لیلا شعبانی؛ کارشناس ارشد جامعهشناسی
زندگی تنها سفری است که همه ما در این دنیا پیش رو داریم و میتوانیم علیرغم کمبودهای خود و نواقص دنیایی که در آن به سر میبریم، کاری کنیم که سفر خوبی باشد. به زعم دکتر اریک برن، کتاب وضعیت آخر یک راهنمای عمومی برای تحلیل رفتار متقابل یا تحلیل تبادلی است و این سیستمی بود که خود او ابداع کرد.
تحلیل رفتار متقابل از دیدگاه روانشناختی، بهترین سیستمی است که تا امروز به منظور درك و توصیف رفتار انسانی تدوین شده است. تحلیل رفتار متقابل برای کسانی که میخواهند درک عملی از رفتار خود به دست آورند، مفید است و نشان میدهد که چگونه همه میتوانند اگر بخواهند، تغییر کنند.
اهداف این مقاله، چگونگی برخورد با احساسهای بد و تولید احساسهای خوب و اصلاح قانون اساسی زندگی ماست (من خوب هستم، شما خوب هستید)، هر چه نسبت به این روش جدید نگاه کردن به خود و دیگران آگاهی بیشتری داشته باشیم، با آمادگی بیشتری میتوانیم ماهیت رفتارهای متقابل روزانه خود (سلام و احوالپرسیها، نگرشها، و واکنش در مقابل فشارها و چگونگی مقابله با احساسهای خود) را تغییر دهیم.
ستاره راهنمای ما، همانا ایمان به امکان وجود رابطهای است بهتر از مقابلههای خصمانه و سلطهگرانه موجود میان انسانهای دنیا که امروز ما را به نابودی تهدید میکند. نمادهای تحلیل رفتار متقابل سه دایره است که هر كدام نمودار یک قسمت از شخصیت یک انسان میباشد: شخصیت، والد، بالغ، کودک.
یک رفتار متقابل یا تبادل واحد اصلی رفتار است.تحلیل رفتار متقابل فهمیدن این واقعیت است که کدام یک از سه قسمت شخصیت من این تبادل رفتار را شروع میکند و کدام یک از سه قسمت شخصیت تو پاسخ میدهد. تحلیل رفتار متقابل بر این اساس است که همه ما سه شخصیت در یک قالب هستیم: «والد»، «بالغ»، «کودک». ابزارهای اصلی کلامی «تحلیل رفتار متقابل» را تشکیل میدهد.
هدف ما استفاده از ابزار «تحلیل رفتار متقابل» برای مقابله با احساسهای بد و ایجاد احساس خوب است. احساسهای خوب انرژی لازم را برای تجدید قوا در سفر زندگی فراهم میسازد. بسیاری از افراد در احساسهای بد، محصور هستند و هر روز بیش از پیش انرژی خود را از دست میدهند.
ناکامی و وابستگی و سردرگمی در واقع میتواند ما را کمکم از پا درآورد و برنامههای ما را خراب کند و ارتباطها و پیوندهایی را که طالب آن هستیم، درهم بشکند و نهایتا ما را به اعماق سرخوردگی و یأسی بکشاند که احساس کنیم مطلقا بیهودهایم. واقعیت امروز این است که ما كاملاً ناتوان نیستیم.
منظور از «تحلیل رفتار متقابل» آن است که معلوم شود کدام جنبه از شخصیت من- (والد، بالغ،کودک) ایجاد انگیزه کرد و کدام جنبه از تو پاسخ داد. واقعیت، مهمترین ابزار درمانی ماست. احساسها واقعیتی مقدماتی و دانش مستقیم ما از زندگی درونی خودمان است و اعتراف به احساسها اولین گام برای تغییر است.
با تغییر خود به خلق احساسهای زیبا كمك كنید!
ما خودمان عامل اصلی بیشتر بدبختیهایمان هستیم و اغلب این خود ما هستیم که باید تغییر کنیم. تغییر در رفتار نهایتا میتواند باعث تغییر در احساسهایمان شود. ابتدا فهرستی از آنچه دلتان میخواهد، تهیه کنید. هر چه به فکرتان میرسد، بنویسید؛ چه خواستهها فوری باشد و چه بلندمدت و احمقانه و یا جذاب.
ارزش فهرست در صراحت و فیالبداهه بودن آن است. این گونه خواستهها، از آن دسته خواستههای دقیق و مشخصی است که در طی روز به شکلی آگاهانه به ذهن ما خطور میکنند. تهیه چنین فهرستی در عین حال به ما کمک میکند که بدانیم دیگران نیز مثل ما خواهان چیزهای مشخص و حتی عجیب و غریب هستند...
برای خواندن بخش دوم- من خوب هستم شما خوب هستید- اینجا کلیک کنید.