خودتان هم نمی‌دانید كه چگونه شد این اتفاق افتاد، نوزاد خردسال‌تان از خواب بیدار شد و شروع به گریه كردن و بی‌قراری كرد و شما متوجه سوزش و التهاب پوستش شدید. علت آن چیست؟ این اتفاق بنابه علل مختلف رخ می‌دهد. پوست نوزادان بسیار حساس و نازك است آنها ماه‌های زیادی را در محیط امن داخل بدن مادر سپری می‌كنند و وقتی وارد دنیای جدید می‌شوند با چیزهای متفاوت روبرو می‌شوند. پوست بزرگ‌ترین ارگان از بدن هر انسانی است و خیلی زود تحریك می‌شود مخصوصاً در نوزادان و كودكان مهم‌ترین علت به وجود آمدن سوختگی پای كودك و یا سایر قسمت‌های پوست، تماس با هر چیز تحریك كننده پوست است. رطوبتی كه برای مدت زمان طولانی در پوشك نوزاد می‌ماند، باعث سوزش و آسیب دیدگی پوست او می‌شود. در واقع سوختگی پای كودك نوعی التهاب پوستی است كه در نواحی تماس یافته با پوشك در نوزادان به وجود می‌آید. گاهی اوقات علت به وجود آمدن سوختگی و التهاب پوستی در این نواحی، وجود عفونت قارچی یا باكتریایی است. پوشك، محیط گرم و مرطوبی را به وجود می‌آورد و همین مسئله باعث سوزش پوست و افزایش احتمال بروز عفونت می‌شود. اغلب نوزادان دچار این وضعیت می‌شوند و معمولا یكی از عوامل ذكر شده باعث به وجود آمدن آن می‌شوند:
تماس با ادرار و مدفوع
مواد موجود در ادرار و مدفوع باعث سوزش و آسیب‌دیدگی پوست می‌شوند. هم ادرار و هم مدفوع رطوبتی دارند كه با پوست تماس برقرار می‌كند و آنرا بیشتر از قبل مستعد آسیب‌دیدگی و سوزش می‌كند. ارتباط با آنزیم‌های گوارشی موجود در مدفوع نیز احتمال بروز سوختگی‌های شدید پاها را افزایش می‌دهد. آمونیاك موجود در ادرار نیز سبب حساسیت بیشتر پوست می‌شود و تمام این موارد حساسیت پوست و التهاب آنرا افزایش می‌دهند.
نوع غذایی كه به نوزاد داده می‌شود
معمولا نوزادانی كه از شیر مادر خود تغذیه می‌كنند كمتر دچار سوختگی پاها می‌شوند و برعكس نوزادان شیرخشكی بیشتر به این حالت دچار می‌شوند زیرا نوزادانی كه با شیر مادر تغذیه می‌شوند با حجم كمتری مدفوع می‌كنند و به این ترتیب عامل ایجاد كننده تحریكات پوستی در آنها كمیت كمتری دارد.
سایش و اصطكاك
وقتی كه پوشك نوزاد را خیلی سفت ببندید، سائیدگی پوستی‌اش بیشتر می‌شود و همین مسئله منجر به سوزش پاها می‌شود. این حالت (سائیدگی پوست) با مرطوب شدن محیط، تشدید می‌شود. تماس پوست با پوست در برخی قسمت‌های تاخورده پوست و مالیده شدن آنها روی هم عامل دیگر به وجود آمدن سوختگی پای نوزادان است.
برخی مشكلات پوستی قبلی
نوزادان و كودكانی كه برخی مشكلات و عارضه‌های پوستی مثل اگزما و آلرژی دارند، بیشتر از سایر نوزادان مستعد ابتلا به سوختگی پاها هستند.
استفاده از آنتی‌بیوتیك
استفاده از آنتی‌بیوتیك می‌تواند تعادل باكتری‌های خوب را از بین ببرد. این باكتری‌ها معمولاً برخی ارگانیسم‌های خاص بدن مثل ادرار را تحت كنترل دارند. مصرف آنتی‌بیوتیك توسط مادری كه به نوزادش شیر می‌دهد نیز همین تأثیر را دارد.
