سلامت نیوز: ناباروری مشکلی است که هم زنان و هم همسران آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عدم توانایی برای باردار شدن همیشه هم مربوط به یک بیماری نیست؛ ممکن است سبک زندگی شما نیز یکی از عوامل آن باشد. استرس، چاقی، مصرف بیش از حد الکل و قهوه و مصرف سیگار می‌تواند بر باروری تاثیر منفی داشته باشد.
در زیر لیستی از شایع ترین دلایل ناباروری در میان زنان آمده است:
اختلالات تخمک گذاری
در حدود یک چهارم از موارد ناباروری به دلیل اختلالات تخمک گذاری می‌باشد. اگر زنی دچار اختلال تخمک‌گذاری باشد، ممکن است به صورت نامنظم تخمک گذاری کند یا اصلاً هیچ تخمک گذاری نداشته باشد. سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از شایعترین اختلالات موثر در تخمک گذاری است. سایر دلایل اختلالات تخمک گذاری شامل نارسایی تخمدان و آمنوره هیپوتالاموس میباشند.
بیشتر بخوانید:
ناباروری در میان مردان ایرانی ؛ از علت تا درمان
سن
ناباروری به دلیل افزایش سن یکی از شایع ترین دلایل ناباروری در میان زنان است. با بالا رفتن سن یک زن، تعداد تخمک‌های او به سرعت کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر این کیفیت تخمک‌ها نیز کاهش پیدا کرده و احتمال بروز ناهنجاری‌های کروموزومی را افزایش می دهد. مطالعات نشان داده‌اند که تقریباً ۷۰ درصد از موارد سقط جنین به دلیل ناهنجاری‌های کروموزومی می‌باشد.
عامل لوله‌ای (توبال فاکتور)
ناباروری عامل لوله‌ای زمانی اتفاق می‌افتد که در لوله‌های فالوپ مشکلاتی وجود داشته باشد که از لقاح اسپرم با تخمک جلوگیری می‌کند.
آندومتریوز
ناباروری آندومتریوز زمانی است که بافت دیواره رحم، در خارج از رحم رشد می‌کند. حدود ۱۰ درصد از زنانی که در سن باروری قرار دارند، درگیر آندومتریوز هستند.
پولیپ آندومتر
پولیپ آندومتر (پولیپ رحم) زائده‌هایی می‌باشد که در حفره رحم یافت میشوند. پولیپ‌های بزرگ یا چندین پلیپ می‌توانند با تداخل در توانایی بارور شدن تخمک، در بارداری تاثیر بگذارند و باید از بین بروند. تاثیر پولیپ‌های کوچک یا تک بیشتر مورد بحث می‌باشد.
فیبروم رحمی
فیبروم‌ها زائده‌های غیر سرطانی در رحم هستند. آنها بسیار شایع میباشند. تقریباً ۴۰ درصد از زنان دارای فیبروم رحمی هستند. با این حال وجود فیبروم‌ها به تنهایی لزوماً باعث ناباروری نمی‌شود یا یک زن را مستعد سقط جنین نمی‌سازد. فیبروئیدهایی که حفره رحم را ناهموار می‌کنند و بر توانایی تخمک برای باروری تاثیر می‌گذارند، باید با عمل جراحی خارج شوند. تاثیر فیبروئیدهای واقع در جاهای دیگر رحم بحث برانگیز است و همیشه به عمل جراحی نیاز ندارد.
بیشتر بخوانید:
ناباروری و بیماری واریکوسل در کمین مردان
دلایل غیر قابل توضیح
حتی پس از بررسی کامل باروری بازهم در هر پنج زوج، برای یک زوج از آنها نمی‌توان علت ناباروری دقیقی تعیین کرد . ناباروری به علل غیر قابل توضیح چیزی نیست که هیچ توضیحی برای آن وجود نداشته باشد؛ بلکه بیانگر این واقعیت است که آزمایشات انجام شده کاملاً طبیعی بوده است. وگرنه همیشه یک توضیح وجود دارد! اغلب در این موارد، لقاح آزمایشگاهی (IVF) می‌تواند ناهنجاری‌های موجود در کیفیت نطفه، عملکرد اسپرم یا رشد جنین را نشان دهد که از طریق آزمایش‌های استاندارد مشخص نمی‌شوند. خوشبختانه حتی در مواردی که علت ناباروری نامشخص باشد، درمان‌های مختلف برای باروری در نهایت می‌تواند منجر به بارداری و تولد نوزاد سالم شود.
علل ناباروری در مردان
در زیر لیستی از شایعترین دلایل ناباروری در میان مردان آمده است.
واریکوسل
واریکوسل به تورم رگ‌های تخلیه کننده بیضه گفته می‌شود که می‌تواند کیفیت اسپرم را تحت تاثیر قرار دهد. واریکوسل می‌تواند بر یک یا هر دو بیضه تاثیر بگذارد. بیشتر مردان مبتلا به واریکوسل هیچ گونه علائمی ندارند.
