به قلم : زهرا رومی ، کارشناس ارشد علوم تغذیه
تحریریه زندگی آنلاین : سرد كردن و انجماد یكی از متداولترین روشهای نگهداری مواد غذایی است كه موجب طولانی شدن زمان ماندگاری آنها میشود. با توجه به شرایط زندگی كنونی گاهی اوقات مقدار زیادی مواد غذایی خریداری میشود كه اگر از شرایط مناسب نگهداری آن مطلع باشیم، در حفظ ارزش غذایی این مواد به ما كمک میكند.
یکی از موارد مهم، مدت زمان نگهداری مواد غذایی در یخچال و فریزر است. هر نوع خوراكی مدت زمان نگهداری مخصوص به خود دارد و پس از آن ممكن است كیفیت مطلوبش را از دست بدهد و از ارزش غذاییاش كاسته شود. این مدت زمان برای هر ماده غذایی در یخچال و فریزر متفاوت است.
شرط اصلی و اولیه نگهداری مواد غذایی در یخچال و فریزر استفاده از ظروف مناسب است. ظروفی را برای نگهداری غذاها انتخاب کنید که درپوشیده و بدون شکستگی باشند تا مانع از نفوذ هوا به داخل غذا شوند.
بلافاصله غذای داغ را به ظروف نگهدارنده انتقال ندهید. اجازه دهید غذا کمی سرد شده و با محیط هم دما شود. سپس آن را به ظرف انتقال داده و داخل یخچال بگذارید.
طبق تحقیقات سازمان بهداشت جهانی غذای پخته شده نباید بیشتر از دو ساعت خارج از یخچال قرار گیرد، زیرا بهسرعت انواع باکتری و میکرواورگانیسمها در آن رشد میکنند.
نگهداری مواد غذایی پخته در فریزر به هیچ عنوان توصیه نمیشود، زیرا میزان خاصیت آن بهطور چشمگیری کاهش مییابد. در صورتی که این کار را انجام دادید، حتما با استفاده از یک برچسب تاریخ بستهبندی را روی آن یادداشت کنید.
غذاهای بستهبندی شده در یخچال را با فاصله از یکدیگر قرار دهید تا هوای سرد بین آنها جریان پیدا کند.
بیشتر بخوانید:
ترفندهایی برای نگهداری میوه و سبزیجات
سرعت فاسد شدن در کدام دسته از مواد غذایی بالاتر است؟
با شناخت مواد غذایی که سرعت فاسد شدن در آنها بالاتر از دیگر مواد غذایی است تا حد زیادی میتوانیم استاندارد لازم برای نگهداری غذاها را رعایت کنیم. مواد غذایی مانند لبنیات، تخممرغ و انواع گوشت به دلیل داشتن رطوبت بالا و مواد مغذی فراوان در معرض فساد بیشتری قرار دارند. از این رو غذاهایی که در آنها هر یک از این مواد غذایی به کار برده شده را زودتر از سایر غذاها استفاده کنید.
غذاهای پخته شدهای مانند برنج سفید یا زعفرانی، پلوهایی که در آن گوشت استفاده نشده، ماکارونی، خوراک لوبیا، عدسی، انواع آش ماندگاری بیشتری نسبت به سایر مواد غذاهای پخته شده دارند. معمولا تا سه تا پنج روز میتوان آنها را در یخچال نگهداری کرد.
مدت زمان نگهداری غذاهای دریایی
غذاهای دریایی با سرعت بیشتری آلوده و فاسد میشوند. از این رو سعی کنید زمان پخت این نوع غذاها، حجم کمتری درست کرده تا در همان وعده کاملا سرو شوند. در غیر این صورت و بالا بودن حجم غذای مانده تنها تا دو روز مجاز هستید آن را در یخچال نگهداری کنید. بعد از دو روز خواهید دید که غذا بوی نامطبوعی به خود میگیرد و این نشانه فاسد شدن غذا است.
بیشتر بخوانید:
ده ماده غذایی را هرگز در یخچال و فریزر قرار ندهید
این مواد غذایی هرگز نباید در فریز نگهداری شود
مدت زمان نگهداری انواع سالاد
سالادهای خام مانند سالاد فصل، سالاد شیرازی، سالاد اندونزی و … را مدت سه تا پنج روز میتوان در یخچال نگهداری کرد.
