هر زنی دورهی قاعدگی را بهشکل متفاوتی تجربه میکند. بعضی از زنان دو روز خونریزی دارند، در حالی که خونریزی در سایر زنان ممکن است تا یک هفته ادامه داشته باشد. شدت خونریزی و درد دوران پریود هم میتواند کم یا زیاد باشد.
در بیشتر موارد میتوانید انتظار علائم خفیف را داشته باشید، اما هر زنی که علائم شدید یا غیرعادی دارد باید به پزشک مراجعه کند. در این مقاله، به ۱۲ علامت مهم که باید در دورهی قاعدگی به آنها توجه کنید اشاره میکنیم و توضیح میدهیم که در چه شرایطی مراجعه به پزشک ضروری است. همچنین گزینههای درمانی و استراتژیهایی را که به کنترل این علائم کمک میکنند، بررسی میکنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
علائم مهم دوران پریود
بروز مشکلات شدید یا غیرعادی در زمان پریود میتواند نشاندهندهی برهم خوردن تعادل هورمونها یا ابتلا به یک بیماری زمینهای باشد. این مشکلات ممکن است به تغییر سبک زندگی، مراقبت در منزل یا درمان تخصصی نیاز داشته باشند. هر کسی که یک یا چند مورد از ۱۲ علامت زیر را دارد باید با پزشک صحبت کند.
بیشتربخوانید:
پریود نا منظم و علت آن
۱. خونریزی شدید
حجم خون پریود در زنان متفاوت است. با این حال، خونریزی شدید یا طولانیمدت که به آن منوراژی (Menorrhagia) میگویند باید مورد توجه قرار بگیرد. علائمی که نشان میدهند خونریزی شما شدید است عبارتند از:
در عرض دو ساعت پد یا تامپون کاملاً با خون آغشته شود.
در طول شب نیاز به تعویض پد یا تامپون داشته باشید.
اندازهی لختههای خون بیشتر از یک سکهی بزرگ باشد.
خونریزی شدید میتواند نشاندهندهی عدم تعادل هورمونها باشد یا از ابتلا به بیماریهایی خبر دهد که بر رحم تأثیر میگذارند.
۲. لکهبینی
لکهبینی یا هر نوع خونریزی واژینال که در فاصلهی بین دو قاعدگی رخ دهد ممکن است نشانهی یکی از مشکلات زیر باشد:
کیستهای دهانهی رحم
بیماری التهابی لگن (عفونت اندامهای تولید مثل زنان)
تغییرات هورمونی (برای مثال تغییراتی که در اثر بلوغ یا یائسگی رخ میدهند)
آندومتریوز (در مبتلایان به این بیماری، بافتی که پوشش رحم را تشکیل میدهد در سایر نواحی هم رشد میکند)
در موارد نادر، خونریزی واژینال در فاصلهی بین دو قاعدگی یا بعد از یائسگی میتواند نشانهی سرطانهای رحم، دهانهی رحم یا تخمدان باشد.
۳. فقدان قاعدگی
اگر پریودهای شما بهطور ناگهانی قطع شدند، باید برای مشخص شدن علت بروز این مشکل به پزشک مراجعه کنید. استرس، ورزش بیش از حد و بعضی از روشهای پیشگیری از بارداری همگی میتوانند چرخهی قاعدگی را مختل کرده و باعث عقب افتادن پریود شوند.
اگر علت قطع قاعدگی موقتی باشد، ممکن است ماهی بعد عادت ماهیانهی شما به حالت قبل برگردد. بارداری هم باعث توقف دورههای قاعدگی میشود که در این صورت احتمالاً تا زمانی که به فرزندتان شیر میدهید، پریود نخواهید شد.
اختلال خوردن، مانند بیاشتهایی عصبی
استرس شدید و طولانیمدت
سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)؛ علائم، علل و درمان
بیشتربخوانید:
ضروری ترین ویتامینها برای تمام زنان
۴. حساسیت سینهها
طبیعی است که در دوران قاعدگی به دلیل نوسانات هورمونی سینهها کمی حساس شوند. با این حال، در موارد زیر بهتر است با پزشک مشورت کنید:
حساسیت سینهها شدید است.
