رکسانا خوشابی - کارشناس ارشد مشاوره
تحریریه زندگی آنلاین : ماسک زدن همیشه هم کار آسانی نیست. گرمای هوا، عرق کردن و کم بودن اکسیژن محیط اطراف، ماسک زدن را سخت تر هم میکند. به همین دلیل ماسک زدن، نه تنها برای کودکان، که حتی برای بزرگسالان هم میتواند کار سختی باشد. در نتیجه لازم است ما به عنوان مادر و پدر، این کار را برای فرزندانمان دلپذیرتر کنیم. برای دلپذیذتر کردن ماسکها به زودی روشهایی را خواهم گفت، اما آیا واقعا لازم است که کودکان ما با ماسک بیرون بروند؟
بیشتربخوانید:
خطر ماسک زدن بدون پوشاندن بینی
کودکان، ویروس و کرونا
متاسفانه همراه با رشد آمار مرگومیر، با رشد ابتلای کودکان به کرونا نیز روبرو شدهایم. دردناک است، اما کودکانی هستند که به علت حضور در اجتماعات خارج از خانه بهراحتی دچار کرونا شدهاند. خوشبختانه هنوز هم شمار مرگومیر در میان کودکان کمتر از بزرگسالان است؛ ولی با افزایش تعداد کودکان روی تخت بیمارستانها ناچار به پیشگیریهای بیشتر و موثرتری هستیم. حتی آمار هم نشان میدهد که کودکان کمتر از یک سال بر خلاف تصور در گروه پرخطر ابتلا به کرونا هستند. سازمان بهداشت جهانی نیز، نسبت به ابتلای سخت کودکان و جوانان به این ویروس هشدار داده است و پزشکان نیز در توصیههای بهداشتی به والدین تأکید میکنند کودکان بالای دو سال خود را بدون ماسک از خانه خارج نکنند.
به همین دلایل لازم است همه ما والدین، اصول پیشگیری از این بیماری را به کودکانمان بیاموزیم و آنها را تشویق کنیم که بهداشتِ دستها و زدن ماسک را یاد بگیرند.
اول خودمان!
مثل هر کار دیگری، اگر میخواهید فرزندانتان ماسک بزنند، اول خودتان باید ماسک بزنید. چون همانطور که میدانیم کودکان مانند آیینه ما هستند و رفتار و عمل ما را یاد میگیرند و حرف ما چندان برایشان مهم نیست.
برای مثال اگر خودمان دروغ بگوییم و به فرزندانمان بگوییم دروغ کار بدی است و نباید دروغ بگویند بیفایده است و آنها دروغ خواهند گفت.
یا اگر سیگار بکشیم و به فرزندانمان بگوییم سیگار کشیدن کار بدی است، آنها عمل سیگار کشیدن را تکرار میکنند و به حرف کاری ندارند، بنابراین اگر میخواهید فرزندانتان اعم از کودک یا نوجوان ماسک بزنند، باید خودتان ماسک بزنید و این کار را با لذت و اشتیاق انجام بدهید، چون در این صورت کودکتان داوطلب میشود که حتما ماسک بزند.
بیشتر بخوانید:
خطر استفاده از ماسک «سوپاپ دار»
استفاده از ماسکهای جذاب
سعی کنید ماسکهای مناسب سن کودکان پیدا کنید. ماسکهایی با طرحهای جذاب و رنگی و کودک پسند! ماسکهایی که با رنگ لباس آنها هماهنگ باشد و طرحهایش کودکانهتر باشد. حتی میتوانید ماسکهایی با جنسهای محکمتر تهیه کنید و از کودکتان بخواهید خودش آن را با آبرنگ نقاشی کند و همان را مورد استفاده قرار بدهد. یا همین ماسکهای معمولی را بخرید و روی آنها برچسبهای کودکانه بچسبانید تا رغبت کودکتان برای استفاده از آن بیشتر بشود.
چرا ماسک؟!
حتما لازم است توضیحاتی درباره علت ماسک زدن، به فرزندمان بدهیم. این توضیحات، باید متناسب با سن و فهم کودکان باشد. اگر کودک، بزرگتر یا باهوشتر یا فهمیدهتر باشد، حتی درباره ویروس کرونا و نحوه انتشار آن هم میتوانید توضیح دهید، اما برای کودکان کوچکتر باید توضیحات عینیتر و ملموستری پیدا کنید، برای مثال میتوانید از موجودات منفیِ انیمیشنها و کتاب داستانها استفاده کنید و بگویید ویروس شبیه آن موجود است و شمشیر یا اسلحه ما در برابر آن، ماسکهای ما است و ما با این ماسکها میتوانیم ویروس را بترسانیم و دور کنیم.
بیشتر بخوانید:
ماسک بزنید تا زنجیره انتقال کرونا بشکند
استفاده همگانی از ماسک مانع بروز موج دوم کرونا میشود
لطفا ماسک خود را در خیابان، رها نکنید!
