زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اتاق مشاوره

دكتر اكبر كوشانفر

متخصص كودكان

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی

دختر 5/4 ماهه‌ای دارم كه رفلكس دارد و تا 6 ماهگی باید دارو مصرف كند (رانیتیدین) یك ماه است كه در مواقع بیكاری انگشت شست خود را می‌مكد. آیا طبیعی است و چه كار كنیم تا روی او نماند؟

در مورد كودك 5/4 ماهه كه احتمالا به علت استفراغ‌ های مكرر با تشخیص رفلكس تحت درمان با رانیتیدین می‌باشد باید متذكر شد كه استفراغ بین شیرخواران اغلب شایع است. به خصوص در مواقعی كه شیرخوار سریع مك بزند و در فواصل كم سیر شود، مقداری هوا بلع می‌كند كه این هوا در معده ایجاد استفراغ می‌كند. اگر استفراغ كم و به ندرت باشد و كودك در پایش رشد با در نظر گرفتن وزن موقع تولد رشد طبیعی در 5/4 ماهگی داشته باشد، این استفراغ‌ها طبیعی است و احتیاج به درمان رفلكس ندارد و بعد از مدتی بهبود می‌یابد. اگر استفراغ شدید و بیشتر باشد و كودك در سن 5/4 ماهگی زیر خط پایش رشد باشد، با در نظر گرفتن وزن موقع تولد، با احتمال رفلكس، دادن رانیتیدین به طور موقت اگر اثر داشته باشد، ایرادی ندارد و قاعدتاً باید استفراغ شیرخوار بهبود یابد و وزن بدن در پایش رشد به حد طبیعی برسد.

باید به خانواده‌ها توضیح داد كه با توجه به اینكه درمان‌های دارویی ممكن است عوارض داشته باشند، توصیه به استفاده كمتر از آنها می‌شود و اگر استفاده از این داروها موثر باشد و برای 1 تا 5/1 ماه ادامه یابد، در صورت بهبودی و وزن طبیعی كودك، استفاده از داروها ادامه نیابد. اگر رفلكس ادامه داشته باشد، توصیه به درمان می‌شود. رفلكس در اغلب كودكان و برخی بزرگسالان ایجاد می‌شود كه به علت عدم تكامل دریچه مری به معده است كه بعد از شیر خوردن به خصوص اگر شیر زیاد خورده شود، مقداری شیر از مری گذشته و باعث استفراغ می‌شود. توصیه می‌شود به مقدار كمتر و در فواصل نزدیك‌تر به كودك شیر داده شود. همچنین وقتی كودك را شیر می‌دهند، او را در آغوش بگیرند تا هوای معده خارج شود، در هنگام خواب نیز بالشی زیر سر او بگذارند تا سر كودك 3 تا 5 سانتیمتر بالاتر از تنه قرار بگیرد و شیر برنگردد.

در مورد مكیدن انگشت نیز باید گفت كه این امر در برخی بچه‌ها دیده می‌شود. توصیه می‌شود والدین به خصوص در این سنین خیلی به مكیدن انگشت در كودكان خود توجه نكنند و دست كودك را با حركت‌های خود از دهانش خارج نكنند و مرتب دست‌های كودك را بشویند تا از بروز عفونت در او جلوگیری كنند. بعد از مدتی مكیدن انگشت كودك شما برطرف خواهد شد و نگرانی از این بابت نداشته باشید.

دكتر حسین علیمددی

فلوی فوق تخصص گوارش كودكان

سلام آقای دكتر، ‌من كودك 5 ساله‌ای دارم كه مدتی است عرق‌های سرد می‌كند. آیا این می‌تواند علامتی از بیماری باشد؟ لطفا مرا راهنمایی كنید. خیلی ممنون.