بیشتر بخوانید:
عفونت های زنانه ای که باعث ناباروری می شود
اختلالات انزال
اختلالات انزال شامل انزال زودرس، عدم انزال (نداشتن انزال) و انزال برگشتی - که زمانی است که مایع منی در هنگام ارگاسم به جای بیرون آمدن از نوک آلت تناسلی، وارد مثانه می‌شود- میباشند.
آنتی بادی‌هایی که به اسپرم حمله می‌کنند
آنتی بادی‌های ضد اسپرم، سلول‌های سیستم ایمنی بدن هستند که اشتباهاً اسپرم را به عنوان عامل خارجی مهاجم تشخیص می‌دهند و سعی در از بین بردن آنها دارند. سه نوع اصلی از آنتی بادی‌های اسپرم وجود دارد
ایمونوگلوبین G (igG)
ایمونوگلوبین A (igA)
ایمونوگلوبین M (igM)
تومورها
سرطان‌ها و تومورهای خوش خیم می‌توانند به طور مستقیم از طریق غده‌های تولید کننده هورمون‌های تولید مثل مانند غده هیپوفیز، یا از طریق دلایل ناشناخته، بر اندام‌های تولید مثل مردان تاثیر بگذارند. علاوه بر این، جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای درمان این تومورها می‌تواند باروری مردان را مستقیماً تحت تاثیر قرار دهد.
بیضه نهفته یا نزول نکرده
ممکن است در حین رشد جنین، یک یا هر دو بیضه نتوانند از شکم به درون کیسه‌ای که معمولاً حاوی بیضه‌ها است، فرود بیایند. ناباروری در میان مردانی که این وضعیت را تجربه کرده‌اند، بسیار بیشتر است.
عدم تعادل هورمونی
ناباروری می‌تواند ناشی از اختلالات خود بیضه‌ها یا یک ناهنجاری باشد که سایر سیستم‌های هورمونی از جمله هیپوتالاموس ، هیپوفیز، تیروئید و غده‌های آدرنال را تحت تاثیر قرار می‌دهد، پایین بودن سطح تستوسترون (هیپوگنادیسم مردانه) و سایر مشکلات هورمونی، تعدادی از دلایل اصلی ناباروری هستند.
بیشتر بخوانید:
آیا مصرف سویا باعث ناباروری مردان می شود؟
مشکلات مربوط به انتقال اسپرم
لوله‌های مختلفی وجود دارند که حامل اسپرم هستند. این لوله‌ها می‌توانند به دلایل مختلف مانند عفونت، آسیب یا رشد غیر طبیعی مانند فیبروز کیستیک، یا شرایط ارثی مشابه مسدود شوند.
اختلالات ژنتیکی
اختلالات ارثی مانند سندروم کلاین فلتر (یعنی هنگامی که یک مرد به جای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y، با دو کروموزوم X و یک کروموزوم Y متولد می‌شود) رشد طبیعی ارگان‌های تولید مثل مرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
مشکلات رابطه جنسی
این موارد می‌توانند شامل مشکل در نگه داشتن یا حفظ نعوظ کافی برای رابطه جنسی (اختلال در نعوظ)، انزال زودرس، مقاربت دردناک، ناهنجاری‌های آناتومیک مانند داشتن یک سوراخ مجرای ادراری زیر آلت تناسلی -(هیپوسپادیاس) یا مشکلات روانی یا ارتباطی که باعث ایجاد اختلال در رابطه جنسی میشوند، باشند.
داروها
درمان جایگزینی تستسترون، استفاده طولانی مدت از استروئید آنابولیک، داروهای سرطان (شیمی درمانی)، برخی داروهای ضد قارچ ، برخی داروهای زخم و برخی داروهای دیگر می‌توانند باعث اختلال در تولید اسپرم و کاهش باروری مردان شوند.
بیشتر بخوانید:
ناباروری‌های مردانه!
جراحی‌های قبلی
برخی جراحی‌های خاص ممکن است از وجود اسپرم در مایع منی شما جلوگیری کنند؛ از جمله عمل وازکتومی، عمل‌های ترمیم فتق کشاله ران، جراحی‌های اسکروتوم یا بیضه، جراحی‌های پروستات و جراحی‌های بزرگ شکم از جمله عمل‌های جراحی که برای سرطان‌های بیضه و رکتال انجام میشوند. در برخی موارد ممکن است برای معکوس کردن این انسدادها یا برای بازیابی مستقیم اسپرم از اپیدیدیم و بیضه‌ها، عمل جراحی انجام شود.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری گوارشی ناشی از حساسیت به گلوتن است. بیماری سلیاک می‌تواند باعث ناباروری در مردان شود. در این صورت ممکن است قدرت باروری پس از گرفتن رژیم بدون گلوتن بهبود پیدا کند.
عفونت‌ها
برخی از عفونت‌ها مانند سوزاک یا التهاب بیضه‌ها می‌توانند بر تولید اسپرم یا سلامت اسپرم‌ها تاثیر بگذارد یا باعث ایجاد زخمی شود که مانع عبور اسپرم می‌شود.
