هايپرپلازی مادزادی آدرنال
در مسیر تشكیل هورمون‌های كورتكس آدرنال گروهی از آنزیم‌ها از جمله هیدروكسیلازها، دهیدروژنازها، دسمولازها و ایزومرازها نقش دارند. بیشترین موارد نقص ارثی در گروه آنزیم‌های هیدروكسیلاز رخ می‌دهد. حداقل 18 اختلال ارثی متابولیك در مسیر سنتز هورمون‌های كورتیزول و آلدوسترون دیده می‌شود كه اثر آنها به صورت اتوزومال مغلوب به ارث می‌رسد. بسته به نوع نقص آنزیمی علائم بالینی مختلفی می‌تواند بروز كند كه عبارتند از شوك، اتلاف نمك و آنومالی‌های جنسی. در این بیماری‌ها با سد شدن یك مسیر، سایر مسیرها فعال شده و به افزایش هورمون‌های دیگر منجر می‌شود و عوارض ناشی از آنها مانند فشارخون (ناشی از افزایش مینرالوكورتیكوئیدها) و مردنمایی (بر اثر افزایش آندروژن‌ها) بروز می‌كند.
كاهش سطح هورمون‌های غده آدرنال به افزایش ترشح ACTH منجر می‌شود كه در پی آن هایپرپلازی غده آدرنال رخ می‌دهد. حدود 95 درصد اختلالات آنزیمی مادرزادی ناشی از نقص آنزیم 21-هیدروكسیلاز است كه شیوه آن در آمریكا و اروپا 1 به 10000 است. در بعضی از نژادها مثل اسكیموهای ساكن آلاسكا شیوع آن 1 به 300 است. این آنزیم در مسیر سنتز كورتیزول و آلدوسترون نقش مهمی دارد. نوعی كمبود 21-هیدروكسیلاز كه در 75 درصد موارد دیده می‌شود و به اتلاف نمك ناشی از كاهش آلدوسترون منجر می‌شود و نوعی دیگر كه در 25 درصد موارد دیده می‌شود، فقط به افزایش آندروژن‌ها و در نتیجه مردنمایی ساده می‌انجامد. در هر دو فرم این بیماری پیش‌سازهای كورتیزول و آلدوسترون یعنی 17-هیدروكسی پروژسترون در خون افزایش می‌یابد.
غربالگری نوزادان: با اندازه‌گیری سطح 17-هیدروكسی پروژسترون بر روی خون خشك شده می‌توان این بیماری را غربالگری كرد. در صورتی كه جواب نرمال باشد و بعد از دو هفته اختلالات الكترولیتی در نوزاد دیده شود، انجام مجدد تست و اندازه‌گیری الكترولیت‌ها توصیه می‌شود. از جمله ایرادات روش غربالگری 17-هیدروكسی پروژسترون كاهش نقطه ریسك تفكیك‌كننده آن است كه سبب می‌شود موارد مثبت كاذب به ویژه در بچه‌های نارس بالا باشد. در مواردی ممكن است افزایش جزئی در سطح 17-هیدروكسی پروژسترون دیده شود كه می‌تواند ناشی از كاهش جزئی فعالیت آنزیم 21-هیدروكسیلاز باشد. در این حالت باید تست تحریك ACTH بر روی بیمار انجام گردد.