این علامت به غیر از دوران پریود در سایر روزها هم رخ میدهد.
با علائم دیگری همراه است. بهعنوان مثال، یک توده در سینه وجود دارد یا نوک سینه یا پوست آن تغییر کرده است.
۵. اسهال
بعضی از زنان در دوران قاعدگی اسهال یا ناراحتی معده را تجربه میکنند. چون از رحم یک مادهی شیمیایی به نام پروستاگلاندین ترشح میشود که میتواند باعث اسهال، حالت تهوع و سبکی سر شود. اگر اسهال شدید است یا برای اولین بار است که به آن دچار شدهاید، با پزشک صحبت کنید. اسهال شدید ممکن است به کمآبی بدن منجر شود.
۶. لخته شدن خون قاعدگی
در دوران پریود مشاهدهی کمی لختهی خون طبیعی است، بهویژه در روزهایی که حجم خونریزی بیشتر است. معمولاً در ابتدای دوره میتوانید انتظار لختههای خونی کوچک را داشته باشید، اما اگر لختههای خون بزرگ باشند یا تعداد آنها از حد معمول بیشتر باشد، ممکن است نشاندهندهی یکی از بیماریهای زمینهای زیر شود:
فیبروم یا فیبروئید (تومورهای خوشخیم رحم)
اندومتریوز
آدنومیوز (رشد سلولهای بافت داخلی رحم در دیوارهی عضلانی آن)
در دوران بارداری خروج لختههای خون از واژن میتواند نشاندهندهی سقط جنین باشد. در صورت باردار بودن باید به محض مشادهی لختههای خون به پزشک مراجعه کنید.
بیشتربخوانید:
غذاهایی که خانم ها نباید در مدت قاعدگی بخورند
۷. غلظت غیرطبیعی خون
از ابتدا تا انتهای دوران قاعدگی ممکن است غلظت و قوام خون تغییر کند. با این حال اگر غلظت خون غیرطبیعی به نظر میرسد یا با سایر ماهها متفاوت است، باید به پزشک مراجعه کنید. خون صورتی و آبکی یا خون غلیظ غیرعادی میتواند نشاندهندهی یک بیماری زمینهای مانند منوراژی باشد.
۸. کرامپ یا گرفتگی عضلات
به دردی که در دوران قاعدگی تجربه میکنید و کرامپ عضلانی علت بروز آن است، اصطلاحاً دیسمنوره (Dysmenorrhea) میگویند. اگرچه کرامپ خفیف عضلات شکم ممکن است آزاردهنده باشد، اما یکی از علائم طبیعی دوران قاعدگی است. با این حال، دیسمنورهی شدید یا غیرعادی میتواند از ابتلا به یکی از بیماریهای زیر ناشی شود:
اندومتریوز
آدنومیوز
فیبروئید
۹. قطع نشدن خونریزی قاعدگی
مدت زمان خونریزی میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و بین دو تا هفت روز طول بکشد. غالباً تعداد روزهای خونریزی در ماههای مختلف نسبتاً ثابت است. اگر طول دورهی قاعدگی هر ماه تغییر میکند یا چرخهی قاعدگی شما بهطور غیرعادی طولانی یا کوتاه شده است، بهتر است با پزشک صحبت کنید.
۱۰. تغییرات خلقی قابل توجه
پس از تخمکگذاری و قبل از شروع پریود، بسیاری از زنان ترکیبی از علائم فیزیکی و احساسی را تجربه میکنند که این علائم در مجموع بهعنوان سندرم پیش از قاعدگی (PMS) شناخته میشوند. چون در طول چرخهی قاعدگی میزان دو هورمون استروژن و پروژسترون تغییر میکند، خلق و خو تحت تأثیر قرار میگیرد که این امر یکی از ویژگیهای رایج PMS است.
با این حال، تغییرات شدید خلق و خو که شما را از فعالیتهای روزانه باز میدارند، ممکن است نشانهی اختلال ناخوشی قبل از قاعدگی باشند. افراد مبتلا به این مشکل اغلب از تغییر سبک زندگی و مصرف دارو سود میبرند. همچنین باید به یاد داشته باشید که هرگونه تغییر خلقی مرتبط با هورمونها میتواند علائم بیماریهای روانی را بدتر کند.