عفونت‌ها
تاریكی، رطوبت و نمناكی پوشك، محل خوبی را برای رشد عفونت‌های ادراری و باكتریایی فراهم می‌كند. این نوع از عفونت‌ها معمولا در نوزادانی كه بیشتر دچار سوختگی پا می‌شوند، بسیار شایع‌تر است. تاول، چرك، جوش‌های قرمز و حتی تورم قسمت‌های قرمز شده پوست می‌توانند علائم و نشانه‌های وجود این نوع عفونت‌ها باشند.
حساسیت به مواد شیمیایی و كشدار
بخش‌های قرمز شده پوست در قسمت دور كمر و لای پاها می‌توانند نشان دهنده حساسیت نوزاد به مواد شیمیایی در كش‌های پوشك‌ها باشند. این مسئله با تعویض پوشك و استفاده از یك مارك دیگر از پوشك برطرف می‌شود.
علائم و نشانه‌های سوختگی پای نوزاد
سوختگی پای نوزاد در اثر استفاده از پوشك معمولا با قرمز شدن پوست و در برخی قسمت‌ها براق شدن پوست، برآمدگی و جوش زدن آن همراه است. این اتفاق معمولا در اطراف كشاله ران‌ها رخ می‌دهد. اگر دست به این قسمت‌های پوست بزنید، گرمای بیشتری را احساس خواهید كرد. نوزادی كه دچار سوختگی لای پا می‌شود، بسیار حساس و بی‌قرار می‌شود و احتمالا در حین عوض كردن پوشكش گریه می‌كند مخصوصاً زمانی‌كه پوست این نواحی را تمیز می‌كنید. معمولا عفونت این نواحی با جوش‌های قرمز بروز می‌كند و از دیگر نشانه‌های عفونت تاول و قرمزی زیاد پوست و تورم آن است. تقریبا اكثر نوزادان در سه سال نخست زندگی‌شان دچار این نوع از سوختگی و التهاب پوستی می‌شوند. اغلب این نوزادان 9-12 ماهه هستند، چرا كه در این مدت نوزاد بیشتر از هر وقت دیگری می‌نشیند، از غذاهای جامد استفاده می‌كند و مقدار اسید بیشتری را از طریق ادرار و مدفوع دفع می‌نماید.
روش‌های درمانی سوختگی لای پای نوزادان
در ابتدا پوست را خشك نگه دارید و مطمئن باشید كه پوست نوزاد تماس با ادرار یا مدفوع ندارد. سعی كنید در فواصل زمانی بسیار كوتاه‌تر، پوشك نوزاد را عوض كنید (تقریباً هر 3 ساعت یكبار). شب‌ها نیز به این رویه ادامه دهید. از پوشك‌هایی كه قدرت جذب بسیار بالا دارند استفاده كنید. نواحی تماس یافته با پوشك را با آب ولرم بشوئید و بعد با پارچه بسیار نرمی، آب آن را بگیرید تا كاملاً‌خشك شود. سعی كنید كمتر از صابون استفاده كنید مگر آنكه محل مورد نظر بیش از حد كثیف شده باشد و در صورت استفاده از صابون، حتماً از صابون‌های بسیار ملایم استفاده كنید. هرگز از دستمال‌های مرطوب كه حاوی الكل و یا گلیكل پروپیلن هستند، استفاده نكنید (زمانی‌كه نوزاد به سوختگی پوست در قسمت بالای پاها دچار است) این مواد باعث سوختن پوست و پخش شدن باكتری‌ها روی سطح پوست می‌شوند. شاید برای خودتان بتوانید از سشوار (دستگاه خشك‌كن) برای خشك كردن محیط بین كشاله ران‌ها استفاده كنید ولی برای نوزاد و كودك خردسال خود اینكار را انجام ندهید.