سالاد مرغ، سالاد اولویه، سالاد تن ماهی و دیگر سالادهایی که در آن موادی مانند تخممرغ، تنماهی، سیبزمینی و… استفاده شده را دو تا چهار روز میتوان در یخچال نگهداری کرد. با توجه به اینکه در تهیه این نوع سالادها مواد غذایی پخته شده وجود دارد، پیشنهاد میکنیم آنها را زودتر سرو نمایید تا از بروز مسمومیتهای غذایی جلوگیری کرده باشید.
مدت زمان نگهداری میوه و سبزیجات
میوه و سبزیجات را قبل از قرار دادن داخل یخچال بشویید و داخل آبکش بگذارید تا آب اضافی آن چیده شود. اگر میخواهید مدت ماندگاری میوه و سبزیجات بیشتر شود آنها را خشک کرده و بهترین راه چیدن آنها در ظروف در بسته است.
مدت زمان نگهداری غذاهای کنسرو شده
غذاهای کنسروی مانند تن ماهی، انواع خورش، خوراک لوبیا و … در صورتی که بعد از باز شدن کامل مصرف نشوند، را به ظرف درپوشیدهای انتقال داده و آن را در یخچال قرار دهید. دو تا سه روز فرصت دارید که این غذاهای کنسروی را سرو کنید در غیر این صورت فاسد میشوند. به هیچ عنوان غذاهای کنسرو شده را بعد از باز کردن همراه با قوطی کنسرو داخل یخچال قرار ندهید، زیرا سرعت فسادپذیری به دلیل نفوذ هوای یخچال به داخل غذا، بالا میرود.
مدت زمان نگهداری انواع گوشت در یخچال
بهترین محل برای نگهداری انواع گوشت فریزر است. چنانچه به هر دلیلی مایل بودید که آنها را داخل یخچال نگهداری کنید، باید طی یک یا دو روز مصرف شوند. اگر بیشتر از دو روز گوشت را در یخچال نگه دارید بافت آن لزج شده و بستر مناسبی برای رشد انواع قارچ و کپک خواهد شد. شرایط نگهداری گوشت در فریزر متفاوت از یخچال است، بهطوری که میتوان تا چند ماه آنها را فریز و نگهداری کرد.
ماندگاری خورشت در یخچال
غذاهایی مانند سوپ و خورشتها را میتوان سه تا چهار روز در یخچال و دو تا سه ماه در فریزر نگهداری کرد.
مدت زمان نگهداری گوشت پخته در یخچال
گوشت قرمز را میتوان تا ۵ روز در یخچال نگهداری کرد و این ماده غذایی ۴ تا ۱۲ ماه نیز در فریزر سالم باقی میماند. گوشت پخته شده نیز، سه تا چهار روز در یخچال قابل نگهداری است و میتوان آن را دو تا شش ماه هم در فریزر نگهداری کرد. گوشتهای چرخ کردهای مانند گوشت گاو، گوشت گوساله یا مرغ میتوانند برای یک تا دو روز در یخچال و برای مدت سه تا چهار ماه در فریزر نگهداری شوند. باید بسیار مراقب باشید، چرا که این گونه گوشتها در یخچال به سرعت فاسد میگردند.
مدت زمان نگهداری جوجه کباب خام در یخچال
جوجه کباب مزهدار شده را میتوان تا مدت ۳ ماه در فریزر و به صورت منجمد شده نگه داشت، البته بهتر است برای مزهدار نمودن آن از محصولاتی با تاریخ انقضای محدود استفاده نکنید. بهتر است تاریخ قرار دادن مرغ در فریزر را روی آن بنویسید تا به موقع بتوانید آن را مصرف کنید.