بیشتربخوانید:
باورهای نادرست راجع به دوران قاعدگی
۱۱. پریودهای نامنظم
معمولاً چرخهی قاعدگی ۲۸ روزه است، اما میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. به طوری که یک چرخهی قاعدگی منظم ممکن است ۲۴ تا ۳۸ روز طول بکشد. پریودهای نامنظم زمانی اتفاق میافتند که فاصلهی بین آنها کوتاهتر یا طولانیتر از حالت عادی باشد. پریودهای نامنظم میتوانند به یک بیماری زمینهای اشاره کنند، مانند:
اندومتریوز
سندرم تخمدان پلیکیستیک
نارسایی زودرس تخمدان
مشکلات تیروئید
۱۲. میگرن
تقریباً از هر ۱۰ زن، چهار نفر هر از گاهی سردرد میگرنی را تجربه میکنند و تقریباً نیمی از موارد سردرد در طول دورههای پریود رخ میدهند. به گفتهی متخصصان، اگر تغییرات هورمونی ناشی از چرخهی قاعدگی بر مواد شیمیایی موجود در مغز تأثیر بگذارند، ممکن است دچار میگرن شوید.
هر کسی که میگرن را تجربه میکند باید با پزشک مشورت کند. اگرچه هیچ درمانی برای این مشکل وجود ندارد، اما میتوان علائم آن را کنترل کرده و به پیشگیری از حملات میگرن کمک کرد.
زمان مراجعه به پزشک
اگر در طول دورهی قاعدگی علائم شدیدی را تجربه کردید یا پریود شما دارای ویژگیهای غیرعادی بود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. علاوه براین، باید دربارهی هر یک از علائم زیر با پزشک مشورت کنید:
ترشحات غیرمعمول واژن
احساس سوزش هنگام ادرار کردن
تب
درد شدید که ممکن است در زمانهای مختلف رخ دهد
درمان مشکلات دوران پریود
راهکارهای خانگی زیر به کاهش علائم خفیف پریود کمک میکنند:
استفاده از کمپرس گرم یا پد حرارتی برای رفع کرامپ عضلانی
حمام گرم برای کاهش کرامپ عضلانی
یوگا
ورزش منظم
طب سوزنی، برای کمک به درمان دیسمنوره
مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، مانند ایبوپروفن
بعضی از افراد علائمی را که در طول چرخهی قاعدگی تجربه میکنند، در یک دفتر مینویسند. این کار به شما کمک میکند که ویژگیهای دوران پریود خود را بهخوبی شناخته و بروز هر گونه تغییر در آنها را بهسرعت تشخیص دهید.
پیشگیری از مشکلات مرتبط با چرخهی قاعدگی
اصلاح سبک زندگی میتواند به جلوگیری از بعضی علائم، از جمله علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک کند. برای اینکه سبک زندگی سالمتری داشته باشید، نکات زیر را به خاطر بسپارید:
بهطور منظم ورزش کنید. ورزش منظم به کنترل تغییرات خلقی و خستگی کمک میکند.
وزن خود را در محدودهی سالم حفظ کنید.
با استفاده از استراتژیهای مختلف مانند ذهن آگاهی، مدیتیشن یا یوگا استرس خود را کاهش دهید.
از یک رژیم غذایی سالم و مغذی پیروی کنید.
از دو هفته قبل از شروع پریود مصرف کافئین، نمک و شکر را کاهش دهید.
به اندازهی کافی بخوابید. هشت ساعت خواب شبانه باکیفیت میتواند به کاهش تغییرات خلق و خو کمک کند.
سیگار نکشید.
کلام پایانی
علائم دوران پریود از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما معمولاً بیشتر زنان درد و سایر مشکلات را در حد خفیف تجربه میکنند. اگر علائم شما شدید یا غیرعادی است یا با علائمی که همیشه تجربه میکردید تفاوت دارد، باید به پزشک مراجعه کنید. چنین مشکلاتی میتوانند از بیماریهای زمینهای مثل سندرم تخمدان پلیکیستیک، فیبروئید یا اندومتریوز ناشی شوند که همگی نیاز به درمان دارند.