به قلم : حبیبه مرتضی ؛ کارشناس ارشد مامایی ؛ کارشناس برنامه سلامت باروری شبکه بهداشت و درمان گرمسار
تحریریه زندگی آنلاین : از نظر تعریف، سقط جنین به خاتمه بارداری قبل از اینکه جنین توانایی زندگی در خارج از رحم مادر را یافته باشد اطلاق میگردد. معمولا این زمان را قبل از هفته بیستم بارداری و وزن جنین را کمتر از پانصد گرم ذکر میکنند.
سقط جنین انواع مختلفی دارد: در یک حالت بعد از شروع بارداری، به دلایل جنینی یا مادری، محصول بارداری محکوم به خروج خودبخود از رحم مادر است. این نوع را سقط جنین خودبخود میگویند. در حالتی دیگر، در فرایند بارداری مشکلی وجود ندارد، ولی به دلایلی به طور ارادی خاتمه داده میشود. این نوع سقط جنین را عمدی یا ارادی یا القا شده میگویند و از آنجا که در اکثر جوامع این نوع سقط جنین مغایر با قوانین است، به آن جنایی یا غیرقانونی نیز گفته میشود.
سقط عمدی به سلامت جسمی و روانی مادر آسیب جدی میرساند. به خاطر داشته باشید رحم، اندام بسیار آسیبپذیری است. هر گونه دستکاری در آن به شکل دارویی (اعم از گیاهی یا شیمیایی) یا فیزیکی (وارد نمودن ضربات بیرونی و درونی) به منظور سقط جنین ممکن است منجر به عوارض جدی و حتی مرگ مادر شود.
در مادرانی که به صورت عمدی و با مراجعه به اشخاص فاقد مهارت و مکانهای غیر استاندارد یا با تهیه خودسرانه داروهای سقط جنین از اماکن نامعتبر مثل عطاریها اقدام به سقط جنین مینمایند، احتمال عوارض آن در مقایسه با سقط خودبخودی جنین به صورت چشمگیری افزایش مییابد.
بیشتربخوانید:
عوارض پزشکی سقط
از مهمترین عوارض جسمی و روانی سقط عمدی جنین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ناباروری
خونریزی
از دست دادن رحم ناشی از خونریزی یا عفونت یا پارگی
عفونت به دلیل باقی ماندن بقایای بارداری
عوارض روانشناسی سقط عمدی
افت کیفیت زندگی و روابط زناشویی و جنسی در خانمهای با تجربه سقط عمدی
در سه ماه اول پس از سقط جنین نرخ بستری مادران در بیمارستان روانپزشکی، بیش از 5 برابر جمعیت شاهد میباشد.
اختلالات عصبی
اختلالات خلقی از جمله افسردگی در خانمهایی که سابقه سقط عمدی را دارند، بیشتر است.
انواع اختلالات اضطرابی و فوبیاها
اختلالات خواب، رویاهای حاوی مضامین مربوط به زنده بودن فرزند، رویاهای تکراری اضطرابزا، هجوم ذهنی خاطرات سقط
احســاس ترس، ناراحتی، سردرگمی، اضطراب و خدشهدارشدن رابطه با والدین در دیگر کودکان
احتمال بالاتر سوءمصرف مواد در خانمهایی که سقط عمدی را تجربه نمودهاند
احساس مشارکت در گناه و شرمساری از انجام این امر به فاصله دوسال از انجام سقط عمدی
بیشتربخوانید:
راهکارهای طلایی برای پیشگیری از سقط جنین
عوارض سقط برای کودک حاصل از بارداری
با توجه به اینکه برخی از خانمها در دوران بارداری برای انجام سقط القایی از برخی از داروها استفاده میکنند، در صورت موفق نبودن اقدام به سقط و تداوم بارداری تا زایمان، احتمال تولد کودک با معلولیتهای جسمی و ذهنی را نباید از نظر دور داشت.
مادر گرامی: در صورتی که به هر دلیلی سقط جنین بر خلاف توصیههای شرعی و یا علمی داشتهاید، در صورت بروز علائم زیر سریعا به پزشک یا نزدیکترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه نمایید:
احساس تب و لرز
خونریزی واژینال در حد قاعدگی یا بیشتر
ترشحات بدبو واژینال و دردهای لگنی و شکمی
زوج خواهان سقط باید بدانند که
یکی از زیباترین احساسات، احساس مادر / پدرشدن است.
زوجین باید از عوارض سقط برای مادر (بر اساس موارد گفته شده در بخش عوارض) آگاه شوند.
زوجین باید بدانند که در سقط احتمال موفق نبودن اقدام وجوددارد.
باید به زوجین گفته شود که این مساله مخالف با دین مبین اسلام است.
بیشتربخوانید:
سقط جنین و قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت
ماده ۵۶ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت:
سقط جنین ممنوع بوده و از جرائم دارای جنبه عمومی میباشد و مطابق مواد (۷۱۶) تا (۷۲۰) قانون مجازات اسلامی و مواد این قانون، مستوجب مجازات دیه، حبس و ابطال پروانه پزشکی است. مادر صرفا در مواردی که احتمال بدهد شرایط زیر محقق میشود، میتواند درخواست سقط جنین را به مراکز پزشکی قانونی تقدیم نماید. کلیه مراکز پزشکی قانونی در مراکز استانها مکلفند درخواستهای واصله را فورا به کمیسیون سقط قانونی ارجاع نمایند. این کمیسیون مرکب از یک قاضی ویژه، یک پزشک متخصص متعهد و یک متخصص پزشک قانونی در استخدام سازمان پزشکی قانونی، حداکثر ظرف یک هفته تشکیل میشود. رای لازم توسط قاضی عضو کمیسیون با رعایت اصل عدم جواز سقط در موارد تردید صادر میگردد. قاضی عضو در کمیسیون مذکور با حصول اطمینان نسبت به یکی از موارد ذیل مجوز سقط قانونی را با اعتبار حداکثر پانزده روزه صادر مینماید:
الف - در صورتی که جان مادر به شکل جدی در خطر باشد و راه نجات مادر منحصر در سقط جنین بوده و سن جنین کمتر از چهار ماه باشد و نشانهها و امارات ولوج روح در جنین نباشد،
ب - در مواردی که اگر جنین سقط نشود، مادر و جنین هر دو فوت میکنند و راه نجات مادر منحصر در اسقاط جنین است،
ج - چنانچه پس از اخذ اظهارات ولی، جمیع شرایط زیر احراز شود:
رضایت مادر
وجود حرج (مشقت شدید غیرقابل تحمل) برای مادر
وجود قطعی ناهنجاریهای جنینی غیرقابل درمان، در مواردی که حرج مربوط به بیماری یا نقص در جنین است
فقدان امکان جبران و جایگزینی برای حرج مادر
فقدان نشانهها و امارات ولوج روح
کمتر از چهار ماه بودن سن جنین.
بیشتربخوانید: