زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

ماجرای آلودگی لبنیات و شیر در ایران ماجرایی دنباله دار و پرحاشیه و جنجالی است. در یک دهه اخیر اخبار و گزارش های زیادی از آلودگی شیر به مواد غیربهداشتی و افزودنی های غیرمجاز منتشر شده و پای انتی بیوتیک ها، پالم، وایتکس و سم آفلاتوکسین را هم به اخبار کشانده است. این اتفاق ها اعتماد مردم را قربانی کرده و در بسیاری از موارد کاهش مصرف سرانه شیر در جامعه و مشکلات بهداشتی ناشی از آن را در پی داشته است.

به گزارش زندگی آنلاین، ماجرای پرحاشیه شیرهای جنجالی از سال های نخست دهه 90 شروع شد که خبری با این مضمون در رسانه ها منتشر شد که برخی شیرهای تولید ایران بر اساس شایعات منتشر شده میان مردم، حتی پس از گذشت تاریخ مصرف فاسد نشده و به حالت عادی باقی می‌مانند و برخی دیگر از مردم نیز از تغییر مزه برخی شیرها ابراز نگرانی کردند. یک کارشناس آزمایشگاهی از احتمال دادن انتی‌بیوتیک به گاوها سخن گفته که می‌تواند از وایتکس خطرناک‌تر باشد.

پای وایتکس هم همان سالها به خبرهای مربوط به شیر باز شد و یک منبع آگاه خبر داد مسئولان وزارت بهداشت در کنترل شیرهای تولید شده به مسئله آلودگی به وایتکس برخورده‌اند.

یکی از کارشناسان هم به رسانه ها گفت: «شیر سالم حالت شیمیایی قلیایی دارد اما زمانی که بار میکروبی آن از حد مجاز می‌گذرد، اسیدی می‌شود. کارخانه‌داران برای جلوگیری از این اتفاق به آن «آب ژاول» یا «وایتکس» اضافه می‌کنند. این عمل باعث می‌شود تا دوباره حالت شیمیایی شیر قلیایی شود. از طرف دیگر اداره استاندارد هم متوجه این قضیه نمی‌شود، چون نتیجه این عمل قابل اثبات نیست!»

*باز شدن پای پالم  و سم به بطری شیر!

بعد از وایتکس این بار نوبت پالم بود تا به اخبار مرتبط با شیر راه یابد. در مرداد ماه سال ۹۳ شماری از مقام‌های دولتی از جمله وزیر بهداشت وجود روغن گیاهی در شیر پرچربی برخی از شرکت‌ها را تأیید کردند. تولیدکنندگان منکر استفاده از این روغن شدند و سازمان ملی استاندارد ایران این کار را ممنوع دانست. به گفته مسئولان بهداشتی کشور استفاده از روغن پالم در شیرهای پرچرب به اثبات رسیده است و این روغن به دلیل کیفیتی که دارد برای سلامتی مضر است. مسئولان بهداشتی تایید کردند: "روغن پالم حاوی اسید چرب و ترانس است که جزء چربی‌های مضر محسوب می‌شود و یکی از عوامل اصلی افزایش بیماری‌های قلبی و عروقی در کشور ماست.

دو سال قبل نیز ادعای عرضه شیرهای پاستوریزه‌ آلوده به سم " افلاتوکسین " در کشور و نام بردن از برخی استان ها با آمار نسبتا بالا آن هم در یک برنامه تلویزیونی صبحگاهی موجی از نگرانی را در خانواده‌ها ایجاد کرد.

این ادعا را یک بازرس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران در برنامه " سلام صبح بخیر "  شبکه ۳ سیما مطرح کرد و مدعی شد ؛ شیرهای پاستوریزه‌ای که از سوپرمارکت‌ها تهیه می‌شود مقدار زیادی آلودگی به سم افلاتوکسین دارند. سمی که به منجر به سرطان کبد می‌شود.

