فرزانه درویشی؛ کارشناس ارشد مامایی، عضو انجمن علمی مامایی ایران
پروبیوتیک با ریشه لاتین به معنی «برای زندگی» است.
پروبیوتیکها مکملهایی بر پایه باکتریهای مفید بدن هستند که با بهبود عملکرد دستگاههای مختلف بدن میتوانند آثار مثبتی بر سلامت انسان داشته باشند.
مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها با نابودی باکتریهای مفید بدن، موجب افزایش آسیبپذیری انسان در مقابل بسیاری از بیماریها میشود.
در دوران بارداری به دلیل تغییراتی که در اکثر ارگانهای بدن ایجاد میشود، مصرف پروبیوتیکها طبق یافته پژوهشگران با فواید بسیاری همراه است که در ذیل به قسمتی از آن اشاره شده است:
فواید مصرف پروبیوتیکها در بارداری
1- برقراری تعادل بین میکروبهای مفید و میکروبهای بیماریزای دستگاه ادراری - تناسلی و پیشگیری و کمک به درمان عفونتهای تناسلی
2- حفظ تعادل باکتریهای مفید سیستم گوارشی و به دنبال آن پیشگیری و درمان بیماریهای التهابی روده، رفع یبوست، اسهال و نفخ
3- تنظیم قند خون
4- کمک به ضد عفونی کردن بدن و رفع التهاب
5- کمک به هضم و جذب بهتر مواد غذایی
مصرف مکملهای پروبیوتیکی در دوران بارداری میتواند فواید قابل ملاحظهای برای جنین نیز داشته باشد؛ این مکملها با عبور از جفت و در دوران شیردهی با عبور از شیر مادر میتوانند با تقویت سیستم ایمنی نوزاد مانع از بروز بیماریهای تنفسی، گوارشی مانند یبوست، آلرژی و حتی مانع از بروز بیماریهای متابولیک مانند دیابت شوند.
طبق یافته پژوهشگران، مصرف پروبیوتیکها موجب بهبود حرکات روده در کودکان میشود.
پروبیوتیکها در قالب محصولات لبنی مانند ماست، دوغ، شیر، پنیر و نان در اکثر سوپرمارکتها و همچنین به صورت مکملهای دارویی در داروخانهها قابل دسترسی هستند.
مصرف این مکملها به ویژه در دوران بارداری باید پس از مشورت با متخصصان زنان یا مامایی صورت بگیرد.
شرایط نگهداری مکملهای پروبیوتیکی
پروبیوتیکها در اثر حرارت یا گرما بی تأثیر میشوند و محیط خنک و درجه حرارت 8-2 درجه سانتیگراد برای نگهداری آنها ایدهآل است.
مصرف پروبیوتیکها در چه افرادی منع مصرف دارد؟
1- بیماران HIV مثبت
2- بیمارانی که مبتلا به نقص سیستم ایمنی هستند
3- شیرخواران زیر 6 ماه
تداخلات دارویی
تاکنون هیچگونه عوارض جانبی به دنبال مصرف پروبیوتیکها گزارش نشده است.
پروبیوتیکها با هیچ دارویی تداخل مصرف ندارند؛ حتی دیده شده است مصرف همزمان آنها با آنتیبیوتیکها موجب افزایش اثربخشی این گروه از داروها شده است.