زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

شیوع کمبود ویتامین D در کودکان و نوجوانان تهرانی

ویتامین D یک ماده غذایی اساسی با فعالیت شبیه هورمون است که متابولیسم کلسیم و استخوان را در طول زندگی تنظیم می‌کند. گیرنده‌های ویتامینD در بافت‌های دیگری غیر از روده و استخوان بخصوص مغز، پستان، پروستات و لنفوسیت‌ها کشف شده اند. تحقیقات اخیر پیشنهاد می‌کند که سطح بالاتر ویتامین D نقش پیشگیری از دیابت قندی، استئوپروز، استئوآرتریت، پرفشاری خون، بیماری‌های کاردیووازکولر، سندرم متابولیک، دپرسیون، چند بیماری اتوایمیون، و سرطان پستان، پروستات و کولون را به عهده دارد. بنابراین اکنون مصرف ویتامین D در پیشگیری و درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها موثر بوده و باعث بهبود سلامت فرد می‌شود. 40 تا 60درصد توده استخوانی در طول دوران بلوغ ایجاد می‌شود که با جهش رشد بلوغ همراه است. به همین جهت استئوپورز با اثرات مضرش در سلامت استخوان بزرگسالان، ریشه‌ای در زمان بلوغ دارد. بر همین اساس تعیین وضعیت کمبود ویتامین D و تجویز آن به عنوان مکمل غذایی باید جزیی از طب بالینی و پیشگیری باشد. تولید 25 هیدروکسی ویتامین D

 در کبد وابسته به ویتامینی است که از طریق رژیم غذائی و در اثر تابش اشعه ماوراء بنفش کسب می‌شود. بنابراین اندازه گیری 25(OH(D گردش خون انعکاس کل ویتامین D بدن می‌باشد. در ضمن کمبود ویتامین D در دوران رشد سریع در کودکان اتفاق می‌افتد که رشد سریع در دو سال اول زندگی و در زمان بلوغ است. در یك تحقیق شیوع کمبود ویتامین D و ارتباط آن با فاکتورهای مختلف و مقایسه آن در کودکان تهران قبل از بلوغ و زمان بلوغ بررسی شد.

در این تحقیق 313 کودک و نوجوان سالم در سنین 8 تا 18 سال با متوسط سن 7/12 که 192 نفر آنها مؤنث و 121 نفر مذکر بودند و برای بررسی رشد به کلینیک غدد مراجعه کرده بودند وارد مطالعه شدند. بعد از معاینه بالینی دقیق از نظر بیماری‌های استخوانی و سیستمیک، اندازه‌گیری 25oh و intact PTH IRMA، الکترولیت‌ها و کراتی نین و تست‌های تیروئید انجام شد تا هم وضعیت ویتامین D مشخص شده و هم بیماری‌های سیستمیک کنار گذاشته شوند.

پس از پایان بررسی مشخص شد كه کمبود شدید ویتامین D در 25درصد افراد (8درصد پسران؛ 92درصد دختران) دیده شد. کمبود ویتامین D در 27 درصد موارد (66 درصد دختران؛ 34 درصد پسرها) مشاهده گردید و ناکافی بودن آن در 26 درصد موارد (58 درصد پسرها؛ 42 درصد دخترها) یافت شد.

همچنین مشاهده شد كه سطح 25(OH(D در خون پسرها به طور معنی داری بیشتر از دخترها بود و به طور معنی‌داری در کودکان قبل از بلوغ بالاتر از هنگام بلوغ بود. در این تحقیق مشخص شد اختلاف فصلی قابل توجهی بین درجات مختلف کمبود ویتامین D دیده نشد و همه بیماران در معاینه بالینی سالم و تست‌های کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز در حد طبیعی برای سنشان بود. در واقع یک کمبود تحت بالینی وجود داشت و با تجویز یک کپسول 50،000 واحدی ویتامین D در هفته به مدت 6 هفته (مجموعاً 300،000 واحد) سطح ویتامین D طبیعی شد.

نتیجه نهایی: در کودکان در زمان بلوغ در تهران بخصوص در دخترها سطح ویتامین D بهتر است اندازه‌گیری شود و در صورت کمبود درمان مناسب انجام گیرد.