منیره نوریفرد
آمریكاییها، به مدت دو قرن بلند قدترین افراد بودند و در سال 1750 میلادی، متوسط قد آنان 172 سانتیمتر بود. مردان آمریكایی از انگلیسیها و نروژیها 7 سانتیمتر، از استرالیاییها 6 سانت و از سوئدیها 5 سانت بلندتر بودند! اما اكنون هلندیها كه زمانی كوتاهترین افراد در میان كشورهای اروپایی بوند، میانگین قد خود را به 183 سانتیمتر رساندهاند؛
در حالی كه میانگین رشد قدی آمریكاییها طی 250 سال اخیر، فقط 4 سانتیمتر بوده و اكنون میانگین قد آنها كوتاهتر از مردم اروپاست. از نظر علم «اكولوژی» یا «رشد انسان» میانگین قد در واقع نشاندهنده میزان سلامت و بهداشت عمومی، تغذیه، ثروت و فراوانی، كیفیت زندگی، بیماریها، میزان جمعیت و استرس، به ویژه در كودكان و نوجوانان است. پروفسور «استكل» متخصص در رشته مردمشناسی و استاد دانشگاه «اوهایو» اظهار میدارد: میزان قد افراد رابطه مستقیمی با طول عمر آنها دارد.
پژوهشها نشان میدهد میزان قد یك كودك در سن 12 سالگی و میزان رشد آن تا سن جوانی، رابطه مستقیمی با نوع و كیفیت زندگی وی دارد. میانگین قد افراد در حقیقت بازتابی از هر دو عامل تغذیه و سرشت افراد میباشد صرفنظر از تاثیر عوامل ژنتیكی در میانگین قد، شرایط و كیفیت زندگی افراد نیز میتواند سبب بروز تغییرات چشمگیری در میانگین قدی آنها گردد. از نظر علم پزشكی،در شرایطی كه بدن تحت فشار زیاد جسمی و فیزیكی باشد و به عبارتی از بدن زیاد كار كشیده شود، ظرفیت رشد متوقف شده و بدن برای حفظ خود تمام قوایش را صرف بقا میكند، در نتیجه میزان رشد كاهش مییابد.
اما اگر این فشار از روی بدن برداشته شود، بدن مجدداً شروع به رشد میكند تا آنچه را در این مدت از دست داده است، مجدداً به دست آورد و همین امر میتواند موجب تاخیر در رشد افراد و كوتاهی قد آنان شود. استرس، شرایط محیطی نامناسب و كیفیت نامطلوب زندگی میتواند میانگین رشد افراد را كاهش داده و حتی متوقف كند. پروفسور «استكل» معتقد است: اینكه فردی چقدر بلند قد خواهد شد، به نوع خورد و خوراك و تغذیه ویژه وی طی دوران رشد بستگی دارد. در حقیقت، میانگین قد افراد نشاندهنده میزان تامین نیازهای تغذیهای آنهاست. در آزمایشی كه بر روی 10 هزار كودك 5 تا 11 سال انجام شد، پژوهشگران دریافتند میان میزان رشد قدی این كودكان و بیكاری پدر خانواده رابطه مستقیمی وجود دارد و كودكانی كه پدر بیكار داشتند، كوتاهتر بودند. هلندیها اكنون بلند قدترین مردمان هستند؛
زیرا طی دهههای اخیر، سطح درآمد آنها بسیار افزایش یافته و بهترین مراقبتهای پزشكی را در سه دوره قبل از بارداری، دوران بارداری و پس از آن دارند و توزیع ثروت در میان تمام افراد جامعه تقریبا یكسان است. ژاپنیها كه تا سال 1950، كوتاه قدترین مردمان در میان كشورهای صنعتی بودند، طی 50 سال اخیر توانستهاند با بهبود تغذیه میانگین قدی خود را تا 8 سانتیمتر افزایش دهند! نروژیها با بررسی سه شاخص قد، وزن و طول عمر دریافتند میزان مرگ و میر با توجه به عامل قد U شكل میباشد یعنی افرادی كه بسیار قد بلند هستند، زودتر میمیرند؛
اما علت آن هنوز معلوم نیست. در این تحقیق همچنین مشخص شد افرادی كه میانگین قدی آنها بین 165 تا 169 سانتیمتر است، از افرادی كه میانگین قدی آنها 145 تا 149 سانتیمتر میباشد، دیرتر میمیرند. پروفسور «استكل» اظهار میدارد: بسیاری معتقدند است كه تنها عامل ژنتیك و وراثت در تعیین قد افراد نقش دارد، در حالی كه امروزه مشخص شده شرایط محیطی میتواند به عنوان یك عامل مهم و به میزان 7 تا 8 سانت در میزان رشد قدی افراد موثر باشد. از آنجایی كه عامل ژنتیك قبل از هر عامل دیگر تعیینكننده قد نهایی كودكان است، پس از تحقیق ومطالعه بر روی هزاران كودك و والدین آنها، فرمول زیر به دست آمد كه بر اساس آن میتوان پیشبینی كرد با توجه به عوامل بالقوه ژنتیكی، قد فرزندانمان تا چه حد رشد خواهد كرد! بیشتر متخصصان «اندوكرینولوژی» از فرمول زیر برای محاسبه و پیشبینی قد كودكان استفاده میكنند.
برای پسران
1- قد پدر و مادر را اندازهگیری كرده و با هم جمع كنید.
2- عدد به دست آمده را تقسیم بر 2 كنید.
3- سپس «5/6» سانتیمتر به آن اضافه كنید.
4- این عدد + یا – عدد 10، میانگین قد كودكان پسر را نشان میدهد.
به طور مثال: قد مادر 5/162 سانتیمتر و قد پدر 5/185 سانتیمتر باشد. مجموع این دو عدد 348 سانتیمتر است كه اگر تقسیم بر 2 شود، عدد 174 سانتیمتر به دست میآید. وقتی به این عدد، 5/6 سانتیمتر اضافه كنیم، 5/180 سانتیمتر میشود. حال شما میتوانید حدس بزنید كه قد كودك (پسر) 10+5/180 میشود.
برای دختران
1- قد پدر و مادر را اندازهگیری كرده و با هم جمع كنید.
2- عدد به دست آمده را تقسیم بر 2 كنید.
3- از عدد به دست آمده «5/6» سانتیمتر كم كنید.
4- این عدد + یا – 10، میانگین قد كودكان دختر را نشان میدهد.