زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : مریم سادات کاظمی

تحریریه زندگی آنلاین : گروهی از مواد غذایی به خاطر اثرات سوء بر سیستم گوارش باعث بروز واکنش‌های التهابی و حتی بیماری‌های التهابی مزمن مانند آرتروز می‌شوند. گروهی از مواد غذایی به خاطر اثرات سوء بر سیستم گوارش باعث بروز واکنش‌های التهابی و حتی بیماری‌های التهابی مزمن مانند آرتروز می‌شوند. تغذیه صحیح و متعادل یکی از مهم‌ترین توصیه‌های حفظ سلامتی و پیشگیری از بروز بیماری‌های مختلف است. خوراکی‌ها تاثیرات متفاوتی بر اندام‌های بدن می‌گذارند و در کنار تأمین نیازهای ضروری گاه ممکن است زمینه ساز ناراحتی‌هایی نیز شوند. در این باره باید به گروهی از مواد غذایی اشاره کرد که به خاطر اثرات سوء بر سیستم گوارش باعث بروز واکنش‌های التهابی حتی بیماری‌های التهابی مزمن مانند آرتروز می‌شوند.

بیشتربخوانید:

مسکن های گیاهی برای درمان دل درد

انواع خمیر و نان سبوس‌دار

بیشتر خوراکی‌های با پایه غلات حاوی گندم و در نتیجه گلوتن هستند. گلوتن پروتئینی است که هضم بسیار مشکلی دارد و به خاطر تحمل فرایند پخت در دمای بالا، ماده سمی و سرطان زایی به نام آکریل آمید تولید می‌کند که مولکول بسیار سختی است و آنزیم‌های گوارشی نمی‌توانند آن را هضم کنند. این مولکول درون روده عدم تعادل ایجاد می‌کند و زمینه ساز رشد باکتری‌های بیماری زا و در نتیجه التهاب و نفوذپذیری به روده می‌شود.

مولکول غذایی "گلیادین آلفا" موجود در گلوتن نیز هضم بسیار مشکلی برای آنزیم‌های گوارشی دارد. زمانی که این مولکول‌های هضم نشده در روده باریک جمع می‌شوند، رشد و تکثیر باکتری‌های بیماری زا را تسهیل می‌کنند و در نتیجه عدم تعادل فلور روده‌ای، پیشرفت التهابات، تحلیل جداره روده باریک و افزایش نفوذ‌پذیری آن را در پی دارد.

بقایای باکتری‌ها و مولکول‌های درشت هضم نشده مانند گلیادین آلفا از جداره روده عبور می‌کنند و در جریان خون و سیستم لنفاوی بدن پخش شده و از این طریق در اندام‌های مختلف جای می‌گیرند. حالت آنتی ژن آنها موجب برانگیختن پاسخ ایمنی و واکنش‌های التهابی نامناسب و غیر ضروری می‌شود. در کنار زمینه‌های ژنتیک، حساسیت به بعضی آنتی ژن‌های غذایی یا باکتریایی نیزمنشا دردهای التهابی و بیماری‌های مزمن هستند.

 بیشتربخوانید:

این ماده لبنی مشکلات گوارشی را برطرف می کند

ماست

انواع ماست، کره، خامه، پنیر، بستنی و به طور کلی لبنیات به دلیل وجود کازئین باعث بروز مشکلاتی می‌شوند.

80% مجموعه پروتئین‌های موجود در شیر گاو را کازئین تشکیل می‌دهد و منشأ بسیاری از حساسیت‌های گوارشی نوزادان و بزرگسالان است. کازئین ساختاری شبیه گلیادین آلفا دارد و به سختی هضم می‌شود. ماست، بستنی و بعضی از پنیرها معمولاً با شیر خشک تهیه می‌شوند که نسبت به شیر تازه مواد تحریک کننده بسیار بیشتری دارد. کازئین منشأ التهاب و نفوذپذیری بالاست. روده باریک در حالت طبیعی نفوذپذیری خاصی دارد تا ریزمغذی‌ها را جذب و مانع ورود مولکول‌ها و مواد غیر مفید شود. حساسیت به کازئین شیر می‌تواند موجب نفوذپذیری بالای جداره روده و ورود ترکیبات مضر به جریان خون می‌شود در حالی که باید از بدن دفع شوند. گاه التهاب خیلی سریع با درد، نفخ، یبوست و... هشدار می‌دهد اما ممکن است بدون هیچ علامتی سال‌ها پیشرفت کرده و به شکل بیماری التهابی مزمنی مانند آرتروز بروز کند. گرچه قند موجود در شیر به نام لاکتوز نیز به خاطر عدم تولید آنزیم‌هایی به نام لاکتاز در معده می‌تواند باعث مشکلات گوارشی شود اما در پیشرفت بیماری‌های التهابی مزمن نقش ندارد.

