زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

 به قلم : شهزاد محمدیان ، متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا

تحریریه زندگی آنلاین : افراد برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه یا کاهش خطر عود مجدد آن باید نوشیدن مقدار زیادی آب، محدود کردن مصرف نمک و پروتئین حیوانی و غذاهای حاوی مقادیر زیاد اگزالات و در نهایت دریافت کلسیم کافی را در دستور کار خود قرار دهند.

در حقیقت، از آنجا که سنگ کلیه به دلیل ایجاد چندین ماده معدنی مختلف در بدن تشکیل می‌شوند، هیچ برنامه غذایی واحدی برای جلوگیری از تشکیل انواع سنگ کلیه وجود ندارد. با این حال، بسیاری از متخصصان رژیم غذایی و پزشکان متخصص در بیماری‌های کلیوی یا نفرولوژیست ها، برای متوقف کردن فشارخون بالا برای مبتلایان به سنگ کلیه رژیم‌های غذایی مانند DASH را توصیه می‌کنند.
این رژیم غذایی توانایی کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه، بهبود سایر عناصر سلامت کلی مانند فشارخون پایین و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و سرطان را دارا است.

افراد در رژیم غذایی DASH به مصرف سبزیجات، میوه‌ها، غلات سبوس‌دار و لبنیات کم‌چرب تشویق می‌شوند. همچنین میزان مصرف نمک، شکر و گوشت قرمز را محدود می‌کند.

بیشتربخوانید:

گرما هوا خطر بروز این بیماری افزایش می‌دهد

 دفع سنگ کلیه با نوشیدنی های خانگی

تغییرات رژیم غذایی به طور عمده بر افراد در معرض انواع سنگ کلیه زیر تأثیر می‌گذارد:

سنگ‌های اگزالات کلسیم
سنگ‌های فسفات کلسیم
سنگ‌های اسید اوریک
سنگ‌های سیستین
افراد دارای سابقه ابتلا به سنگ کلیه یا دارای آن باید با پزشک یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود درباره نوع سنگ کلیه صحبت کنند تا از گزینه‌های مؤثر رژیم غذایی برخوردار شوند.

مواد غذایی و نوشیدنی‌های مناسب جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه

در صورتی‌ که می‌خواهید از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنید، هر آنچه که می‌خورید و می‌نوشید به همان اندازه آنچه که نباید بخورید و بنوشید بسیار حائز اهمیت است. در اینجا چند قانون مهم برای در ذهن نگه‌داشتن وجود دارد.

هیدراته بمانید

مایعات به‌ویژه آب، به رقیق کردن مواد شیمیایی تشکیل‌دهنده سنگ کلیه کمک می‌کند. بنابراین سعی کنید روزانه حداقل 12 لیوان آب بنوشید.

مصرف مرکبات خود را افزایش دهید

میوه‌ها از خانواده مرکبات و آب آن‌ها به دلیل حاوی بودن سیترات طبیعی در کاهش و جلوگیری از تشکیل سنگ‌ها کمک می‌کنند. منابع خوب مرکبات شامل لیمو، پرتقال و گریپ‌فروت می‌شوند.

کلسیم (ویتامین D) زیاد مصرف کنید

در صورت پایین بودن میزان کلسیم شما، سطح اگزالات می‌تواند افزایش یابد. کلسیم دریافتی از مواد غذایی بهتر از کلسیم موجود در مکمل‌ها است، زیرا این عوامل با تشکیل سنگ کلیه در ارتباط هستند. منابع خوب کلسیم شامل شیر، ماست، پنیر و انواع دیگر لبنیات می‌شود. منابع گیاهی کلسیم شامل حبوبات، توفو کلسیم، سبزیجات سبز تیره، آجیل، مغزها و شیره سیاه است. اگر طعم شیر گاو را دوست ندارید، یا اگر با شما سازگار نیست، شیر بدون لاکتوز، شیر غنی شده با سویا یا شیر بز را امتحان کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که هر روز غذاهای مملو از ویتامین D را در رژیم غذایی خود می‌گنجانید. ویتامین D به بدن در جذب کلسیم بیشتر کمک می‌کند. امروزه بسیاری از غذاها با ویتامین D غنی شده‌اند. همچنین این ویتامین در ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون، زرده تخم‌مرغ و پنیر یافت می‌شود.مواد غذایی و نوشیدنی‌های مضر برای سنگ کلیه

بیشتربخوانید:

این دمنوش بهترین دارو برای ورم روده و التهاب کلیه

مصرف نمک را محدود کنید

سطح بالای سدیم در بدن، می‌تواند سبب افزایش سطح کلسیم در ادرار شود. از افزودن نمک به مواد غذایی اجتناب کنید و برچسب‌های روی غذاهای فرآوری شده را به منظور دریافت میزان سدیم آن‌ها بررسی کنید. فست فود نیز به اندازه مصرف مرتب غذاهای رستوران سرشار از سدیم است. در صورت امکان در هنگام سفارش غذا از بیرون از آن‌ها بخواهید که هیچ نمکی را به آنچه سفارش می‌دهید اضافه نکنند. همچنین، به محتویات نوشیدنی‌های خود توجه کنید. برخی از آب‌میوه‌های گیاهی نیز از سطح بالای سدیم برخوردار هستند.