مدت زمان نگهداری حبوبات پخته در یخچال
اگر میخواهید برای مدت کوتاهی حبوبات را در یخچال نگه دارید، حبوبات با قرار گرفتن در محفظه سرد یخچال برای مدتی سالم میمانند، اما نگهداری طولانی مدت حبوبات در یخچال به دلیل سرما و رطوبت بالای آن کار صحیحی نیست. یکی از دلایلی که باعث میشود یخچال محیط مناسبی برای نگهداری حبوبات نباشد، این است که سرمای یخچال ممکن است باعث تغییر در ساختار و ظاهر حبوبات شود و رطوبت یخچال نیز عامل فساد آنها خواهد شد. به طور کلی، مدت زمان نگه داشتن حبوبات در یخچال نباید خیلی طولانی گردد، زیرا ممکن است حبوبات با جذب رطوبت یخچال تغییر طعم دهند و هضم آنها دیرتر اتفاق بیفتد.
مدت زمان نگهداری آش رشته در یخچال
غذاهایی چون سوپ و آش را میتوان ۵ تا ۶ روز در یخچال نگهداری کرد، اما هنگام مصرف آن به این موضوع که طعمش تغییر نکرده باشد، دقت کنید. در صورتی که متوجه هر گونه طعم و یا بوی غیر عادی در آن شدید، بهتر است که آن را دور بریزید.
مدت زمان نگهداری سوپ و خورشتها در یخچال
غذاهایی مانند سوپ و خورشتها سه تا چهار روز در یخچال و دو تا سه ماه در فریزر قابل نگهداری هستند.
مدت زمان نگهداری آبگوشت در یخچال
اگر میخواهید آبگوشت را درون یخچال نگهداری کنید، باید مدت زمان نگهداری از این غذا را مورد بررسی قرار دهید. دقت داشته باشید که غذاهای پخته شده نباید مدت زیادی درون یخچال باشند. هر یک از غذاهایی که گوشت درون آنها وجود دارد، بعد از ۴۸ ساعت خاصیت خود را به طور کلی از دست میدهند و شاید برای شما ضرر داشته باشند. به همین دلیل اگر میخواهید غذای خود را درون یخچال نگه دارید، بهتر است در وعده بعدی غذا را میل کنید.
مدت زمان نگهداری کوکو سیبزمینی در یخچال
تمامی چیزهایی که سیبزمینی پخته دارند را میتوان ۳ تا ۴ روز در یخچال نگهداری کرد و بیشتر از این باعث میشود که سیبزمینی آبکی و چسبناک شود، چون نشاستههای آن تغییر کرده و هنگام سرد شدن در یخچال آب آزاد میکنند. همچنین سیبزمینی پخته شده وقتی در یخچال قرار گیرد، نشاسته مقاوم تشکیل میدهد، نوعی کربوهیدرات که انسان قادر به هضم و جذب آن نیست. این میتواند برای کسانی که قند خون دارند خوب باشد، زیرا باعث کاهش شاخص گلیسمی در حدود ۲۵ درصد میشود. نشاسته مقاوم همچنین باعث تقویت سلامتی روده میشود، زیرا باکتریهای روده آن را تخمیر کرده و اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تولید میکنند که برای سلامتی روده مفید هستند.
سالاد ماکارونی چند روز در یخچال میماند؟
سالاد ماکارونی نیز سه تا پنج روز در یخچال قابل نگهداری است، اما قابل فریز کردن نیست.
ماکارونی چند روز در یخچال میماند؟
غذاهایی مانند ماکارونی و اسپاگتی را حداکثر ۲۴ تا ۴۸ ساعت، میتوان در داخل یخچال نگهداری کرد. بعد از این مدت ممکن است در اثر رشد باکتریها دچار مسمومیت غذایی شوید. همواره سعی کنید تا غذا به میزان مصرف روزانه خود تهیه کنید تا هم از اسراف جلوگیری کرده و هم مواظب سلامت خود و سایر اعضای خانواده باشید.
نتیجهگیری
لازم است بدانید ارزش غذایی غذاهای مانده در یخچال و فریزر بسیار کمتر از غذای تازه است. سعی کنید تا جای ممکن غذا را تازه سرو کنید و زمانی هر چند کوتاه در طول روز را صرف پختوپز کنید. با نگهداری مواد غذایی در یخچال و فریزر به مرور ویتامینهای موجود در آنها کاهش یافته و بستر مناسبی برای رشد انواع میکروارگانیسمها فراهم میکنند.