دکتر لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
بروكلی به خانواده چلیپاییان 1 تعلق دارد كه شامل كلم قمری، كلم پیچ و گل كلم نیز میگردد.
این سبزی علاوه بر فیتونوترینتهای پیشگیری كننده از سرطان، حاوی دامنهای از ویتامینها و مواد معدنی از جمله ویتامینهای E,C،كلسیم و آهن است.
به طور میانگین مصرف 90 گرم بروكلی تامین كننده 2 میلیگرم از 15 میلیگرم آهن توصیه شده برای زنان است.
همچنین مصرف همین مقدار بروكلی میتواند 25% از آهن توصیه شده برای مردان را تامین كند.
مصرف دو تا سه واحد بروكلی (90-60 گرم) در هفته به حفظ مقدار طبیعی آهن در بدن كمك میكند و احتمالا در پیشگیری از بروز سرطان نیز موثر است.
طعم تلخ بروكلی ناشی از وجود گلوكوزاینولات است كه به ذائقه تمام افراد خوشایند نیست.
دو سوم افراد دارای ژنی هستند كه آنها را به طعم تلخ بسیار حساس میكند. معمولا مصرف بروكلی با سس سفید دلپذیرتر است
بعضی خواص بروکلی
در طب چینی معمولا بروكلی برای درمان التهاب چشم و نزدیك بینی توصیه میگردد.
خاصیت دیورتیك (ادرارزایی) بروكلی به طبیعت سرد آن و طعم تلخ آن نسبت داده شده است.
بروکلی و سرطان
انجمن سرطان آمریكا، بروكلی را در رده سبزیهای ضد سرطانی طبقهبندی کرده و فواید خاص این سبزی موضوع تحقیقات بسیاری بوده است.
بروكلی در پیشگیری از سرطان ریه، معده، دهان، تخمدان، دهانه رحم، سینه، كولون و پروستات موثر است.
بروکلی منبع غنی مواد ضد سرطان گوناگون نظیر اندول و گلوكوزینولات، بتاكاروتن و ویتامین C است.
سولفورافان مادهای است كه نقش آن به طور گستردهای مورد مطالعات آزمایشگاهی قرار گرفته است و در واقع این ماده فیتونوترینتی است كه باعث تحریك و عمل آنزیمهای فاز دو میشود.
این آنزیمها مسوول فرایندو حذف مواد سرطانزا در شرایط آزمایشگاهی هستند.
تصور میشود كه آنزیمهای فاز دو میتوانند همین عمل را در بدن انسان نیز انجام دهند.
بروکلی و آنمی (كم خونی ناشی از فقر آهن)
آهن و بتاكاروتن موجود در بروكلی به پیشگیری از آنمی خصوصا در افرادی كه از خوردن گوشت پرهیز میكنند، كمك مینماید.
مقادیر ذخیره آهن در بسیاری از زنان پایینتر از حد توصیه شده (500 میلیگرم) است.
تعداد قابل توجهی از زنان نیز كلا فاقد ذخایر آهن هستند و این امر منجر به بروز آنمی در آنان میشود که با علائمی چون خستگی، عدم تمركز و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به عفونتها همراه است.
لازم به ذكر است كه توانایی بدن در جذب آهن موجود در گوشت سه برابر بیشتر از همان مقدار آهن در سبزیجات است.
در واقع وجود مواد بلوكه كننده جذب آهن، نظیر فیتاتها مانع از جذب آهن موجود در سبزیجات میشود.
اخیرا مشخص شده است كه بتاكاروتن موجود در سبزیجات غنی از آهن مثل بروكلی بر عمل این مواد بلوكه كننده غلبه کرده و در نتیجه دسترسی بدن به آهن را از این منابع افزایش میدهد.
بروکلی و عفونتهای كودكان
در كودكان مبتلا به عفونتهای تنفسی، سل و گاسترو آنتریت (التهاب معده و روده) مقدار ویتامین A به میزان قابل توجهی كاهش مییابد.
بروکلی دارای مقدار قابل توجهی بتاکاروتن است که میتواند هنگام کاهش ذخایر ویتامین A در بدن به این ویتامین تبدیل شود.
انتظار میرود كه افزودن بروكلی به رژیمهای غذایی كودكان به كاهش ابتلا به عفونت در آنان كمك كند.
بروکلی و سیگار كشیدن
فیتونوترینتهای موجود در بروكلی به نام ایزوتیوسیاناتها میتوانند به كاهش اثرات سرطانی سیگار كمك كنند.
ضمنا بروكلی، منبع غنی ویتامین C است و از آنجا که نیاز افراد سیگاری به این ویتامین به مراتب بالاتر است، لذا استفاده از بروکلی در رژیم غذایی این افراد بسیار مناسب است.