*آفلاتوکسین و موجی نگرانی در جامعه

بازرس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران در این برنامه زنده تلویزیونی پس از اظهارنظر درباره برخی صنوف مرتبط با عرضه غذاهای آماده، به پیشینه بعضی چالش‌های بهداشتی در صنعت لبنیات اشاره کرد و گفت: جای آن که نگران استفاده از روغن پالم و وایتکس در لبنیات باشیم، افکار عمومی و مسئولان باید به مسائل مهم‌تری مانند وجود سموم دیگر در لبنیات توجه داشته باشند.
او به عنوان مثال به ورود ذرت‌های آلوده استناد کرد و گفت که مصرف این ذرت‌های آلوده به افلاتوکسین، سبب تولید شیرهای آلوده به این سم شده است.
حاجی محمدی در این گفت‌وگوی تلویزیونی آماری را که به گفته خودش از پژوهش‌های تعدادی از اساتید دانشگاه استخراج شده درباره میزان آلودگی شیرهای پاستوریزه در شهرهای مختلف کشور اعلام کرد و گفت: طبق این آمارها ۳۳ درصد نمونه‌های شیر پاستوریزه آلوده به این سم بودند. شیرهای پاستوریزه آزمایش شده در تبریز ۶۲ درصد، ساری ۶۰، مشهد ۵ درصد، شیراز ۱۷ درصد و اردبیل ۳۳ درصد به سم آفلاتوکسین آلوده هستند.
وی افزود : سم موجود در خوراک دام وارد شیر می‌شود و با توجه به این که این سم بر اثر حرارت جوشاندن از بین نمی‌رود، در شیر باقی می‌ماند. جای تاسف است بین ۱۰ کشور منطقه خاورمیانه رتبه آخر را از نظر وضعیت آلودگی سم سرطان‌زای آفلاتوکسین در شیر داریم.
او کوکان و خردسالان را به واسطه وزن پایینی که دارند نسبت به میزان سمی که از شیر دریافت می‌کنند اقشار در معرض خطر جامعه معرفی کرد و گفت: متاسفانه یا خوشبختانه سرانه مصرف شیر در کشور ما پایین است و اگر در مصرف شیر مثل کشورهایی همچون انگلستان بودیم مشخص نبود که چه اتفاقی در حوزه سلامت رخ می‌داد.
موج نگرانی در فضای مجازی
اعلام این آمارها و اظهارنظرها و همچنین پرسش تاکیدی مجری برنامه مبنی بر این که «چطور می‌شود که یک هفته شیر نخریم؟» بلافاصله در شبکه‌های اجتماعی همرسانی شد و مورد توجه اقشار مختلف و کاربران فضای مجازی در سراسر کشور قرار گرفت.
این اظهارنظرها طی سال‌های اخیر در کنار افزایش قیمت و تورم موجود در جامعه سبب شد که گرایش مصرف‌کنندگان لبنیات در بسیاری از استان‌ها از جمله مازندران به استفاده از لبنیات غیرصنعتی یا فله افزایش یابد. نتیجه این روند نیز افزایش قارچ‌گونه فله‌فروشی‌های لبنیات و همچنین بالا رفتن میزان مصرف لبنیات غیرصنعتی بود که سبب رشد آمار ابتلا به تب مالت در کشور شد.
 

*هشدار استاندارد تهران درباره شیر پگاه فاسد در بازار

حالا و بعد از گذشت چند سال از جنجال های مرتبط با شیر باز هم خبری از از سوی اداره کل استاندارد منتشر شد که شوکه کننده بود و جامعه را دوباره دستخوش نگرانی کرد.

روز گذشته اداره‌ کل استاندارد تهران در پی مشاهده شیرفرادمای ۲۰۰ سی سی فاسد با برند پگاه تهران، به شهروندان اعلام کرد که شیر فرادمای پگاه با مشخصات فوق غیراستاندارد است و از مصرف آن خودداری شود.

به گزارش اداره‌کل استاندارد تهران، شیر فرادما، مطابق استاندارد، شش ماه تاریخ مصرف دارد و در این مدت باید شکل اولیه خود را حفظ کند؛ درحالیکه بازرسان استاندارد شیرفرادمای ۲۰۰ سی سی پگاه تهران که دوفاز شده بود، با شماره سریال ۱۶/۱۷۵۰۵ به تاریخ تولید ۲۴ تیر ۱۴۰۰  و انقضای ۲۴ دی ماه ۱۴۰۰،   در سطح بازار مشاهده کردند.

اداره‌کل استاندارد تهران ضمن هشدار به هموطنان در خصوص توجه به عدم استفاده از این شیر، با شرکت شیر پگاه تهران برخورد و مراتب را مطابق قانون پیگیری خواهد کرد.

انتشار این خبر دوباره اعتماد مردم به برخی از برندهای سابقه دار را هدف گرفت و سبب شد تا شرکت پگاه با انتشار جوابیه ای در خصوص این اتفاق اطلاع رسانی کند ودر خصوص رعایت استانداردهای لازم تولید شیر و اطلاعیه صادره استاندارد تهران توضیح دهد.

