به قلم : مریم نوحهگری ، دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه ، دانشگاه علوم پزشکی ایران
nohegarim@gmail.com
تحریریه زندگی آنلاین : رژیم غذایی مد روز شامل برنامههای غذایی است که اغلب باعث کاهش سریع و آسان وزن در کوتاهمدت میشوند. رژیمهای غذایی مد روز از آنجایی که میتوانند راهحلی سریع برای مشکلات واقعی ارائه دهند، میتوانند وسوسهانگیز باشند، اما آنها شواهد علمی کمی برای حمایت از ادعاهای خود دارند.
مانند همه مدها، رژیمهای غذایی مختلف هم مد شده و از مد میافتند. همیشه رژیمهای غذایی جدیدی به وجود میآیند تا جایگزین رژیمهای قبلی شکستخورده شوند. گاهی اوقات به نظر میرسد این رژیمها برای مدتی مؤثر باشند، اما اغلب موفقیت آنها موقت و کوتاهمدت است، بنابراین یک رژیم غذایی دیگر مورد توجه قرار میگیرد.
به لطف رسانههای اجتماعی، دامنه رژیمهای غذایی مد روز افزایش یافته است. اینفلوئنسرها و افراد مشهور میتوانند با ترویج به اصطلاح «راهحلهای آسان» تأثیر چشمگیری بر مخاطبان داشته باشند. با وجود آن که کیفیت توصیههای آنها اغلب بسیار مشکوک و خطرناک است.
باید توجه داشته باشیم که فقط به این دلیل که فردی مشهور است، او را در زمینه تغذیه متخصص نمیکند. توصیههای تغذیهای قابل اعتماد بهتر است توسط یک متخصص تغذیه واجد شرایط ارائه شوند.
بیشتربخوانید:
رژیم اتکینز کربوهیدرات را حذف کنیم؟
چگونه یک رژیم غذایی مد روز را تشخیص دهیم؟
هر رژیم غذایی مد روز در نحوه ترویجش منحصر به فرد است. برخی چربیها یا کربوهیدراتها را محدود میکنند. برخی دیگر اندازه وعدههای غذایی را کوچکتر میکنند. برخی دیگر بر روی ترکیبات غذایی یا غذاهای خاصی تمرکز میکنند که باید خورده شوند یا از آنها اجتناب شود.
به طور کلی پیروی از این رژیمها دشوار است، زیرا بر اساس الگوهای غذایی معمول نیستند. آنها معمولاً شواهد علمی ندارند.
رژیمهای مد روز اغلب
گزینههای محدودکنندهای برای غذاهایی که مجاز به خوردن هستید یا مجاز نیستید ارائه میدهند.
برخی غذاها را به عنوان عامل افزایش وزن و تهدید کننده سلامتی، ممنوع میکنند یا بد جلوه میدهند.
وعده یک راهکار جادویی و سریع برای کاهش وزن بدون نیاز به تغییر سبک زندگی میدهند. مثل استفاده از قرصهای لاغری، لوسیونها، پوشیدنیها مانند لباسهای عرقگیر
وعده کاهش وزن سریع بیش از 1 کیلوگرم چربی بدن در هفته
ادعای اثرات جادویی «چربیسوزی» غذاهایی مانند رژیم گریپفروت یا مواد پنهان در غذاها (رژیم غذایی کافئین / قهوه) یا موادی مانند عصاره چای سبز را دارند.
توصیههای تغذیهای را نادیده میگیرند یا حتی دستورالعملهای تغذیهای را برای مشکلات سلامتی و وزن مقصر میدانند.
ترویج خوردن عمدتاً یک نوع غذا به عنوان مثال رژیم غذایی سوپ کلم، رژیم غذایی شکلات یا تخممرغ آبپز، یا اجتناب از تمام غذاهای پخته شده (رژیم غذایی خام خواری).
به جای فواید سلامتی، فقط روی ظاهرتان تمرکز میکنند.
در ترکیبات خاصی توصیه به «سمزدایی» یا اجتناب از برخی غذاها میکنند.
به غیر از داستانهای موفقیت شخصی، هیچ مدرک دیگری ارائه نمیدهند.
توسط افراد مشهور یا حتی برخی از پزشکهای مشهور حمایت میشوند.
بدون در نظر گرفتن نیازهای شخصی، رژیم غذایی یکسانی را برای همه توصیه میکنند.
به مکملها، شیکها و قرصهای گران قیمت نیاز دارند که حتی اثربخشی آنها مورد تردید است.
محصول یا مکملی را به شما میفروشند.
تفسیر اشتباه آزمایشات پزشکی یا نحوه عملکرد بدن مانند رژیم غذایی قلیایی، رژیم غذایی کلاژن
بیشتربخوانید:
همه رژیمها مد روز نیستند
رژیمهایی که در گذشته به عنوان رژیم مد روز در نظر گرفته میشدند، امروزه میتوانند به دلیل تکامل شواهد علمی برای حمایت از پذیرش آنها در شرایط خاص، مورد پذیرش قرار گیرند. رژیمهای بسیار کم کربوهیدرات یک مثال از آنها است. یک فرد مبتلا به دیابت ممکن است برای کمک به مدیریت دیابت با حمایت یک متخصص تغذیه، از آن پیروی کند.
