بنابراین شخص دچار سوءهاضمه میشود و نمیتواند از غذا انرژی کافی آزاد کند. بنابراین خوردن انار با پیه آن به تقویت معده و گوارش كمك میكند. اما بدیهی است که زیادهروی در مصرف این مواد نیز برای بدن مضر است و باعث مشکلاتی چون خشونت صدا، سرفه، یبوست، انقباضهای بیش از حد در عضلات، گرفتگیهای عضلانی و ... میشوند.
مصلح غذاهای قابض
برای رفع ضرر مواد قابض هم خوردن مواد شیرین یا تا حدودی چرب که به نوعی دارای خاصیت لینت بخشی و نرم کنندگی هستند توصیه میشود. انار شیرین و پیه آن همدیگر را خنثی میكنند لذا خواص هردو به بدن رسیده و ضرر نمی رساند.
مصلح غذاهای چرب
برای كم كردن عارضه خوردنیهای چرب، گفته شده كه مقداری از ادویهجات و شوریجات (گرم و خشك) مصرف شود و همچنین از مواد قابض استفاده گردد، زیرا ادویهجات و شوریجات، چربیها را میشكنند و رطوبت و سنگینی چربیها را خرد و ضعیف کرده و لذا هضم آنها را راحتتر میكنند (در طب امروز هم صفرا برای هضم چربیها لازم است و صفرا هم گرم و خشك است). مواد قابض هم حالت سستكنندگی چربیها را از بین میبرند.
مصلح غذاهای شیرین
اگر با مصرف این غذاها دچار عارضه شدیم یا جهت پیشگیری از بروز عوارض مصرف زیاد آنها، توصیه میشود مقداری از خوردنیها و نوشیدنیهای به سمت ترش و یا با حالت قابض (جمعكننده) مصرف شوند البته معمولاً چیزهای ترش كمی قابض و جمعكننده هم هستند مثل غوره، سماق، پیه انار (بین دانههای انار)، سركه و ترشی.
به خاطر همین است كه از قدیم كنار آبگوشت كه گرم و تر است و غذائیت زیاد دارد، ترشی میخوردند، زیرا اسهال، سستی معده و انسداد كمتر میشود (مواد سنگین، غلیظ چرب یا شیرین را تجزیه میكنند و نمیگذارد در بدن ایجاد غلظت و انسداد كنند). بنابراین در افراد با مزاجهای گرم و تر توصیه میشود از آبغوره یا سركه رقیق شده در آب جوش، آب زرشك و آب انار استفاده كنند (اگر معده قوی دارند ناشتا و در غیر این صورت در بین وعدهها).
ادویهجات و نمك (گرم و خشك)
این مواد چون گرم و خشك هستند، به رفع بلغم و رطوبتهای زاید بدن و گوارش كمك میكنند، مانع عفونت میشوند (میكروبكشاند) و برای پاكسازی و تمیز كردن در سیستم گوارش به كار میروند، بنابراین قبل و بعد غذا كمی نمك بچشید که هم توصیه دین است و هم طب سنتی؛ حكمت آن همین است.
این گرمیجات نمیگذارند مواد ترش به اعصاب عارضه وارد كنند. همچنین اشتها را تحریك میكنند پس افرادی که اشتها ندارند و دنبال چاق شدن هستند خوبست از این طعم دهنده های افزاینده اشتها استفاده کنند و برعکس، اشخاص چاقی که می خواهند لاغر شوند باید غذاهای بدون طعم مصرف كنند تا اشتهایشان به تدریج کاهش یابد و حالت انزجار از غذا ایجاد شود.
ادویهجات و نمك باعث برش و شكستن مولكولهای بزرگ با ساختار پیچیده شده و به هضم كمك میكنند. زیادهروی در مصرف این مواد، باعث خشكی در سیستم گوارش و كل بدن و پوست و مخاطات، آسیب یا التهاب مخاطات معده و روده، خونریزی مخاطی-گوارشی، تحریكپذیری و عصبی شدن یا کم خوابی میشوند.
مصلح غذاهای ترش
برای كاهش عوارض موارد ترش توصیه شده همراه یا بعد آنها، افراد كمی مواد شیرین، شور یا تند بخورند. همه میدانیم كه اگر یك خوردنی ترش (مثل گوجهسبز، ترشی، انار و پرتقال خیلی ترش) بخوریم، برای كاهش ترشی آن میتوان از كمی نمك استفاده كرد تا ترشی آن خنثی شود. گرمی نمک یا تندی، سردی ترشی را خنثی مینماید.
مصلح ادویهجات و نمك
برای رفع عوارض این مواد، افراد میتوانند مقداری مواد چرب و شیرین بخورند تا رطوبت موجود در این مصلح ها، خشکی و برندگی شوریجات و ادویه جات را خنثی نمایند. بدیهی است كه اگر مواد شور و تلخ را همراه با مواد قابض بخوریم، خشكی چند برابر و عوارض ناشی از آن دو چندان می شود، بنابراین نباید آنها را با هم خورد، زیرا یبوستهای شدید ایجاد میكنند. پس افراد دچار یبوست نباید از قابضها بخورند، مخصوصا همراه شوریها، تندیها و ... .
مصلح غذاهای بیمزه و بیطعم
برای اصلاح اثرات نامطلوب این مواد هم میتوان از كمی نمك و ادویهجات استفاده كرد. كما اینكه ما دوست داریم كاهو را همراه با سكنجبین (شیرین بخوریم) مصرف كنیم یا به غذاها مخصوصا غذاهای آبكی نمك میزنیم و این از نظر طبی هم درست است.
برای خواندن بخش اول- مزاج طعمها و مزهها- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- مزاج طعمها و مزهها- اینجا کلیک کنید.