دراین نوشته عیبهای متداول موتور چه از نوع کاربراتوری و چه انژکتوری به طور خلاصه بیان ميشود.
موتور جوش میآورد
موتور بیشتر به دليل کمبود آب، در نتیجه نشتی از سیستم خنککننده جوش میآورد، اما علل ديگر آن عبارتند از: کار نکردن یا ضعیف کار کردن پروانه برقی، یا شل بودن و پاره شدن تسمه پروانه، خرابی پمپ آب (واتر پمپ)، گرفتگی مجرای آب رادیاتور که مانع از جریان درست آب و خنک شدن آن میشود، معیوب بودن شیلنگ رادیاتور، ترموستات، خرابی پروانه رادیاتور، تأخیر در جرقهزنی، تنظیم نادرست زمانی سوپاپها، کم بودن روغن موتور و رانندگی بد در هوای گرم.
یخ زدن آب موتور میتواند مانع گردش عادی آب شود و در نتیجه بعضی نواحی موتور به صورت موضعی داغ ميشوند و موتور جوش ميآورد. آوانش جرقه خلائی به هیچ وجه سبب جوش آوردن موتور نمی شود.
نکته اساسی: وقتی در جایی رانندگی میکنید که عبور و مرور به کندی انجام میشود و موتور به تدریج شروع به داغ شدن میکند، پنجرههای خودرو را باز و کولر را خاموش کنید. در نتیجه بار موتور سبک میشود. حتي بهتر است بخاری خودرو را روشن کنید؛ زيرا بخاری مقداری از گرمای موتور را دفع میکند. البته سرنشینان خودرو ممکن است از گرما کلافه شوند، اما این ناراحتی موقتی بهتر از جوش آوردن رادیاتور یا خاموش شدن موتور است.
موتور عطسه میزند:
موتور در نتیجه خراب بودن دریچه، مانع عطسه موتور در سیستم تزریق هوا، ریتارد بودن دلکو و جابه جا شدن وایرهای برق، عطسه میزند. همچنين عطسه موتور ممکن است به دليل غنی بودن بیش از اندازه مخلوط هوا – سوخت، داغ کردن موتور، داغ شدن سوپاپهای دود یا چسبیدن و یا درست ننشستن سوپاپهای بنزین نیز باشد.
دوده موجود در محفظه احتراق ممکن است به اندازهای داغ شود که مخلوط هوا – سوخت را به محض ورود به سیلندر مشتعل کند كه در نتیجه موتور عطسه میزند. وجود دوده در محفظه سیلندر سبب افزایش نسبت تراکم و تمایل به وقوع انفجار یا خودسوزی نیز میشود. اگر شمعها ارزش حرارتی مناسب نداشته باشند، داغ شده و میتوانند سبب خودسوزی شوند. دراین حالت باید از شمعهای با ارزش حرارتی پایینتر (شمعهای پایه کوتاه) استفاده کرد.
اگر سوپاپهای بنزین در حالت باز، گیر کنند، ممکن است دامنه احتراق تا دریچه گاز برسد. هرگاه سوپاپهای بنزین و دود را چنان سنگ بزنند که لبهها تیر پیدا کنند (حاشیه نداشته باشند)، سوپاپها خوب ننشینند و روی آنها را دوده بگیرد، بیش از اندازه داغ شده و موجب عطسه زدن موتور ميگردند.
موتور پس میزند
پس زدن موتور به دليل نواحی داغ در محفظههای احتراق و درست بسته نشدن دریچه گاز است كه در بعضی از موتورهای کاربراتوری دیده میشود. هوا و در نتیجه مخلوط هوا – سوخت وارد سیلندرها شده، و نواحی داغ سبب اشتعال مخلوط میشوند و موتور پس از بستن سوئیچ، همچنان تا مدت کوتاهی به كار خود ادامه میدهد. اگر موتور پس میزند، شیر برقی دور آرام را بررسی کنید. مطمئن شوید که سرعت دور آرام موتور خیلی بالا نیست. براي جلوگیری از ایجاد نواحی داغ در محفظه احتراق ممکن است نیاز به سرویس کردن شمعها باشد.
کم کردن روغن
موتور به سه دليل روغن کم میکند:
خرابی یکی از واشرها یا کاسه نمدها که باعث ميشود روغن روي زمین بچکد، این نشت خارجی روغن است.
کمپرس رد کردن اضافی یا جریان هوای کارتر ممکن است روغن را از سیستم تهویه کارتر عبور دهد و وارد محفظههای احتراق کند تا در آنجا بسوزد.
