دکتر احمد شجاعی؛ جراح و متخصص بیمار‌ی‌های چشم
سلامت باید برترین جایگاه را در برنامه زندگی شما داشته باشد؛ چرا كه بدون سلامت جسمی و روحی سایر امور زندگی مفهوم چندانی ندارند؛ از این‌رو در این مقاله به یكی از مقولات مهم سلامت یعنی، بهداشت و سلامت چشم و كاربرد و انتخاب انواع عینك‌های آفتابی خواهیم پرداخت.
دلیل اصلی برای انتخاب و استفاده از عینک آفتابی، محافظت از چشم‌ها در مقابل اشعه‌های مضر آفتاب است نه زیباتر کردن چهره ما. مهم‌ترین اشعه‌‌ای که چشم‌های ما باید در مقابل آن محافظت شود، اشعه ماورای بنفش است. این اشعه دارای سه طول موج UVA، UVB و UVC می‌باشد که در بین اینها UVB مضر بوده و علاوه برآسیب چشمی موجب سوختگی پوست بدن نیز می‌شود.
استفاده از عینک آفتابی مناسب در شرایطی که نور آفتاب شدید است، باعث بهتر شدن دید و پیشگیری از صدمه به عدسی و شبکیه چشم میگردد. در حالی که استفاده از عینکهای غیر استاندارد ممکن است باعث سردرد، قرمزی و تاری دید شوند.
بعضی از داروهای پوستی یا چشمی نیز (پسورالن، تتراسایکلین، داکسی سیکلین، آلوپورینول، فنوتیازین) حساسیت چشم‌ها به نور آفتاب را بیشتر میکنند که در این موارد استفاده از عینک آفتابی توصیه می‌شود.
رنگ شیشه عینک آفتابی
رنگهای موجود عبارتند از: دودی روشن و تیره، دودی مایل به آبی تیره، مشکی روشن و تیره، سبز روشن و تیره، آبی روشن، زرد و قرمز. گرچه انتخاب رنگ بیشتر به سلیقه مشتری بر میگردد، اما به طور کلی بایستی به نکات زیر توجه نمود:
الف) برای انتخاب میزان تیرگی عینک آفتابی، در یک اتاق با نور معمولی با عینک آفتابی به آینه نگاه کنید اگر تیرگی عینک آفتابی شما مناسب باشد، نباید چشمان خود را ببینید.
ب) استفاده از عینکهای با رنگ سبز موجب ایجاد اختلال در دید رنگ شده و نوعی کوررنگی برای فرد ایجاد می‌‌‌‌‌‌‌‌کند؛ لذا استفاده از این رنگ برای اشخاصی که نیازمند تفکیک دقیق رنگ هستند، توصیه نمی شود. رنگهای قهوه ای یا دودی از این لحاظ مناسب‌‌ترند و تغییری در طیف رنگی قابل درک فرد ایجاد نمی کنند.
ج) استفاده از رنگ زرد به دلیل فراهم ساختن بالاترین حدت بینایی، در شرایطی مثل اسکی که سرعت حرکت بسیار زیاد است و یا برای ایجاد وضوح بهتر در افرادی که مرکز شبکیه شان دچار مشکل شده، توصیه میگردد.
د) در نوع خاصی از کوررنگی، تجویز شیشه‌های با رنگ قرمز روشن، حدت بینایی بهتری را برای بیمار فراهم می‌‌آورد. بنابراین به نظر می‌‌رسد رنگهای دودی، قهوه ای و آبی روشن انتخاب مناسبی برای رنگ عدسی عینک آفتابی باشند.
انتخاب آگاهانه
برای تهیه عینک آفتابی مناسب بهتر است با چشم پزشک یا اپتومتریست خود مشورت کرده و جهت خرید به عینک فروشی‌های معتبر مراجعه نمایید. به هرحال در انتخاب عینک آفتابی مناسب باید سه نکته را مد نظر داشته باشید:
1) رنگ شیشه 2) ویژگی‌های شیشه 3) وضعیت ظاهری
ویژگی‌های شیشه عینک
عدسی بایستی 100 درصد اشعه ماورای بنفش را به صورت یکنواخت جذب کند (UV بالای 400 داشته باشد). موجدار نباشد. (یعنی زمانی که عینک را در مقابل یک صفحه طرح-دار تکان می‌دهیم، صفحه، موجدار، تار، کج و معوج دیده نشود.) شفاف و بدون خش باشد نمره‌‌‌دار نباشد مقاومت کافی داشته باشد
( عینکهای با جنس پلی کربنات مقاوم‌ترند، اما در حال حاضر این نوع عدسی‌ها رایج نبوده و بیشتر در ساخت عینکهای ورزشی به كار می‌روند.)
عینکهای با ویژگی‌های خاص
عینکهای پولاریزه: امواج نوری پس از برخورد به سطوح مختلف افقی مانند جاده ،آب و یا داشبورد اتومبیل منعكس شده و تشعشعاتی ایجاد می‌كنند. این امواج منعکس شده مانع دید دقیق می‌شوند و در تشخیص شکل، اندازه و رنگ اجسام اختلال ایجاد میکنند. همچنین باعث سوزش و خستگی چشم و سردرد می‌شوند و عامل بخشی از تصادفات رانندگی هستند.
در لنزهای آفتابی پولاروید، لایه پولاریزه كننده، این امواج ناخواسته و مزاحم را جذب کرده و باعث افزایش قدرت بینایی وتمایز اجسام می‌شود. در حالی‌که لنزهای آفتابی غیرپلاریزه فقط شدت تشعشعات مزاحم را کمتر میکنند و به طور کامل باعث حذف آنها نمی‌شوند؛ بنابراین تشعشعات ناخواسته همچنان به چشم می‌رسند و مانع دید کامل چشم می‌شوند...
برای خواندن بخش دوم- به چشم‌هایتان سلامت هدیه كنید- اینجا كلیك كنید.
