آداب و رسوم نوروزی!
واكنش فرزندان ما در نوروز نیز، ارتباط تنگاتنگی با رفتارهای آشكار و پنهان ما درباره آداب و رسوم نوروزی دارد. حتی این واكنش‌ها ارتباط نزدیكی با دریافت و فهم خود ما از روح آداب و رسومی دارد كه انجام می‌دهیم. اگر ما این آداب و رسوم را كوركورانه انجام دهیم، در انجام آنها بی‌حوصله باشیم، از قبل مدام غر بزنیم و شكایت كنیم فرزندان ما هم در مقابل انجام آنها موضع گرفته و با ما همراهی نمی‌كنند.
برای مثال مادری كه مدام از بی‌پولی شكایت می‌كند و نگران این است كه در دید و بازدید‌های نوروزی، از نظر مالی جلوی اقوام و دوستان كم می‌آورد، بطور غیر مستقیم فرزندانش را هم ترغیب می‌كند كه به دید و بازدید، با دیده حقارت یا شكایت بنگرند و آن را به عرصه‌ای برای چشم و هم‌چشمی تبدیل كنند.
یا اگر پدری برای بیرون بردن اعضای خانواده به مهمانی یا گردش‌های بهاری مدام اعتراض داشته باشد ممكن است موجب این واكنش در فرزندان خود شود كه تمایلی به بیرون رفتن از منزل نداشته و بخواهند در منزل بمانند و مثلا تلویزیون تماشا كنند.
احیای روح و جوهره رسوم نوروزی
برای اینكه بتوانیم فرزندانمان را در مراسم نوروزی شریك و با خود همراه كنیم لازم است درباره روح مراسم نوروزی با آنها گفتگو كنیم.
اگر خود ما مراسم را كوركورانه انجام می‌دهیم بهتر است در ابتدا بینش و معلومات بیشتری در زمینه این مراسم پیدا كنیم و هر رسم را با دلایل و زیر ساخت‌هایش برای فرزندانمان توضیح دهیم، البته این كار باید از همان كودكی فرزندانمان انجام بشود، وگرنه تقریبا می‌توانید مطمئن باشید كه اگر در نوجوانی به فرزندان خود بگویید باید فلان كار را انجام بدهد چون رسم است یا مثلا اگر انجام ندهند مردم به آنها خرده می‌گیرند، هیچ تاثیری نخواهد داشت. اینك كمی فكر كنید و ببینید روح و جوهره مراسم نوروزی را می‌شناسید یا نه؟
و آیا می‌توانید آن را به زبان قابل فهم برای فرزندانتان تبدیل و به روز كنید؟ من در اینجا دلیل انجام هفت رسم از مراسم نوروز را (به نیت ارزش عدد هفت در مراسم نوروزی) با همین روش، یعنی به زبان كودكان برایتان توضیح می‌دهم. بقیه را خودتان پیدا كنید و برای كودكانتان توضیح دهید. هنگام توضیح دادن هیجان و خوشحالی خود را نشان دهید تا كودك‌تان هم شاد شود و این مراسم با شادمانی برایش تداعی شود نه با خستگی، ناراحتی و اندوه.
اول: چرا در تعطیلات نوروز به دیدار بزرگ‌ترهای اقوام و دوستان می‌رویم؟
چون می‌خواهیم كسانی را داشته باشیم كه به آنها محبت كنیم و از محبت آنها برخوردار شویم. چون بسیاری از عزیزان ما هستند كه در خلال كار و فعالیت‌های معمولی نتوانسته‌ایم از حال آنها باخبر شویم. وقت نكردیم وقتی بیمار بودند به دیدنشان برویم. نتوانسته‌ایم بفهمیم آیا مشكلی دارند یا نه و آیا ما می‌توانیم به آنها كمكی كنیم؟
بزرگترها وقتی مسن و ناتوان می‌شوند نیاز به كمك دارند و این وظیفه ما است كه به دیدن آنها برویم و بفهمیم چه كارهایی برای كمك به آنها از دستمان بر می‌آید. همینطور هم آنها با تجربیاتی كه دارند می‌توانند به ما كمك كنند و ما را راهنمایی كنند پس می‌توانیم از آنها مشورت بگیریم. ما با این دید و بازدید‌ها رابطه‌ها را حفظ می‌كنیم تا بتوانیم در مواقع نیاز به هم كمك كنیم و محبت خود را نشان دهیم. انسان‌ها همیشه به محبت و حمایت همدیگر نیاز دارند.
دوم: چرا در تعطیلات نوروز عیدی می‌دهیم و عیدی می‌گیریم؟
این هم راهی برای محبت كردن است. بدین ترتیب بزرگترها به كوچك‌ترها این پیام را می‌دهند كه وقتی به فكر آنها بوده‌اند و به دیدار آنها رفته‌اند، كادو یا پول دریافت می‌كنند. در واقع بزرگترها هم با این روش محبت خود را به كوچك‌ترها نشان می‌دهند. برای همین هم میزان و مبلغ عیدی مهم نیست. مهم این است كه محبت بین انسان‌ها با هر روشی ابراز شود...
برای خواندن بخش دوم -کودک؛ آیینه انعکاس دهنده رسم ها- اینجا کلیک کنید.
