زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

فتق کشاله ران در کودكان

فتق یعنی بیرون زدگی احشاء داخلی شکم به بیرون که یکی از شایع‌ترین انوع آن در کودکان، فتق کشاله ران است. فتق کشاله ران یکی از بیماری‌های شایع و ترمیم و جراحی آن از شایع‌ترین اعمال جراحی دوران کودکی است.

فتق در پسران

در پسرها در دوران جنینی بیضه‌ها در داخل شکم قرار دارند. به تدریج که جنین به تکامل می‌رسد، در نزدیک تولد، بیضه‌ها از داخل شکم به داخل کیسه بیضه نزول پیدا می‌کنند. در میسر نزول یک کیسه‌ای از پرده داخل شکمی را با خود به داخل کیسه بیضه می‌آورند. این کیسه در بعد از تولد در 90% از کودکان بسته می‌شود ولی در 10% کودکان باز می‌ماند و فتق کشاله ران در همین مسیر نزول بیضه به وجود می‌آید. اگر مسیر باز بودن این کیسه باریک باشد که فقط مایع داخل شکم از طریق آن بیرون آید، به آن هیدروسل یا جمع شدن مایع داخل بیضه   می‌گویند. وقتی مسیر باز بودن این کیسه وسیع باشد، روده‌ها از شکم به داخل آن می‌آیند که به آن فتق کشاله ران می‌گویند.

فتق در دختران

در دخترها این مسیر محل عبور بند رحم است و این مسیر اگر باز بماند، فتق کشاله ران در دخترها را ایجاد می‌كند. فتق کشاله ران در دخترها کمتر از پسرهاست.

3-5 درصد کودکانی که بموقع به دنیا می‌آیند، موقع تولد ممکن است فتق کشاله ران داشته باشند. کودکان نارس که زودتر از موقع به دنیا می‌آیند، میزان بروز فتق کشاله ران در آنها بیشتر به میزان 9-11 درصد می‌رسد. 35 درصد از کودکان نارسی که در 28 هفتگی بارداری به دنیا می‌آیند، دارای فتق کشاله ران هستند. 60% موارد در طرف راست و در 25% موارد در طرف چپ و در 15% موارد در دو طرف می‌باشد. فتق کشاله ران در پسرها بیشتر از دخترهاست، ولی فتق دو طرفه در دخترها شایع‌تر است.

درمان جراحی

درمان جراحی فتق کودکان توسط جراحان کودکان باتجربه یک جراحی ساده و ظریف است و می‌تواند بصورت سرپایی انجام گیرد. این جراحی حتما باید با بیهوشی عمومی باشد و در مراکزی که مهارت بیهوشی کودکان در آن وجود داشته و جراحان کودکان حضور دارند، انجام گیرد. بیهوشی عمومی در کودکان چنانچه توسط بیهوشی کودکان باتجربه انجام گیرد، هیچ خطری ندارد و با توجه به وجود مهارت‌های بیهوشی و جراحی در کودکان ، درمان این کودکان به هیچ وجه نباید به تاخیر بیفتد. جستجوی کشاله ران طرف مقابل در این زمان‌ها از نظر علمی توصیه نمی گردد و کودکان بعد از عمل جراحی بدون  هیچ محدودیت حرکتی یا تغذیه از روز دوم پس از عمل به وضعیت طبیعی و عادی برمی گردند. میزان عوارض پس از جراحی بسیار کم و طبق  آنچه در آمار گفته می‌شود، حدود 5/0 درصد است. همچنین میزان بروز فتق کشاله ران طرف مقابل پس از جراحی یک طرف حدود 7-10 % می‌باشد. در صورت بروز عوارض یا فتق طرف مقابل درمان آنها هم جراحی است که بایددر اسرع وقت انجام گیرد.

تظاهرات فتق در کودکان

شایع‌ترین تظاهر فتق در کودکان پسر و دختر برجستگی در کشاله ران و در پسر بچه‌ها علاوه بر کشاله ران در کیسه بیضه‌ها می‌باشد. این برجستگی به سادگی در زمان زور زدن کودک یا در حین گریه کردن دیده می‌شود، ولی گاهی به سختی مشاهده می‌گردد. اگر کودک آرام باشد، برجستگی به طور خودبه‌خود محو می‌شود. این برجستگی در پسرها بیرون زدگی قسمتی از روده یا چربی داخل شکم در کیسه فتق است و در دختر بچه‌ها قسمتی از روده یا تخمدان همان طرف می‌باشد.

در کودکان پسری که مسیر باز بودن کیسه فتق باریک باشد، فقط مایع به داخل کیسه بیضه می‌آید و باعث بزرگی کیسه بیضه می‌شود و این بزرگ شدن کیسه بیضه در طول روز فرق می‌کند؛ به طوری‌که در شب‌ها و صبح اندازه کیسه بیضه کوچک ولی در ساعات دیگر روز، به خصوص عصرها کیسه بیضه‌ها بزرگ‌تر است. والدین با دیدن این برجستگی‌ها در کشاله ران کودکان دختر و پسر و یا کیسه بیضه کودکان پسر باید فورا به پزشک مراجعه كنند. پزشك معمولاً پس از معاینه اولیه كودك را به جراح کودکان معرفی خواهند كرد. درمان قطعی فتق کشاله ران در کودکان فقط جراحی است. فتق در کودکان به عنوان بیماری تلقی نمی‌شود، ولی بیرون زدگی محتویات شکم به داخل کیسه فتق، یعنی روده‌ها یا تخمدان‌ها ممکن است گاهی دیگر قابل برگشت نباشد و گیرکردن این احشاء در داخل کیسه فتق جریان خون این احشاء را مختل و باعث آسیب غیرقابل برگشت شود. در چنین مواردی این بیماری به عنوان یک فوریت و اورژانس پزشکی تلقی می‌شود و نشانه آن برای والدین برجستگی دردناک و غیرقابل برگشت در کشاله ران است. در چنین مواردی والدین باید در هر ساعت از شبانه روز باشد، کودک را به مراکزی که امکانات جراحی کودکان در آنجاست، ببرند.

تشخیص

به دلیل همین عارضه اورژانسی است که توصیه می‌گردد بلافاصله بعد از تشخیص فتق و قبل از به وجود آمدن این عارضه كودك تحت درمان جراحی قرار گیرد. در 12 درصد از کودکان زیر 12 سال این عارضه رخ می‌دهد، ولی در سال اول زندگی ممکن است در 30 درصد از فتق‌ها رخ دهد. گیرکردن فتق در طرف راست بیشتر از طرف چپ است. در کودکان نارس دارای فتق کشاله ران بهتر است قبل از مرخص شدن از بخش‌های مراقبت‌های ویژه نوزادان تحت عمل جراحی قرار گیرند؛ در غیر این صورت، باید در اسرع وقت که سن آنها به 60 هفته رسیده، تحت درمان جراحی قرار گیرند و پس از جراحی هم حداقل 24 ساعت در بیمارستان تحت نظر باشند. درمان فتق‌های کشاله ران همان‌طوری‌که گفته شد، درمان، جراحی است و این اقدام باید توسط جراحان کودکان باتجربه انجام گیرد. دستکاری این کودکان توسط جراحانی که آموزش جراحی کودکان ندیده‌اند، صلاح نیست و ممکن است عارضه بیشتری را ایجاد كند.