زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اهمیت غربالگری نوزادان در داشتن نسلی سالم

«غربالگری نوزادان» عنوان سمینار یك روزه آموزشی كه در تاریخ شنبه 8 تیرماه با حضور معاون سلامت وزیر بهداشت، دكتر مرندی فوق‌تخصص نوزادان و نماینده مجلس دكتر عزیزی فوق‌تخصص غدد و رئیس مركز تحقیقات عدد و متابولیسم دانشگاه شهید بهشتی، دكتر گویا مدیركل اداره سلامت وزارت بهداشت و جمعی از پزشكان، متخصصان و كارشناسان وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی كشور در تالار امام بیمارستان امام خمینی برگزار شد.

بر اساس گزارش خبرنگار ما، در این سمینار سه پانل برگزار شد كه موضوعات مورد بحث شامل غربالگری كم‌كالری تیروئید، غربالگری فنیل كتونوری و غربالگری شنوایی‌سنجی در نوزادان بود.

دكتر فریدون عزیزی استاد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی و رئیس پژوهشكده غدد درون‌ریز در زمینه غربالگری كم‌كاری مادرزادی تیروئید به خبرنگار ما گفت: خوشبختانه این طرح سه سال است كه در كشور اجرا می‌شود. وی با بیان اینكه اجرای برنامه‌های این طرح نیازمند تقویت و رفع كمبودها و كاستی‌ها می‌باشد، گفت: استفاده از آزمایش‌های غربالگری بهتر كه دارای حساسیت بیشتری است در درجه اول ضرورت دارد.

وی یادآور شد: امروزه Recall Wait، درصد مثبت كاذب افزایش می‌یابد، این امر ممكن است سبب ایجاد مشكلاتی از نظر مخارج و یا ایجاد مسائل عصبی – روانی برای خانواده فرد شود.

دكتر عزیزی خطاب به همكاران پزشك یادآور شد: هنگام انجام آزمایش غربالگری، در صورت برخورد با افرادی كه جواب آزمایش آنها مثبت است، آزمایش تشخیصی و قطعی را با تست‌هایی انجام دهند كه كاملا با ارزش باشد.

دكتر وكیلی درباره تشخیص انواع Pku و هیپربیلی روبینمی گذرای دوران نوزادی، خصوصا در بچه‌های نارس و مقایسه سطح فنیل آلانین با بچه‌های ترم، به خبرنگار ما گفت: هیپربیلی روبینمیا علل متفاوتی دارد كه شایع‌ترین آن هیپرفنیل آلانینمی كلاسیك است و 98 درصد موارد را شامل می‌شود. كمتر از دو درصد هیپرفنیل آلانینمی از نوع بدخیم است. صرف‌نظر از دو علت فوق، به‌خصوص در نوزادان نارس، هیپرفنیل آلانینمی ظرف مدت یك تا دو ماه برطرف خواهد شد.

دكتر ستوده با اشاره به اینكه تا سن سه‌ سالگی رشد مغزی كودكان تكمیل می‌شود، تاكید كرد: باید تا سه سالگی هر یك ماه یك بار و تا 12 سالگی هر 3 ماه یك بار، رژیم غذایی كودكان، تغییر داده شود.

وی گفت: در این فاصله زمانی چنانچه وضعیت بیمار به حد مطلوب نرسد، هر هفته رژیم را تغییر می‌دهیم.

محمودیان، متخصص شنوایی‌سنجی در زمینه ویژگی غربالگری نوزادان از نظر شنوایی‌سنجی گفت: شاخص‌های غربالگری كشور همگام با شاخص‌های جهانی پیش می‌رود. وی گفت: در سیاست‌های جهانی این طرح تحت عنوان 6-3-1 به اجرا درمی‌آید؛ به این ترتیب كه قبل از یك ماهگی حتما غربالگری انجام می‌شود. قبل از سه‌ ماهی تشخیص نهایی داده می‌شود و قبل از شش ماهگی باید مداخله درمانی صورت گیرد.

دكتر یدا... زاهد پارسا، فوق‌تخصص نوزادان در زمینه اهمیت ارزیابی شنوایی نوزادان به ویژه نوزادان پرخطر به خبرنگار ما گفت: بر اساس جدیدترین مقالات كری مادرزادی شایع‌ترین آنومالی مادرزادی نوزادان است كه این مورد 5 برابر هیپوتیروئیدی و 30 برابر بیشتر از Pku شایع است. وی یادآور شد: نیمی از كری‌های مادرزادی اكتسابی و نیمی دیگر ژنتیك است.

دكتر زاهد پارسا با بیان اینكه عوامل اكتسابی شامل دو مورد داخل رحمی و خارجی رحمی است، گفت: سه دسته عوامل داخل رحمی سندرم تورچ (Torch) است كه از این میان CMV و سرخجه (Rubella) بیشترین عامل خطرآفرین می‌باشند.

وی گفت: در صورت تشخیص به موقع CMV، درمان قابل انجام است. وی با اشاره به عوامل خارجی رحمی در هنگام زایمان افزود: پرخطرترین عامل آسفكسی است. در صورتی كه آسفكسی همراه با فلج مغزی (CP) و مشكلات رفتاری و حركتی باشد، منجر به كری خواهد شد.

دكتر زاهدپارسا گفت: اگر اختلال شنوایی به دلیل مننژیت به‌وجود آمده باشد، در صورت تشخیص و درمان به موقع مشكل برطرف خواهد شد؛ ولی چنانچه پس از ابتلا به مننژیت، درمان دو تا چهار هفته به طور انجامد، اختلال شنوایی سبب كری پایدار خواهد شد.

وی هشدار داد در مواردی كه در بیماران داروی فورزماید و وانكومایسین و جنتامایسین بطور همزمان و به سرعت تزریق شود، عارضه‌ای سوء بر گوش باقی خواهد گذاشت.

دكتر پارسا با  اشاره به نقش زردی شدید در ایجاد كری گفت: در موارد شدید كه نیاز به تعویض خون باشد، اگر تعویض خون بموقع انجام نگیرد، منجر به كری می‌شود.

وی یادآور شد: سروصدای شدید، خصوصا در ماه اول نوزادی، سبب اختلال شنوایی خواهد شد (سروصداهایی مانند جیغ، صدای آمبولانس و...)؛ ولی سروصدای انكوباكتور مشكلی را ایجاد نمی‌كند. دكتر زاهد پارسا از ضربه‌ها و شكستگی‌های استخوان اوتیت‌های مكرر و سابقه فامیلی به عنوان دیگر عوامل خارج رحمی یاد كرد.

دكتر انجه در مراسم اختتامیه یادآور شد: در مساله غربالگری نوزادان تشخیص زودرس اهمیت ویژه‌ای دارد.

وی با اشاره به لزوم ارتقای آگاهی مردم تاكید كرد: باید اقشار مردم را توانمند سازیم و هنگام اولین مراجعه مادر با نوزاد تمامی اقدامات موثر انجام گیرد تا اطلاعات در یك مرحله دریافت شود و در صورت لزوم پیگیری‌های لازم به طور مجزا صورت گیرد.

دكتر حق‌ازلی، نماینده وزارت بهداشت نیز ضمن تاكید بر تشخیص پره‌ناتال یادآور شد: این تشخیص خصوصا در 20 هفته اول اهمیت دارد تا با انجام اقدامات لازم نسلی سالم و كشوری توسعه‌یافته داشته باشیم.