مصرف پروتئین حیوانی را کاهش دهید

بسیاری از منابع پروتئین مانند گوشت قرمز، مرغ، ماکیان، ماهی و تخم‌مرغ میزان اسید اوریک شما را افزایش می‌دهند. خوردن مقادیر زیادی از پروتئین همچنین باعث کاهش ماده شیمیایی سیترات در ادرار می‌شود. کار سیترات جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه است. سایر گزینه‌های پروتئین حیوانی شامل quinoa ، توفا (لعاب لوبیا)، هوموس، دانه چیا و ماست یونانی می‌باشد. از آنجا که پروتئین برای سلامت کلی بدن حائز اهمیت است، درباره میزان مصرف روزانه آن با پزشک خود مشورت کنید.

رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد مواد گیاهی ایده آل است

مواد غذایی حاوی اگزالات را به طور هوشمندانه مصرف کنید. غذاهای سرشار از این ماده شیمیایی ممکن است خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند. اگر شما پیش‌تر نیز سنگ کلیه داشته‌اید، بهتر است اگزالات را از رژیم غذایی خود به طور کامل حذف کنید یا مصرف آن را کاهش دهید. درصورتی‌که سعی در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه دارید، با پزشک خود درباره میزان محدودیت مصرف این غذاها مشورت کنید. اگر غذاهای حاوی اگزالات را مصرف می‌کنید، حتماً باید یک منبع کلسیم را همراه با آن بخورید یا بنوشید. این امر در اتصال اگزالات به کلسیم در هنگام هضم و پیش از آنکه به کلیه‌های شما برسد، کمک می‌کند. غذاهای سرشار از اگزالات شامل موارد زیر می‌شوند:

شکلات
چغندر
آجیل
چای
ریواس
اسفناج
چارد
سیب‌زمینی‌های شیرین

از نوشیدن نوشابه‌ها اجتناب کنید

از نوشیدنی‌های کولا دوری کنید. سطح فسفات نوشابه‌ها بالا است. فسفات نوع دیگری از مواد شیمیایی است که می‌تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود.

میزان مصرف قند و شکر مصنوعی را محدود کنید

قندهای مصنوعی، شکر و شربت‌هایی هستند که به غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری شده اضافه می‌شوند. ساکارز و فروکتوز می‌توانند خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند. به مقدار قند موجود در غذاهای فرآوری شده مانند کیک، نوشیدنی‌های شیرین و آب‌میوه‌ها توجه داشته کنید. سایر نام‌های قند مصنوعی که شایع است شامل شربت ذرت، فروکتوز تبلور یافته، شهد، نکتار آگاو، شکر قهوه‌ای و نیشکر می‌شود.
سابقه ابتلا به سنگ کلیه خطر ابتلا مجدد به آن را در افراد افزایش می‌دهد، مگر اینکه شما به صورت جدی از بروز آن‌ها جلوگیری کنید. جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه به معنی مصرف داروهای تجویزی و مراقبت از آنچه می‌خورید و می‌نوشید است.

بیشتربخوانید:

اگر می خواهید سنگ کلیه نگیرید این خوراکی‌ها را کمتر بخورید

درصورتی‌که در حال حاضر سنگ کلیه دارید، پزشک آزمایشاتی را برای تشخیص نوع سنگ شما انجام می‌دهد. سپس پزشک یک رژیم غذایی خاصی مانند رژیم غذایی DASH را برای شما تجویز می‌کنند. نکاتی که به شما در جلوگیری از سنگ کلیه کمک می‌کنند عبارتند از:

حداقل روزانه دوازده لیوان آب بنوشید
آب مرکبات مانند آب پرتقال بنوشید
در هر وعده غذایی، حداقل سه بار در روز، یک غذای سرشار از کلسیم بخورید
مصرف پروتئین حیوانی را محدود کنید
از نمک، شکر و محصولات حاوی شربت ذرت فروکتوز کمتر استفاده کنید
از خوردن مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی اگزالات و فسفات بالا پرهیز کنید
از خوردن یا نوشیدن هر چیزی که باعث کم‌آبی شما شود، مانند الکل خودداری کنید.