دو یا سه رنگ اصلی،معمولاً زرد و قرمز را میشناسد ولی ممكن است در تشخیص رنگ آبی و سبز دچار اشتباه شود. ممكن است اسامی رنگها را بداند. از نقاشی با قلموی بزرگ روی سه پایه لذت میبرد، تمام صفحه را رنگآمیزی میكند یا «تصاویر» ساده رنگ آمیزی نشده را رنگ میكند و معمولاً در طی نقاشی كردن یا پس از آن، نام تصاویر را میگوید. با قیچی اسباب بازی، میبرد.
شنوایی و گفتار
گفتار از نظر شدت و زیر و بمی موزون است. بیشتر كلماتی كه كودك میگوید حتی برای غریبهها نیز قابل درك است ولی در گفتار كودك هنوز اشكال در تلفظ برخی حروف و شكلهایی از دستور زبان غیرمرسوم به تعداد زیاد وجود دارد. نام كامل و جنسیت و بعضی اوقات سنش را جواب میدهد.
ضمایر شخصی و جمع و همچنین بیشتر حروف اضافه را به درستی استفاده میكند. هنوز گفتارهای طولانی با خود دارد كه بیشتر مربوط به زمان حال است و به ویژه در هنگام فعالیتهای تخیلی كودك رخ میدهد. به گفتگوهای ساده ادامه میدهد و قادر است به طور خلاصه فعالیتهای زمان حال و تجارب گذشته را توصیف كند.
سؤالات بسیاری میپرسد كه با «چه»، «كجا» و «كی؟( چه کسی)» شروع میشود. با اشتیاق به داستان گوش میدهد و تقاضا میكند داستانهای مورد علاقهاش را مرتباً تكرار كنند. چندترانه كودكانه حفظ است و تكرار میكند و بعضی وقتها نیز آواز میخواند. از سر عادت تا ده یا بیشتر میشمارد ولی درك كمی نسبت به مقدار بیشتر از دو یا سه دارد.
رفتار اجتماعی و بازی
با قاشق و چنگال غذا میخورد. دستهایش را میشوید ولی برای خشك كردن آنها نیاز به نظارت بزرگترها دارد. میتواند شلوارش را بالا و پایین بكشد اما برای باز و بسته كردن دكمهها احتیاج به كمك دارد. ممكن است شب ادراری نداشته باشد گرچه این مسئله در کودکان خیلی متغیر است.
از نظر رفتار عمومی بسیار مسئول است و ممكن است رفتارهایش با علاقه و اعتماد همراه باشد. دوست دارد در كارهای خانه از جمله باغبانی، خرید و غیره به بزرگترها كمك كند. تلاش میكند تا اطرافش را مرتب نگاه دارد. به بازیهای تخیلی قابل درك شامل افراد و اشیاء فرضی میپردازد.
از بازی روی زمین با قطعات چوب، جعبهها، قطارهای اسباببازی، عروسكها، كالسكهها و غیره به تنهایی یا با مشاركت خواهران یا برادرانش لذت میبرد. در بازیهای تخیلی با كودكان دیگر فعالانه شركت میكند. مشاركت در اسباب بازیها را درك میكند. به خواهران یا برادران كوچكترش ابراز محبت میكند. درجاتی از توجه به تفاوت میان گذشته و حال و لزوم به تعویق انداختن دستیابی به خواستههایش را نشان میدهد.
نكات كلیدی برای حرفزدن با نوزاد
به نوزاد خود به خوبی شیر و غذا بدهید، با او بازی كنید، با او حرف بزنید، به صداهای او گوش بدهید و بهطور كلی نوزادتان را همراهی كنید. اینكارها به او كمك میكند تا قدرتهای ذهنیاش را بسازد و همین موارد كوچك پایه و اساس روابط نوزادتان با دنیای پیرامونش را تشكیل میدهد.
مادرها بهطور طبیعی كارهای بسیاری در مورد فرزندشان انجام میدهند. آنها بدون هیچ زمینه و تجربهای تمایل دارند با نوزادشان حرف بزنند. به هنگام حرف زدن تون صدای خود را بالا و پایین ببرید، روی برخی بخشهای كلمات تأكید كنید، حروف صدادار را كشیدهتر تلفظ كنید، به هنگام حرف زدن به چشمها و لبهایتان حالت و فرم بدهید، و در واقع تمام صورت خود را به حركت وادارید.
اینكارها برای نوزادان بسیار جالب است. پژوهشها نشان میدهند كه ذهن نوزادان با ارتباطات جدید رشد میكند. وقتی كه با او حرف میزنید، در ذهن نوزاد كانالها و راههای جدید برای یادگیری باز میشود. هرچه تعداد این كانالها بیشتر شود، بعدها نوزاد شما بهتر و سریعتر همه چیز را یاد میگیرد.
یك اتفاق طبیعی دیگر كه بین شما و نوزادتان رخ میدهد، تمرین نوبتگیری است شما پس از هر پیام مكث میكنید تا نوزادتان زمان كافی برای پردازش آنان را داشته باشد. این روش حرف زدن با نوزاد شبیه به آن است كه گویی با او در حال مكالمه هستید و همچنین پایههای اصلی ارتباطات كلامی او در آینده را میسازند.
مادرها در این مواقع از پیغامهای كوتاه استفاده میكنند؛ چرا كه میتوانند پاسخ نوزادشان را در ذهن تجسم كنند؛ بهخصوص وقتی كه سوالی میپرسند و این درس نخستین درس تكلم است و مادرها در حال شكل دادن توانایی فرزندشان برای شنیدن نیز هستند. نوزادان این اطلاعات را ذخیره میكنند و بعدها وقتیكه صحبت كردن را یاد میگیرند، آنها را به یاد میآورند.
قبل از شروع مكالمه با فرزندتان با او تماس چشمی برقرار كنید؛ به این ترتیب میتوانید برای مدتزمان طولانیتر توجه او را به خود جلب كنید. نام فرزندتان را بارها و بارها تكرار كنید تا ارتباطش را با نامش بهتر بفهمد و درك كند. از جملات كوتاه 4-5 كلمهای استفاده كنید.
در مواردی كه امكانش هست، به هنگام حرف زدن، از نشان دادن نیز استفاده كنید؛ مثلاً وقتی كه بای بای میكنید، با حركت دست این كار را انجام دهید تا او كلمات و نحوه استفاده آنها را بیشتر به خاطر بسپارد. نوزادان و كودكان ریتمهای ملایم و بامحبت، شعر، ترانههای كودكانه و آوازهای شاد را دوست دارند. برای آنها كتابهایی از این نوع بخوانید و اینكار را بارها و بارها تكرار كنید.
برای خواندن بخش اول- گام به گام با رشد حركتی و اجتماعی كودك- اینجا کلیک کنید.