علل تعریق بیش از حد در کودکان عبارتند از:

گرمای بیش از حد محیط زندگی

مصرف بیش از حد مواد غذایی محرک نظیر چای، قهوه و شکلات

زمینه خانوادگی تعریق زیاد در یکی از والدین

برخی از کودکان در طی خواب عمیق دچار تعریق زیاد می‌شوند.

عفونت‌ها (ابتلا به عفونت‌هایی نظیرسل، تب مالت و ... می‌تواند باعث تعریق زیاد شود)

بیماری‌های قلبی مادرزادی: اگرکودک وزن گیری خوبی نداشته خیلی زود موقع بازی یا فعالیت خسته می‌شود و یاسابقه بستری‌های مکرر به دنبال عفونت ریوی را دارد بهتر است توسط پزشک از نظر بیماری‌های قلبی معاینه شود.

پرکاری تیرویید در برخی کودکان باعث تعریق زیاد می‌شود. علائم دیگر پرکاری تیرویید عبارتند از اشتهای زیاد و لاغری، طپش قلب، تحریک پذیری و عصبی شدن، اسهال و کم خوابی.

دكتر فرزاد شیدفر

متخصص تغذیه

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران

پسری 6 ساله دارم با قد 104 سانتیمتر و وزن 15 كیلوگرم، نسبت به هم‌سن‌و‌سال‌های خود خیلی ریزتر است. دكتر به او قرص آهن داده نسبتاً خوب شد. چه‌كنم قدش بلند شود؟ ممنون.

كاهش دریافت انرژی می‌تواند مهم‌ترین علت رشد ناكافی در كودكان باشد، بنابراین دریافت مواد غذایی متناسب و متعادل و با كفایت بسیار اهمیت دارد. كودك باید از همه گروه‌های غذایی در مقدار مناسب مصرف كند و كربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین‌ها باید به ترتیب در مقادیر 55 تا 65 درصد، 25 تا 30 درصد و 10 تا 15 درصد در تنظیم برنامه غذایی كودك لحاظ شوند. البته كمبود برخی از مواد غذایی دیگر مثل برخی ویتامین‌ها و املاح نیز در این زمینه اهمیت دارد.

آهن یكی از مواد مغذی است كه اولا كمبود آن می‌تواند در كودكان وجود داشته باشد و ثانیاً كمبود آن با كاهش رشد در كودكان همراه است. گاهی كمبود آهن در اثر آلودگی‌های انگلی است، بنابراین آزمایش مدفوع نیز ضروری است تا از عدم آلودگی به این انگل‌ها اطمینان حاصل شود. البته رژیم‌های غذایی نامتعادل كه حاوی مقادیر ناكافی آهن، پروتئین، فولات و ویتامین‌های C و B هستند كمبود آهن را تشدید می‌كنند. منابع غذایی آهن جگر، ماهی، قلوه، دل، گوشت قرمز و مرغ است. ذرت منبع فقیری از آهن است. محصولات سویا منابع خوب آهن هستند.

استفاده از غلات صبحانه غنی شده با آهن نیز مفید است. كمبود روی نیز می‌تواند باعث كاهش رشد و كوتاهی قد گردد، بنابراین غذاهای غنی از روی مثل گوشت، ماهی، مرغ، جگر، غلات كامل و مغزهای گیاهی از منابع خوب روی هستند. دریافت روی با دریافت پروتئین ارتباط مستقیم دارد. باید توجه داشت كه مصرف مكمل‌های كلسیم ممكن است جذب روی را مختل كند. همچنین دریافت قرص‌های آهن می‌تواند جذب روی از غذاها را مختل نماید، بنابراین بهتر است مصرف قرص‌ها یا منابع غذایی آهن و روی با فاصله 2 تا 3 ساعت از یكدیگر باشد، زیرا دریافت زیاد روی می‌تواند جذب آهن را نیز مختل نماید، بنابراین این كودك علاوه بر تصحیح برنامه غذایی، باید از منابع غذایی حاوی روی و آهن به مقدار بیشتری در برنامه غذایی استفاده كند.