دكتر پروانه صفایی مقدم
تقریباً همه افراد در طول عمر خود افسردگی را تجربه میكنند. این احساس كه معمولاً به دنبال فقدان یا ناكامی ایجاد میشود، در شرایط طبیعی بعد از چند ساعت یا چند روز از بین میرود؛
اما هرگاه حالات افسردگی ادامه پیدا كند و در سلامتی فرد تأثیر معناداری بگذارد، مداخله درمانی و كمكدرمانی الزامی خواهد بود. این اختلال از زمان بابلی مورد شناسایی قرار گرفت. Deplession یا افسردگی از عبارت لاتین Deprimere به معنای درهم فشرده شده گرفته شده است؛
از این رو افسردگی به معنای احساس درهم فشرده شدن روح، غم یا بیارزشی است و در زبان روز، افسردگی برای اشاره به یك حالت احساسی و واكنشی به یك موقعیت و شیوه رفتار مختص به فرد به كار میرود.
افسردگی اغتشاش در خلق است كه با درجات مختلف غمگینی، یاس، تنهایی، ناامیدی، شك در مورد خویشتن واحساس گناه مشخص میشود.
افسردگی به عنوان یك اختلال در دورههای زمانی طولانیتری تداوم مییابد و شكل ناسازگارانهای از افسردگی اثرات پایداری روی عملكرد فرد میگذارد.
انواع افسردگی
انواع افسردگی شامل موارد زیر میباشد كه به صورت مختصر به شرح آن خواهیم پرداخت.
1- احساس افسردگی در اثر تغییرات موقعیت و شرایط جدید.
2- داغدیدگی با واكنش سوگ.
3- اختلال سازگاری با خلق افسرده.
4- اختلال افسردگی عمده و افسردهخویی.
5- اختلال دوقطبی و ادواری خویی.
6- اختلال خلقی یا افسردگی فصلی
ساعت بیولوژیك
ساعت بیولوژیك بدن انجام فعالیتهایی نظیر تولید پروتئین، رشد مو، میزان اشتها، تنظیم درجه حرارت بدن و خواب و بیداری را بر عهده دارد كه همه تحت تأثیر هورمون ملاتونین دچار تغییرات میشوند.
در صورتی كه علائم ظاهری این افسردگی در شما دیده میشود، باید سعی كنید افسردگی را از خود دور كنید و توجه داشته باشید كه رواندرمانی بیش از دیگر روشها مورد توجه متخصصان است.
پژوهشگران دریافتهاند كه فتوتراپی (نوردرمانی) میتواند از ترشح بیش از حد ملاتونین در بدن جلوگیری كند و اغلب افراد به این درمان پاسخ میدهند.
این شیوه درمان شامل نور مفید فلورسنت است كه بر صفحه فلزی انعكاس داده میشود و شخص در مقابله این نور، با چشمان باز بدون نگاه مستقیم به نور قرار میگیرد، این شیوه درمانی را به مدت نیم الی دو ساعت در روز استفاده میكنند. البته قدم زدن در نور آفتاب به تنهایی میتواند به بهبود بیماری كمك كند.
افسردگی فصلی
در واقع شایعترین نوع افسردگی، افسردگی فصلی است. با آمدن فصل زمستان و كوتاه شدن طول روز بسیاری از افراد به افسردگی مبتلا میشوند که به آن افسردگی فصلی میگویند.
اغلب در پاییز و زمستان اتفاق میافتد و بیش از همه زنان و جوانان راگرفتار میكند. افسردگی فصلی تحت تأثیر ملاتونین بروز میكند. ملاتونین هورمونی است كه توسط غده پینهآل در مغز تولید و ترشح میشود و نقش مهمی در تنظیم ساعت بیولوژیك بدن دارد.
توصیههایی برای جلوگیری از پیشرفت افسردگی
اگر فتوتراپی مؤثر واقع نشد، میتوان از داروهای ضدافسردگی برای درمان بیماری كمك گرفت.
1- صبحها زودتر از خواب بلند شوید و به پیادهروی بروید. انجام فعالیتهای ورزشی بویژه پیادهروی در هوای آزاد و روشنایی روز سهم بسزایی در كاهش افسردگی دارد.
2- خود را در اتاق تاریك و بسته حبس نكنید.
3- از گرفتن رژیمهای كاهش وزن بدون قواعد علمی خودداری ورزید. برای رهایی از اختلالات خلقوخو تا میتوانید از سبزی و میوهجات استفاده كنید و به میزان ویتامین گروه B كه در گوشت قرمز، جگر، تخممرغ، غلات؛ دانههای خوراكی یافت میشود در رژیم غذاییتان بیفزایید.
4- مصرف قهوه و شكر را در روز كاهش دهید.
5- كمبود آهن، امگا 3 و اسیدفولیك نیز تأثیر مستقیمی در بروز علائم افسردگی دارد؛ پس هرچه بیشتر از گذشته به رژیم غذاییتان اهمیت دهید.
6- از پیله تنهایی كه دور خود كشیدهاید، خارج شوید و با دوستان خود صحبت كنید...
برای خواندن بخش دوم - زنان در معرض افسردگی - اینجا کلیک کنید.