گوشت کبابی گاو

همه پروتئین‌های حیوانی خصوصاً گوشت گاو اگر در دمای 110 تا 120 درجه طبخ شوند عامل بیماری‌های التهابی مزمن خواهند بود. این روش به دلیل واکنش‌های شیمیایی قند بر پروتئین است و زمینه ساز تولید مواد سمی می‌شود.  البته در صورت پخت گوشت به شکل کباب این حالت بدتر شده و مواد سرطان زایی نیز تشکیل می‌شود. این مولکول‌ها به سختی هضم می‌شوند و عدم تعادل روده‌ای، التهاب و نفوذ پذیری جدار روده‌ها را در پی دارند که در نتیجه ترکیباتی وارد جریان خون می‌شوند که عامل فعالیت‌های غیر عادی سیستم ایمنی در بافت‌ها هستند. جالب است بدانید که طبخ گوشت در 110 درجه سانتی گراد 10 برابر از طبخ ماهی در چنین دمایی تولید مواد مضر و بیماری زا دارد.

بیشتربخوانید:

هرگز این مواد غذایی را قبل از خواب نخورید!

غذاهای کنسروشده

مواد غذایی که در کارخانه‌ها تهیه و فرآوری می‌شوند، معمولاً مقدار بسیار زیادی شکر، نمک، چربی‌های ناسالم، مواد شیمیایی نگهدارنده، رنگ‌های خوراکی و... دارند. به علاوه، قوطی‌های کنسرو لایه‌ای از رزین بیفنول دارند که ممکن است با گذشت زمان در غذای کنسروشده جمع شود. مصرف زیاد چنین غذاهایی همچنین می‌تواند در طولانی مدت زمینه ساز بیماری‌های التهابی مزمن گردد.

پیشرفت درد و بیماری

بعضی از بیماری‌ها مانند آرتروز با توجه به زمینه ژنتیک یا مقدار آنتی ژن‌های حساسیت زا مانند گلوتن پس از چند سال بروز می‌کند. مدت پیشرفت بیماری‌های مزمن با توجه به نوع بیماری، خصوصیات ژنتیک و سبک زندگی فردی متغیر است. پیش از آنکه نخستین علائم بیماری احساس شود، التهاب به تدریج طی هفته‌ها تا سال‌ها پیشرفت کرده و خیلی تدریجی بافت‌ها را نابود می‌کند. همچنین ممکن است علائم هشداردهنده فوری مانند دردهای گوارشی، نفخ، یبوست و... نیز ظاهر شود.  در صورت زمینه ژنتیک ابتلا به یک بیماری خاص، مواد غذایی ذکر شده می‌توانند عامل بروز ناراحتی‌هایی نظیر آرتروز، دیابت نوع 2، فیبرومیالژی، پلی آرتریت روماتوئید، سندروم روده تحریک‌پذیر، کرون، سلیاک، اسکرودرمی (نوعی بیماری التهابی پوستی)، اگزما، آسم، آکنه و... می‌شود.

بیشتربخوانید:

سو ء هاضمه و سوزش معده در بارداری

اصول غذایی افراد مستعد بیماری‌های التهابی

اگر فردی که زمینه ابتلا به بیماری‌های التهابی را دارد مقدار مناسب و کنترل شده از این خوراکی‌ها را مصرف کند، احتمال بروز بیماری نیز کاهش می‌یابد.  اما پس از بروز بیماری، رعایت رژیم غذایی خاص با پرهیز از خوراکی‌های حاوی گلوتن، لبنیات و پروتئین‌های حیوانی، گوشت‌های پخته شده در دمای بالا، خوراکی‌های صنعتی فرآوری شده، خوراکی‌های آلوده به آفت کش‌ها و مواد شیمیایی می‌تواند در بسیاری موارد به برطرف شدن درد و بهبود سطح زندگی کمک کند. به طور متوسط پس از 3 ماه رعایت این رژیم تاثیرات مثبت دیده می‌شود اما در موارد حاد اغلب ممکن است به 16 تا 17 ماه نیز زمان برای بهبود بیماری زمان نیاز باشد.