آداب ماسک زدن و شستن دست
علاوه بر اینکه ماسک هماهنگ با سن کودک تهیه میکنیم، لازم است درباره دور انداختن ماسک و درآوردن و نگهداری آن نیز برای کودکانمان توضیح بدهیم. همچنین باید آداب شستن کامل دست و استفاده از مواد ضد عفونیکننده را هم برای کودکمان توضیح دهیم. این یاد دادن باید عملی باشد. میتوان از شعر خواندن یا شمارش از یک تا بیست استفاده کنیم تا شستن دستها با صابون تمام شود و این کار را تبدیل به نوعی شادی و سرگرمی کنیم. همچنین باید به آنها نشان دهیم که مواد ضد عفونی کننده نباید به دهان یا چشم نزدیک شوند و حتما باید برای استفاده از آنها از بزرگترها کمک بخواهند.
بهترین راه شستن کامل دستها
به کودکتانتان یاد دهید که با این گامها دستهای خود را بشویند. میتوانید یکی از شعرهای کودکانه را با این نوع شستشو همراه کنید تا دست شستن برای کودکتان دلپذیرتر شود:
شیر آب را باز کنید و دستها را زیر آن بگیرید.
تمام دستتان را به صابون آغشته کنید.
تمام سطوح دستها را به مدت حداقل 20 ثانیه با صابون بمالید، از جمله پشت دستها، میان انگشتان و زیر ناخنها.
دستها را کاملاً با آب بشویید.
دستها را با دستمال تمیز یا حوله یکبار مصرف خشک کنید.
دستها را مرتب بشویید، به خصوص قبل از خوردن، بعد از فین کردن، سرفه یا عطسه و دستشویی.
اگر آب و صابون در دسترس ندارید، از ژل شستشوی دست الکلی با حداقل 60 درصد الکل استفاده کنید. اگر دستانتان به صورت مشهود کثیف هستند، حتماً با آب و صابون بشویید.
بیشتربخوانید:
چطور کودک را قانع کنیم که ماسک بزند؟
پاسخ به پرسشهای کودکان
کودکان دقت زیادی دارند و اگر بزرگسالان یا کودکانی را در خیابان ببینند که ماسک نزدهاند، حتما شما را با سوال بمباران خواهند کرد. در نتیجه شما باید جوابهای کوتاه و آماده برای چنین پرسشهایی داشته باشید. مثلا میتوانید بگویید کسانی که دستشان را خوب نمیشویند یا ماسک نمیزنند، اصول جلوگیری از بیمار شدن را بلد نیستند یا مراعات نمیکنند و با این کار خطر بیمار شدن برای آنها بیشتر میشود و هر کسی میخواهد سلامت بماند و بتواند بازی و تفریح کند و ... باید مراقب سلامتی خودش باشد.
با کودکی که ماسک نمیزند چه کنیم؟
اگر همه موارد بالا را درست انجام بدهید کودکتان حتما ماسک خواهد زد، اما اگر مقاومت کرد، حتما باید ملایم و خونسرد باشید، پرخاش نکنید و عصبانی نشوید، منتها جدی و محکم باشید و به او بفهمانید که بدون ماسک زدن خبری از بیرون رفتن نیست. باور کنید که حتی یک کودک خردسال نیز بیماری را احساس میکند. در مورد میکروبها، داروها و ماسکها که جنگجویان کوچک و شجاعی برای مبارزه با بیماریها هستند، با کودک صحبت کنید. به او بفهمانید که ماسک هم یک جنگجو است و همین حالا باید مانند سپر مورد استفاده او قرار بگیرد تا هیچ ویروس و میکروبی نتواند به او حمله کند. پایدار باشید، عمل خود را توضیح دهید و سپس بدون عذرخواهی یا همدردی بیش از حد، ماسک را روی صورتش قرار دهید.
نگذارید کودکتان فکر کند که به نظر شما ماسک زدن کار سخت یا بدی است. ماسک را درست مانند آنکه یکی از اعمال عادی و روزانهتان است، مورد استفاده قرار دهید و اصلا غیر عادی رفتار نکنید.
رفتاری جدی داشته باشید، و طوری رفتار کنید که عدم همکاری کودک به هیچ وجه به ذهنتان خطور نکند و در کار شما تاثیر نداشته باشد. خود را سرزنش نکنید. به کودک نگویید که به خاطر زدن ماسک به صورت او ناراحت و متاسف هستید و همچنین، در صورت ادامه مقاومت، کودک را تهدید نکنید، بلکه از یک روش جمعی استفاده کنید، برای مثال به او بگویید که شما و پزشکان و افرادی که او را دوست دارند، خواهان سلامتی او هستید و به همین علت، او مجبور است که ماسک بزند. خودتان هم جلوی او ماسکتان را بزنید و بگذارید ببیند کش ماسک را چگونه روی صورت خود تنظیم میکنید و سپس به او کمک کنید تا ماسکش را بزند و با کلمات تشویقآمیز از او با ماسکی که زده تعریف کنید. خیلی زود شاهد همکاری او خواهید بود.