تحریریه زندگی آنلاین- گروه كودك سالم
رفتار درست و مناسب با كودك و نوجوان همیشه مورد سوال والدین و مربیان و آموزگاران بوده و هست. خصوصا در مورد رفتارهای واكنشی در مقابل كنشهای فرزندان، زیاد از متخصصان و روانشناسان سوال میشود. اغلب والدین در مقابل رفتارهای نامناسب یا عجیب فرزندان خود هراسان و نگران میشوند و با پرسش از متخصصان میخواهند به سرعت به پاسخ یا فرمول مشخصی برسند كه هم باعث آرامش خود و هم اصلاح رفتار فرزندشان شوند.
روانشناسان نیز با مجموعهای از فرمولهای رفتاری آشنایی دارند كه متناسب با سوالات والدین، در اختیار آنها قرار میدهند. اكثر این فرمولها به گونهای هستند كه اگر درست اجرا شوند، تا حد زیادی میتوانند كمككننده باشند؛ چرا كه اغلب آنها نتیجه تجربیات، مشاهدات و درمانهای فردی و گروهی تعداد بیشماری از روانشناسان علوم رفتاری و صاحبنظران است.
گاه مواجهه با رفتارهای نامناسب و نامطلوب فرزندان نیازمند واكنش و عملكردی متفاوت است؛ زیرا هر انسانی یكتا و منحصربهفرد است و همیشه یك راهكار یا فرمول برای رفتارهای به ظاهر مشابه موثر نخواهد بود. این عملكرد كه برخلاف سایر فرمولها تقریبا همیشه به جواب میرسد، چیزی نیست جز مشاهده!
شاید تعجب كنید و بگویید ما هر روز كودكان و نوجوانان خود را میبینیم و رفتارهای آنها را از نزدیك مشاهده میكنیم، اما هیچ راهحلی پیدا نمیكنیم. شاید این درست باشد؛ زیرا بیشتر ما عادت داریم فرزندان و سایر اطرافیان خود را فقط ببینیم و دیدن، همان طور كه حتما میدانید، با مشاهده كردن تفاوت بسیاری دارد.
مشاهده كردن، دیدنی دقیق، فعالانه و جستجوگرانه به منظور درك عمیق طرف مقابل است كه باعث میشود دنیا را از دریچه نگاه طرف مقابل ببینیم و حس كنیم؛ گویی جای او هستیم، او را حس میكنیم، همان خواستهها را داریم و مثل او فكر میكنیم.
بنابراین، كمی با خود صادق باشید و ببینید هرگز فرزندان خود را مشاهده كردهاید؟
مشاهده موجب میشود كه ما خود به خود، درد و ناراحتی فرزندمان را درك كنیم، مسیر رفتارهایش را به سهولت دنبال كنیم و بفهمیم هدف او از رفتاری كه در پیش گرفته همان چیزی است كه ما فكر میكنیم یا چیز دیگری است كه تاكنون از تیررس دریافتهای ما دور مانده است؟
مشاهده دقیق، ما را از یكی از بزرگترین دامهای رابطه با فرزند، یعنی دام برچسب زدن، رها میكند. اگر رفتار، مقصود و هدف رفتار فرزندانمان را با ادراكی كه از ناراحتیها، دردها و حتی خوشحالیهای او داریم بیامیزیم، دیگر نمیتوانیم بهسادگی او را قربانی برچسبهایی كنیم كه شباهت جزئی با شخصیت واقعی فرزندمان دارند. به این مثالها توجه كنید:
مورد اول
دختر پنج سالهام اسباببازیهایش را از پنجره به خیابان پرتاب میكند.
چرا؟
چون لجباز است و میخواهد ما را عصبانی كند!
مورد دوم:
پسر نوجوانم سیگار میكشد.
چرا؟
چون به شدت به كارهای خلاف گرایش دارد!...
برای خواندن بخش دوم- بابا، مامان به من نگاه كن- اینجا کلیک کنید.