مشکل رژیمهای مد روز
بزرگترین مشکل رژیمهای غذایی مد روز این است که آنها رژیم غذایی را یک رفتار کوتاهمدت به جای یک تغییر پایدار مادامالعمر میدانند، اما در مورد تغذیه و سلامتی هیچ راهحل جادویی وجود ندارد.
بسیاری از رژیمهای مد روز منجر به کاهش وزن اولیه میشوند، اما این کاهش وزن اغلب به علت کاهش ماهیچهها و مایعات بدن است نه چربی بدن. اغلب این رژیمها را نمیتوان برای مدت زمان طولانی دنبال کرد، زیرا بسیاری از مردم از قوانین و محدودیتهای سفت و سخت خسته میشوند.
هنگامی که این رژیمها برخی گروههای غذایی را بد و خطرناک جلوه میدهند و نشانههای درونی در مورد گرسنگی و سیری را نادیده میگیرند، میتوانند منجر به چرخههای کاهش وزن و به دنبال آن افزایش وزن سریع شوند. این چرخه میتواند بر رابطه ما با غذا تأثیر بگذارد و به جای توسعه مهارتها و اعتماد به نفس برای مدیریت رژیم غذایی و وزن به شیوهای سالم، منجر به احساس شکست شود.
از آنجایی که این رژیمها اغلب غذاهای مغذی را حذف میکنند، ممکن است باعث مشکلات زیر شوند:
دریافت ناکافی ویتامین و مواد معدنی کمآبی بدن ضعف و خستگی حالت تهوع و سردرد
یبوست
همچنین فردی که مشکلات سلامتی واقعی مانند دیابت، بیماری قلبی یا سرطان دارد یا در مرحله آسیبپذیری از رشد و تکامل است و به یک رژیم غذایی مد روز روی میآورد، ممکن است بهترین تغذیه ممکن را نداشته باشد. به همین ترتیب، برای یک ورزشکار، یک رژیم غذایی مد روز نمیتواند در مقایسه با رژیمی که تمام نیازهای اصلی تغذیه او را برطرف میکند، عملکردش را بهبود دهد.
بیشتر بخوانید:
رژیمهای غذایی مد روز را فراموش کنید
وقتی صحبت از کاهش وزن به میان میآید، هیچ رویکرد رژیمی «یک اندازه مناسب برای همه» وجود ندارد. راه حل اصلی، الگوی غذایی است که در طول زمان با تمرکز بر تغذیه خوب برای سلامتی پایدار باشد.
به جای پیروی از آخرین رژیم غذایی مد روز، بر روی غذاهای مغذی و فعال بودن از لحاظ فیزیکی تمرکز کنید. این به شما انرژی بیشتری
میدهد و باعث میشود احساس سلامتی بیشتری داشته باشید.
چه زمانی به متخصص تغذیه مراجعه کنیم؟
رژیمهای غذایی برای سلامتی یا کاهش وزن باید به خوبی برنامه ریزی شوند. یک متخصص تغذیه معتبر میتواند به شما در رفع نیازهای فردی کمک کند.
توصیه میکنیم در موارد زیر به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید:
به توصیههای تغذیهای نیاز دارید تا مطمئن شوید که نیازهای غذایی خود را برآورده میکنید.
میخواهید یک برنامه غذایی شخصی برای بهبود عادات غذاییتان داشته باشید.
احساس میکنید رابطه روانی خوبی با غذا و بدنتان ندارید و با انتخابهای غذایی مثبت مشکل دارید.
میخواهید از چرخه رژیمهای غذایی مد روز خارج شوید.
نیازهای تغذیهای خاصی مانند دوران بارداری یا برای کودکان دارید.
بسیاری از مردم ادعا میکنند که در زمینه تغذیه متخصص هستند، اما دانش محدودی دارند. متخصصان تغذیه معتبر، متخصصان تغذیه آموزش دیده در دانشگاهها هستند. آنها میتوانند با مشاوره شخصی، همراه با پیگیری و مبتنی بر شواهد به شما کمک کنند.
سخن آخر
جایگزین بهتر برای رژیمهای مد روز، ایجاد تغییرات کوچک، دستیافتنی و مادامالعمر در سبک زندگی و عادات غذاییتان است.
رژیمهای غذایی مد روز میتوانند وسوسهانگیز باشند، زیرا نوید حل سریع یک مشکل طولانیمدت را میدهند، اما این رژیمهای محدود یا افراطی که مبنای علمی ندارند میتوانند سلامتی شما را به خطر بیندازند و خسارتهایی از جمله کمبود مواد مغذی، خستگی، افزایش وزن و رابطه ضعیف با غذا و اختلالات خوردن را به همراه داشته باشند.
متخصصان تغذیه میتوانند به شما کمک کنند که بدانید آیا اطلاعاتتان در زمینه تغذیه ایمن و مبتنی بر شواهد است یا خیر. بنابراین، جایگزین بهتر برای رژیمهای مد روز، ایجاد تغییرات کوچک، دستیافتنی و مادامالعمر در سبک زندگی و عادات غذاییتان است. رژیم غذایی خود را به طور کلی در نظر بگیرید. در صورت امکان انتخابهای سالمتری داشته باشید و تنوع و تعادل را در نظر بگیرید. به نشانههای گرسنگی و سیری بدنتان گوش دهید. از اندازه وعدهها آگاه باشید و به سطح فعالیت فیزیکیتان توجه داشته باشید.