تغذيه در سال دوم زندگی
در سال دوم زندگی، تغییرات قابل توجهی در كودك رخ میدهد. دیگر شیر غذای اصلی نیست و فقط یك سوم كالری مورد نیاز كودك با آن تأمین میشود. رشد كودك كند و نیازهای تغذیهای و اشتهای او كمتر میشود. بهتر است غذای اصلی كودك همان غذای خانواده باشد. حس استقلال طلبی و مسائل روحی كودك به توجه كافی والدین نیاز دارد. بسیاری از مادران در سال دوم زندگی نگرانی بسیاری در مورد نحوه تغذیه كودك خود دارند كه باید با دقت و حوصله پزشكان كودكان، برطرف شود. در نوشتار زیر كوشش شده تا بخشی از مسائل مربوط به تغذیه در سال دوم عمر مورد بحث قرار گیرد.
رژیم غذایی كودكان یك سال و بیشتر باید به گونهای باشد كه موارد زیر را تأمین كند:
1) انرژی لازم برای فعالیت بدنی
2) تكامل سریع مغز
3) تكامل سیستم ایمنی
4) رشد قدی و وزنی
نكات مهم در تغذیه كودكان 1-2 ساله
در این سن و سالهای بعد:
1) الگوهای غذایی و سابقههای غذایی شكل میگیرند.
2) عادات و رفتارهای نادرست غذایی شایع است.
3) به دلیل كندی رشد، اشتها نیز كاهش مییابد.
4) شیر غذای اصلی نیست.
5) استقلال تغذیهای عامل مهمی است.
6) رعایت نكات روانی در تغذیه ضرورت دارد.
7) در سال دوم زندگی غذا نقش اصلی و شیر نقش فرعی دارد. 30 درصد كالری باید از شیر تأمین گردد.
8) به علت گنجایش كم معده، خوردن پنج وعده غذا در شبانهروز در سال دوم ضروری است.
9) نمیتوان از كودك دو ساله توقع داشت كه بدون مشكل سر سفره بنشیند و ظرف غذای خود را تمام كند. آنها وسط غذا چند بار سفره را ترك كرده و دقایقی بعد با تدبیر مادر مجدداً برای غذا خوردن برمیگردند.
10) غذای خانواده میتواند غذای اصلی كودك باشد؛ به شرطی كه ابتدا از قسمتهای نرم و خوب پخته شده غذا انتخاب گردد.
11) ممنوعیت خاصی در مصرف مواد غذایی در سال دوم نیست؛ مگر مواردی از آلرژیهای غذایی كه برای كودك مشخص شده باشد.
12) استفاده از قاشق، چنگال، لیوان و توجه به ظروف مورد علاقه، همچنین طعم و رنگ غذا ضروری است.
13) تداوم شیرمادر در سال دوم زندگی ضروری است.
14) مصرف میوه و سبزیها باید بخشی از برنامه تغذیهای كودك باشد.
15) مصرف لبنیات با چربی معمولی توصیه میگردد.
16) برای كودكان كم خور و كماشتها میتوان كره یا روغن زیتون به غذاهای آنها اضافه كرد.
17) ادامه مصرف آهن و مولتی ویتامین تا پایان دو سالگی توصیه میشود.
با ایجاد رفتارها و عادات خوب غذایی، میتوان از ابتلای زودرس كودك به بسیاری از بیماریها جلوگیری كرد؛ از جمله:
افزایش فشار خون- چاقی- استئوپروز -افزایش كلسترول خون و بروز زودهنگام بیماریهای قلب و عروق پوسیدگی دندانها
1) تداوم شیر با شرایط سال اول زندگی
2) مصرف بیش از حد میوه و آبمیوه
3) مصرف تنقلات 4) نرم كردن بیش از حد غذا
5) عدم رعایت تنوع غذایی
6) عدم رعایت نظم در تغذیه
7) پر كردن بیش از حد ظرف غذا
8) عدم دقت مناسب برای تغذیه و شرایط روحی كودك
9) اضطراب والدین در مورد كم خوردن و اثر منفی آن بر رشد كودك
10) تغذیه با زور و عجله و بداخلاقی
11) اعمال سلیقه و تحمیل غذاهایی كه مادر ترجیح میدهد 12) تهدید كودك 13) اهدای جایزه
ورود مواد غذایی در راههای تنفسی از مشكلات عمده سال دوم زندگی است؛ بنابراین هنگامی كه غذا در دهان كودك است. نباید حرف بزند، بخندد، گریه كند و درحد امكان باید از تحركاتی كه موجب سقوط و یا گریه او میشود، جلوگیری كرد. ضمناً از دادن میوههایی نظیر انگور، گیلاس، آجیل و آبنباتهای لغزنده و موارد مشابه آنها باید خودداری نمود.