*جوابیه پگاه در مورد غیراستاندارد بودن شیر فرادما

به گزارش  روابط عمومی شرکت صنایع شیر ایران(پگاه)، در پی صدور اطلاعیه اداره استاندارد تهران، مبنی بر مشکل در یک محصول، شرکت پگاه تهران توضیحاتی جهت روشنگری افکار عمومی ارائه داد که در ادامه می‌خوانید:

۱- متاسفانه در اطلاعیه صادره استاندارد تهران، وجود مشکل در یک محصول خاص که یکی از ۱۷ شرکت‌تولیدی پگاه است، به کل برند ملی و سلامت محور پگاه بسط داده شده که جای تامل دارد.

۲-موضوع اشاره شده در خبر، مربوط به یک تاریخ محصول از یکی از شرکت های پگاه بوده که قابل تعمیم به دیگر محصولات فرادما در تاریخ ‌های مختلف و شرکت‌های دیگر نیست.چه اینکه بررسی‌های انجام شده بر اساس نتایج آزمایشات کلیه تولیدات این شرکت هم در تاریخ مذکور (۲۴ تیرماه ۱۴۰۰ )سالم و عاری از مشکل بوده است.(مستند ویدئویی ضمیمه است)

۳- رعایت استانداردها در شرکت پگاه طبق اعلام ریاست محترم سازمان استاندارد(در بازدید سال جاری از پگاه تهران) سختگیرانه و حتی فراتر از استانداردهای ملی است و گواه این گفته ۶۵ نشان ایمنی و سلامت و اخذ عنوان واحد نمونه ملی استاندارد است و این شرکت همیشه خود را ملزم به رعایت کلیه استاندارد ها و ضوابط اعلامی می‌داند.

۴- خرابی یک‌ محصول خاص (شیراستریل۲۰۰سی‌سی فرادما) ناشی از آسیب دیدگی و صدمه فیزیکی در چرخه جابجایی بوده است و این اطلاعیه با عنوان شیر پگاه ، سبد گسترده بیش از ۲۰۰ محصول مرتبط را تخریب کرده که در سال رفع موانع تولید جای سئوال جدی دارد.

۵- بسته بندی ۶لایه شیرهای استریل یاد شده از شرکت تولیدی معتبر و دارای استاندارد ملی تهیه شده ولی در صورت عدم شرایط نگهداری و حمل و نقل ، امکان خرابی ایجاد خواهد شد؛چه اینکه هر محصول دیگر و برند دیگری در کل دنیا مشمول این قائده است.

۶- این شرکت در سالروز جهانی استاندارد واحد نمونه استاندارد کشوری شده است و بیشترین تعداد گواهینامه های استاندارد را در صنعت لبنیات کشور دارد و همیشه رعایت استانداردهای ملی و ضوابط بهداشتی در سرلوحه کار آن است.

۷- شرکت صنایع شیر ایران ( پگاه ) نخستین شرکت تولید کننده لبنیات بهداشتی و مطابق با استانداردهای ملی و بین‌‌المللی با پیگیری جدی و دقیق فنی توضیحات تکمیلی را برای روشن شدن افکار عمومی منتشر خواهد کرد.

۸- در پایان از مصرف کنندگان وفادار پگاه که ۶۷سال استاندارد و سلامت محصولات پگاه را لمس کرده‌اند و دلسوزانی که در این شرایط سخت تحریم و تولید با حساسیت موضوع را دنبال می‌کنند تشکر و قدر دانی می‌کند.

جوابیه شرکت پگاه اگر چه وعده بررسی تکمیلی و روشن کردن افکار عمومی را در خود دارد اما شاید نتواند جبران کننده اعتماد از دست رفته برخی از مشتریان این شرکت بزرگ لبنی باشد.

به هر حال اين اتفاق ناشي از هر مسئله داخلي شركت پگاه باشد حکایت از نبود دقت و بازرسي و نظارت دارد و اين موضوع لطمه بزرگي به اعتماد مردم به اين شركت با چندین سال سابقه وارد می کند و می توان گفت كاهش مصرف سرانه شير، بي اعتمادي به ديگر محصولات شركت و کارخانجات دیگر و ضربه زدن به منافع كارگران و سهامداران شرکت را در پی خواهد داشت.

این اتفاق در روزهایی رخ می دهد که قیمت بالای لبنیات و موج تازه تورم در محصولات لبنی نارضایتی بسیاری در بین خریداران به دنبال داشته و انتقادهای بسیاری را سبب شده است و باید دید چقدر می تواند بر سفره مردم و خروج فراورده های لبنی از آن تاثیر بگذارد و پای لبنیات را از سفره های ایرانی خواهد برید یا نه؟!