رانندگی با سرعت زیاد و فرسودگی رینگهای روغن، موجب ورود روغن به محفظههای احتراق میشود .
موتور دود میکند
دود کردن موتور نشانه روغنسوزی، غنی بودن مخلوط هوا – سوخت یا نشت آب به محفظه احتراق است كه با توجه به رنگ دود خروجی از اگزوز میتوان به هر یک ازاین موارد پی برد.
اگر دود آبی رنگ است، موتور روغن سوزی دارد.
اگر دود بیشتر سیاه است تا آبی، همه سوخت در محفظه احتراق نمی سوزد و احتمالاًمخلوط هوا – سوخت بیش از اندازه غنی است. اگر وقتی موتور سرد است، رنگ دود متمايل به سفید باشد، میتوان وضعیت موتور را عادی تلقی کرد، اما اگر بعد از گرم شدن موتور باز هم دود سفید از اگزوز بیرون ميآيد، نشانه نشت آب به داخل محفظه احتراق و تبخیر آن ميباشد كه در اين صورت ممکن است سرسیلندر ترک خورده و یا واشر سرسیلندر سوخته باشد.
پایین بودن فشار روغن
پایین بودن فشار روغن غالباً نشانه فرسودگی پمپ روغن (اویل پمپ) یا یاتاقانهاست. دراین وضعیت روغن به اندازهای از یاتاقانها میگذرد که پمپ روغن نمی تواند فشار لازم را تأمین کند؛ در نتیجه به یاتاقانهای انتهایی کم روغن میرسد و ممکن است بسوزند. علل دیگر پایین بودن فشار روغن عبارتند از: ضعیف بودن فنر شیر فشارشکن، پارگی یا ترک خوردن لوله روغن و گرفتگی لوله یا فیلتر روغن، رقیق شدن روغن، کف کردن روغن، ایجاد لجن در مدار، کم بودن مقدار روغن یا رقیق شدن آن بر اثر گرمای بیش از حد.
بالا رفتن مصرف سوخت
تقریباً هر چیزی، از نحوه رانندگی فرد تا کم بودن باد چرخها میتواند سبب افزایش مصرف سوخت شود. با استفاده از سوختسنج و بعضی ابزارها و تجهیزات الکترونیکی جلو داشبورد میتوان مصرف سوخت را به دقت اندازهگیری کرد. آزمون تراکم، آزمون نشت سیلندر و آزمونهای خلاءسنجی به تشخيص علت بالا رفتن مصرف سوخت کمک میکند. اگر مشکل در سیستم سوخترسانی است، به نکات زیر توجه کنید:
سطح شناور کاربراتور بیش از حد پایین است، در نتیجه کاربراتور فلوت میکند و سوخت بیش از اندازه به محفظه احتراق میرسد. ممکن است شیر سوزنی در حال باز، گیر کرده یا درست در جای خود ننشسته باشد.
دریچه ساسات يا باز نمی شود یا با سرعت کافی باز نمی شود.
سوزن ژیگلور فرسوده شده یا به اصطلاح گشاد کردهاند که کاربراتور را باید تعمیر یا تعویض کرد.
ژیگلورها فرسوده شده یا به اصطلاح گشاد کردهاند که در اين صورت کاربراتور را باید تعمیر یا تعویض کرد.
سوختپاشها نشت میکنند.
فشار ریل سوخت در خودروهای انژکتوری بیش از حد بالاست.
گذشته از سیستم سوخترسانی، عوامل دیگری نیز ممکن است سبب افزایش مصرف سوخت شوند که عبارتند از:
خرابی رایانه موتور یا همان سیستم کنترل الکترونیکی موتور( ECU) و همچنین حسگرها و عملگرها. این حسگرها عبارتند از: حسگر دمای آب، حسگر دور موتور، حسگر فشار مطلق مانیفولد، حسگر اکسیژن، حسگر وضعیت دریچه گاز، مدول کنترلی برنامهپذیر و کاراندازهایی از قبیل سولفوئیدها، کلیدها و شیرهای الکترونیکی.
فرسودگی موتور و کاهش تراکم ( کمپرس ) سبب افزایش مصرف سوخت میشود.
افزایش مصرف سوخت ممکن است به علت کم بودن باد چرخها، کشیدن ترمزها، بکسوواد کردن کلاچ، خرابی جعبه دنده خودکار و نامیزانی چرخها نیز باشد.